Over taal blok 5 basis 1

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

Over taal 

Blok 5

Wat weten we nog van de vorige les?

Lib of lip?

1. Lib
2. Lip

Reis of rijs?

1. Reis
2. Rijs

Aan het einde van de les:

Ken je de betekenis van verschillende schooltaalwoorden;

Ken je de betekenis van verschillende woorden uit teksten;

Weet je wat een samenstelling is;

Kun je in een woordenboek opzoeken of een woord een de-woord of een het-woord is.

Wat gaan we doen vandaag?

- Uitleggen theorie

- Kahoot

- Werken aan de opdrachten!

Schooltaalwoorden:

Op school gebruik je woorden die je thuis niet zo snel gebruikt. Deze woorden noem je schooltaalwoorden. Schooltaakwoorden kom je bij alle vakken tegen.

Is "samenvatting" een schooltaalwoord?

1. Ja
2. Nee

Is "de brugklas" een schooltaalwoord?

1. Ja
2. Nee

Samenstellingen:

Sommige woorden kun je aan elkaar plakken. Van laptop en tas kun je een nieuw woord maken: laptoptas. Zo'n woord heet een samenstelling.

Als je wilt weten wat de betekenis van een samenstelling is, kijk je naar het laatste deel van het woord.

Voorbeelden:

Een vruchtentaart is een taart, gemaakt van vruchten.

Een bosvrucht is een vrucht die in het bos groeit. 

Welk woord is géén samenstelling?

1. Sneeuwman
2. Boekenkast
3. Zwemmen
4. Zonnebloem

Wat is de samenstelling van 'huis' en 'dier'?

1. huisen
2. dierwoning
3. huisdier
4. dierhuis

Indelen in soorten:

Veel woorden kun je in groepjes bij elkaar zetten. Amsterdam en Londen horen bijvoorbeeld bij de groep hoofdsteden. Broek en trui zijn kledingstukken.

Bij welke groep horen de volgende woorden; enkel, vinger, schouder, heup

1. Etenswaren
2. Kledingstukken
3. Gebouwen
4. Lichaamsdelen

Bij welke groep horen de volgende woorden: fabriek, kerk, toren, theater, museum

1. Etenswaren
2. Kledingstukken
3. Gebouwen
4. Lichaamsdelen

Woordenboek: de-woorden en het-woorden

In een woordenboek kun je opzoeken of een woord een de-woord of een het-woord is. Voor een de-woord zet je de of die. Voor een het-woord zet je het of dat.

In het woordenboek staat bij de-woorden de letter m of v (van mannelijk of vrouwelijk) of er staat de bij, soms tussen haakjes. 

Bij het-woorden staat de letter o (van onzijdig) of er staat het bij, soms tussen haakjes. 

Voorbeeld:

Kahoot 

Samenstellingen 

Aan de slag!

Wat?: Over taal blok 5 

Hoe?: Zelfstandig 

Hulp?: de docent, met een vinger!

Tijd?: De rest van de les

Uitkomst?: Over taal blok 5 is af!

Klaar?; Bijspijkeren

Tot volgende week!