Basisstof 5: De organen voor vertering

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t, mavo
• Leerjaar 4

Thema 12: Voeding en vertering

Basisstof 5: De organen voor vertering

Wat gaan we doen?

• Leerdoelen doornemen
• Uitleg
• Werken
• Afsluiting

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kan ik...

• De delen van het verteringsstelsel noemen met hun kenmerken en functies;
• De verteringssappen noemen met hun fincties.

Mondholte, keelholte, slokdarm

• De mondholte bevat tanden en kiezen. Deze zorgen voor oppervlaktevergroting van het voedsel.
• Je voedsel wordt ook gemengd met speeksel (gemaakt door de speekselklieren).
• In speeksel zitten enzymen voor de vertering van zetmeel.
• Na de mondholte komt voedsel in je keelholte en daarna in de slokdarm.

Oppervlaktevergroting

Maag

• Aan het eind van de slokdarm zit de maag.
• De maag bevat maagsap
• Maagsap bestaat uit maagzuur, water en enzymen.
• De enzymen breken eiwitten af. Maagzuur doodt bacteriën.
• Het maagportier laat kleine beetjes voedselbrij door naar de twaalfvingerige darm. 

Lever, galblaas, alvleesklier en twaalfvingerige darm

• De lever produceert gal. Gal emulgeert vetten (knipt ze in kleine stukjes).
• Gal is geen verteringssap, want het bevat geen enzymen.
• De alvleesklier produceert alvleessap. Dit verteringssap bevat enzymen voor de afbraak van eiwitten, koolhydraten en vetten.
• In de twaalfvingerige darm worden gal en alvleessap gemengd met de voedselbrij.

Emulgeren (schematisch)

Emulgeren (schematisch)

Dunne darm

• In de dunne darm worden de eiwitten en koolhydraten nog verder verteerd door darmsap.
• Voedingsstoffen worden hier opgenomen.
• Door de darmplooien met darmvlokken is het oppervlak heel groot en gaat de opname van voedingsstoffen snel.

Emulgeren (schematisch)

Blindedarm, dikke darm, endeldarm

De dunne darm gaar over in de dikke darm.

• Deze overgang is de blindedarm. 
• Bij een blindedarmontsteking is de appendix ontstoken.
• In de dikke darm wordt water opnieuw opgenomen. De voedselbrij wordt ingedikt.
• Gebeurt dit niet? Dan heb je diarree.
• In de endeldarm wordt de dikke voedselbrij opgeslagen tot de anus zich ontspant.

Emulgeren (schematisch)

Aan het werk!

Wat: Basisstof Basisstof 4 (opdracht 1 t/m 7) + Basisstof 5 (opdracht 1 t/m 3 + 5 t/;m 7)

Hoe: Fluisteren met je groepje of stil

Tijd: 15 minuten

Hulp: Kijk in je boek, vraag je buur of steek je vinger op

Klaar: Nakijken en verbeteren (nakijkboekje in de elo)

Uitkomst: Basisstof 1 t/m 5 van thema 12 is helemaal af