EVE Klas 1 Taalverzorging: Zinsontleding zinsdelen, persoonsvorm en onderwerp

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b, k, g
• Leerjaar 1

Terugblik

Huiswerk bespreken

Schrijf de antwoorden in jouw schrift:

1. Een persoonsvorm is een .... 

2. Noem 3 manieren om persoonsvorm te vinden

3. Hoe verdeel je een zin in zinsdelen?    

Terugblik

Huiswerk bespreken

Schrijf de antwoorden in jouw schrift:

1. Een persoonsvorm is een werkwoord

2. Noem 3 manieren om persoonsvorm te vinden: vraagzin, tijd (tt-vt) veranderen, aantal (ev-mv)veranderen

3. Hoe verdeel je een zin in zinsdelen?    

Hoe ging de toets?

😒🙁😐🙂😃

Wat gaan we doen?

- Bespreken huiswerk

- Ophalen voorkennis; wat weet je al? 

- Uitleg en samen oefenen

- Aan de slag

- Evaluatie en vragen

- Huiswerk

Antwoorden vergelijken

Vergelijk jouw antwoorden met die van je buren

-> Wat had je anders beantwoord en waarom?

-> Bespreek dit met elkaar.

Aan het eind van de les

• Ik kan zinsdeelstrepen op de juiste plaats in de zin zetten.
  
• Ik kan de persoonsvorm, werkwoordelijk gezegde en het onderwerp in een (enkelvoudige) zin aanwijzen.
• Weet je welke onderdelen jij nog extra gaat oefenen/ leren
• Kun je gerichte acties benoemen om deze doelen alsnog te behalen: extra uitleg vragen, extra oefenen, herhalen van de leerstof, goed leren...
• Heb je tijdens de les goede inzet, concentratie en motivatie getoond om de lesstof te beheersen

Grammatica

Het nut van grammatica

Om met elkaar te communiceren is het belangrijk dat je elkaar begrijpt. 

Taal is een goede manier om een boodschap over te brengen.

Om door middel van taal boodschappen over te brengen is het belangrijk dat we ons aan dezelfde regels houden; deze regels zijn de grammatica. 

Het nut van grammatica

En dan nu

Uitleg van de leerstof

Maak aantekeningen in jouw schrift

In elke zin zitten werkwoorden

Eén van die werkwoorden is de persoonsvorm.

Een persoonsvorm is een werkwoord
Elke zin heeft een persoonsvorm

De persoonsvorm vind je door:

• De zin vragend te maken.
  Het eerste woord is de persoonsvorm.

Ik mag mijn jas opruimen -> Mag ik mijn jas opruimen?

• De zin in een andere tijd te zetten. 
  Het werkwoord dat verandert, is de persoonsvorm.

De docent gaat de les uitleggen -> De docent ging de les uitleggen

• Als je de zin van enkelvoud naar meervoud verandert of andersom.

       Het werkwoord dat verandert, is de persoonsvorm.

Ik koop een nieuwe fiets -> Wij kopen een nieuwe fiets

Zinsdelen

Zinsdelen: alles wat voor de pv komt, is een zinsdeel. Zoek eerst de persoonsvorm op en kijk dan wat je vóór de pv kunt zetten: 

Jouw boze buurman op nummer 12/ heeft /een rode auto.

Een rode auto / heeft / jouw boze buurman op nummer 12. 

Heeft / jouw boze buurman op nummer 12 / een rode auto?

Het onderwerp

Iedere zin heeft een onderwerp.

De pv en het onderwerp horen bij elkaar.

Zonder de pv kun je het onderwerp niet vinden

Stel de vraag: wie/wat + persoonsvorm? 

Het onderwerp

In de gebiedende wijs staat geen onderwerp

Loop naar huis

Luister naar de radio

Let goed op

Onthoud jouw score

0 fout = alles begrepen!

1 en 2 fouten = bijna alles begrepen :)

3 of meer fouten= nog extra oefenen

Persoonsvorm

Onderwerp

Tijdproef

getalproef

Wie of wat + persoonsvorm

Vraagzin

Wie iets doet

Wat zijn voorbeelden van zinsdelen?

1. zelfstandig naamwoord
2. onderwerp
3. persoonsvorm
4. werkwoord

Welke verdeling is goed?
De kat ligt op de stoel

1. De/kat/ligt/op/de/stoel
2. De kat/ ligt/ op de/ stoel
3. De kat/ ligt/ op de stoel
4. De kat ligt/ op de stoel

Wat is het werkwoordelijk gezegde?

Noteer de persoonsvorm in deze zin:
Hij loopt door het bos.

Wat is de persoonsvorm?
Gisteren heb ik buiten in de zon gezeten.

1. ik
2. gezeten
3. de zon
4. heb

Uitslag

0 fout = alles begrepen!

1 en 2 fouten = bijna alles begrepen :)

3 of meer fouten= nog extra oefenen

Extra uitdaging/ extra oefening

0 t/m 2 fout = extra uitdaging: maak de slides met een oranje stip

3 of meer fouten = extra oefening: maak de slides met een paarse stip

Aan de slag!

Wat? NN cursus 5 grammatica

paragraaf 2 blz. 200/201 

paragraaf 4 blz. 204/205

Hoe? Alleen

Tijd? 30 minuten

Hulp? Je gaat zelfstandig aan de slag. Bij vragen kom ik langs. 

Klaar? Oefenen via NN cursus 5 paragraaf 9 mixopdrachten

Zinsontleding

pv

ow

Soms 

geven

volwassen dieren

ziektes

door

aan hun jongen

Zinsontleding

pv

ow

Gisteren

heeft

Imran

nieuwe oortjes

gekocht

Zinsontleding

pv

ow

Binnenkort 

zal 

duurzame telefoons

gaan

verkopen

 deze winkel

Zinsontleding

pv

ow

's Zomers 

groeien

ze

lekker

door

op de biologische kwekerij.

Aan de slag!

Wat? NN cursus 5 grammatica

paragraaf 2 blz. 200/201 

paragraaf 4 blz. 204/205

Hoe? Alleen

Tijd? 25 minuten

Hulp? Je gaat zelfstandig aan de slag. Bij vragen kom ik langs. 

Klaar? Oefenen via NN cursus 5 paragraaf 9 mixopdrachten

Jij en zinsontleding: hoe gaat het?

1. Lastig, ik wil nog even oefenen met zinsdeelstrepen.
2. Lastig, maar ik vergis me niet vaak.
3. Goed, ik snap het allemaal.
4. Echt een makkie!

Hoe gaat het vinden van de persoonsvorm?

😒🙁😐🙂😃

Hoe gaat het ontleden van de zin in zinsdelen?

😒🙁😐🙂😃

Aan het eind van de les

• Ik kan zinsdeelstrepen op de juiste plaats in de zin zetten.
  
• Ik kan de persoonsvorm, werkwoordelijk gezegde en het onderwerp in een (enkelvoudige) zin aanwijzen.
  
• Weet je welke onderdelen jij nog extra gaat oefenen/ leren
  
• Kun je gerichte acties benoemen om deze doelen alsnog te behalen: extra uitleg vragen, extra oefenen, herhalen van de leerstof, goed leren...
  
• Heb je tijdens de les goede inzet, concentratie en motivatie getoond om de lesstof te beheersen

Welke gerichte acties ga jij doen om deze doelen alsnog te behalen?

extra uitleg

extra oefenen

herhalen van de leerstof

goed leren

geen, want ik beheers de doelen al

Huiswerk/ volgende les

NN cursus 5 grammatica

paragraaf 2 blz. 200/201

paragraaf 4 blz. 204/205

Wat is de eerste stap bij zinsontleding?

1. Onderstreep de pv
2. Zet zinsdeelstrepen tussen de zinsdelen
3. Zoek het onderwerp
4. Zet wg onder alle werkwoorden

Zinsontleding: het gezegde

De jongen die hiernaast woont, is ziek geworden.

1. werkwoordelijk is geworden
2. werkwoordelijk woont is geworden
3. naamwoordelijk is geworden
4. naamwoordelijk is ziek geworden

"Martijn had een tien voor zinsontleding."

In de bovenstaande zin is "Martijn" het onderwerp.

1. Juist
2. Niet juist

Wat betekent zinsontleding?

1. Je knipt de zin in stukjes. Deze stukjes heten zinsdelen.
2. Alle soorten woorden die er bestaan.
3. Je gaat kijken uit hoeveel letters de zin bestaat.

Welke zinsontleding is goed?

1. Wij /gaan/ niet / naar school fietsen.
2. Wij /gaan/ niet / naar school/ fietsen.
3. Wij /gaan/ niet naar school fietsen.
4. Wij /gaan niet / naar school fietsen.

Bij zinsontleding knip je de zin in stukjes (zinsdelen). Bij zinsontleding leer je welke zinsdelen er zijn en hoe je ze herkent.

1. waar
2. niet waar

Zinsontleding vind ik super gaaf!

Wat is het gezegde van bovenstaande zin?

1. Er is geen gezegde
2. vind
3. super gaaf
4. vind ik