Hoofd- sub- en tegencultuur

• Cultuurwetenschappen
• Secundair onderwijs

Hoofdcultuur = dominante cultuur

• gedeeld door de meeste leden van de samenleving
• als het ware de "grootste gemene deler"
• bij ons: "de middenklasse" (tussen de arbeidersklasse en de hogere klasse) 

Cultuur: een ruim begrip

Herhaling:

• cultuurcomponenten (taal, recht, kunst, rituelen, waarden, normen,...)
• waarden: abstracte richtlijnen die uitdrukken in een samenleving wat goed is)
• normen: concrete gedragsregels (formeel en informeel)
• een voorbeeld: de waarde "veiligheid" kan als norm hebben: een helm aandoen bij het fietsen, stoppen voor een rood licht. De waarde "respect" kan als norm hebben: rechtstaan in de bus voor een oudere, iemand aankijken als tegen die persoon kijkt,...

Subculturen

• een kleinere groep binnen de dominante cultuur met eigen, waarden en normen
• waarden en normen wijken af van de dominante cultuur 
• je behoort vaak tot verschillende subculturen

Tegenculturen

• verwerpen de hoofdcultuur
• zetten zich af tegen de heersende waarden en normen van de dominante cultuur
• sommige zijn gewelddadig en plaatsen zich buiten de wet. 

Overheersende cultuur.

Een cultuur die zich verzet tegen de overheersende culturen

Een cultuur die afwijkt van de overheersende cultuur

Dominante cultuur

Tegencultuur

Subcultuur

De Dolle Mina's zijn

1. tegencultuur
2. subcultuur
3. dominante cultuur

Sinterklaas

1. tegencultuur
2. subcultuur
3. dominante cultuur

Kerstmis

1. tegencultuur
2. subcultuur
3. dominante cultuur

K.A.A. Gentsupporters

1. tegencultuur
2. subcultuur
3. dominante cultuur

frietjes met mayo

1. tegencultuur
2. subcultuur
3. dominante cultuur

krakers

1. tegencultuur
2. subcultuur
3. dominante cultuur

Cultuur is dynamisch

4.2 Functies van sub-en tegenculturen

• sociale identiteit: het gevoel ergens bij te horen
  
  
• individuele identiteit: expressievormen zoals kledij, haarsnit, muzikale voorkeur,... 

4.3  Jongerenculturen (pg 42-43)

• jongerencultuur = vorm van een subcultuur
• ontstaan in de jaren 50 door:

• jongerencultuur creëert een collectieve identiteit: zo kunnen ze zich onderscheiden van de volwassenen
• peergroup= leeftijdsgenoten met gemeenschappelijke interesses.
• uiterlijk van elkaar te onderscheiden

1. toenemende welvaart

2. cultuur wordt gecommercialiseerd

3. democratisering van het onderwijs

4. toename van de vrije tijd

4.4 Hiphop als subcultuur (pg 44-46)

• Lees het artikel "Hiphop en gemeenschap: back to the Bronx" op pg 44-45-46.
• Beantwoord de bijhorende vragen op pg 46-47 en noteer ze in je cursus.
• Duid de antwoorden ook aan (fluo, onderlijnen,...) in het artikel.
• Maar: bekijk eerst de twee volgende video's van Soe Nsuki en daarna "Een kijkje in de geschiedeins van de hiphop".

Leg de stelling op de vorige slide uit:
"Dé jongerencultuur bestaat niet" Geef hier ook enkele voorbeelden bij.

4.5 Concrete toepassing: drie jongerensubculturen (pg 44-46)

• ga naar: https://onderwijs.hetarchief.be/opdrachten/4568
• je bekijkt daar alle drie de fragmenten!
• aan de hand van deze fragmenten kunnen jullie de oefening oplossen in de cursus op pg 47-48. Vul alles in met potlood. Misschien moeten jullie zelf nog wat extra info opzoeken op internet op alle antwoorden te vinden...

Succes!!