HA3: spelling: Trema en apostrof

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Trema en apostrof

H6, boek 2 - Les 1

Bekijk het volgende filmpje

0

Lekker inkomertje, hè?!

Jezelf vestaanbaar maken is nog niet altijd even makkelijk. 

Deze les gaat over twee spellingtekens die ervoor moeten zorgen dat we woorden beter kunnen lezen en uitspreken. Ze worden dan ook gebuikt om lees- en uitspraakproblemen te voorkomen. 

Ieder spellingsteken wordt op net een andere manier ingezet, dus let goed op!

Waarom dus?

Om uitspraakproblemen te voorkomen gebruik je trema’s en apostrofs

Trema

- Wordt gebruikt om te voorkomen dat twee klinkers in één woord samen worden uitgesproken.

Uitspraak: 

     Wel: kopiëren, beëindigen, Azië, ideeën, financiële, poëzie, reünie

     Sommige voltooide deelwoorden: geïrriteerd, geüniformeerd

Leenwoorden: fröbelen, conciërge, überhaupt, glühwein

Let op: in samenstellingen gebruik je geen trema, maar een koppelteken: radio-interview, mee-eten, opera-achtig, cd-speler.

Geen trema: - als er geen foute uitspraak mogelijk is: gekopieerd, financieel.

Geen trema: - bij twee i's: heiig, beschoeiing, buiig

Geen trema: - bij voltooide deelwoorden met 'gea', 'geo', 'geij': geaccepteerd, geoefend, geijverd.

Geen trema: - in samenstellingen, daar gebruik je het koppelteken: gala-avond

Apostrof

Als weglatingsteken: ’s avonds, Lars’ scooter, ’s-Hertogenbosch;

In meervouds- en bezitsvormen op -a, -i, -o, -u, -y die verkeerd kunnen worden uitgesproken: paraplu's, logo's, Carla's jurk. Maar: milieus, displays, Beaus nieuwe vriendin.

Uitspraakproblemen: kiwi’s, baby’s, Hanna’s fiets

      Niet bij: cadeaus, cowboys, Annes fiets

Afleidingen en meervouden van afkortingen: cc’en, dvd’tje, pc’s;

Verkleinwoorden op -y voorafgegaan door een medeklinker: baby’tje (maar: displaytje).

Quizje

Bij de volgende quizvragen kunnen meerdere antwoorden juist zijn.

Wat is juist gespeld?

1. Mirjam's broer
2. wc-bril
3. wcbril
4. Mirjams broer

Wat is juist gespeld?

1. Trix' fiets is gestolen.
2. Trix d'r fiets is gestolen.
3. Patricks tas is leeg.
4. Patrick's tas is leeg.

Wat is juist gespeld?

1. Trix' fiets is gestolen.
2. Trix d'r fiets is gestolen.
3. Patricks tas is leeg.
4. Patrick's tas is leeg.

Wat is juist gespeld?

1. De cadeau's voor Lucas' verjaardag liggen op tafel.
2. De cadeaus voor Lucas's verjaardag liggen op tafel.
3. De cadeaus voor Lucas' verjaardag liggen op tafel.
4. De kado's voor Lucas' verjaardag liggen op tafel.

Wat is juist gespeld?

1. hbo'studie
2. hbo-studie
3. HBO'studie
4. HBO-studie

Wat is juist gespeld?

1. cafes
2. cafe's
3. cafés
4. café's

Wat is juist gespeld?

1. Mijn tante's wonen in 's Hertogenbosch
2. Mijn tantes wonen in 's hertogenbosch.
3. Mijn tantes wonen in Den Bosch.
4. Mijn tante's wonen in 's-Hertogenbosch.

Wat is juist gespeld?

1. 's Morgen's neemt niemand z'n telefoon op.
2. 'S morgens neemt niemand z'n telefoon op.
3. 's Morgens neemt niemand zen telefoon op.
4. 's Morgens neemt niemand z'n telefoon op.

Met trema 

Zonder trema

efficient

coordinatie

elektricien

geijsbeerd

genitalien

geinfiltreerd

petroleum

gelinieerd

heroine

uitzaaiingen

naief

industrieel

Italie

industriele

reunie

financien

Evaluatie

Geef een juist voorbeeld van een woord met een trema.

Geef een voorbeeld van een juiste spelling met apostrof.