Hoofdstuk 9 Ziek zijn Tessa

• Zorg en Welzijn
• Middelbare school
• vmbo, mavo
• Leerjaar 3,4

Hoofdstuk 9 

Ziek zijn deel 1

Startopdracht: 

Start met de begrippenlijst van hoofdstuk 9! (blz. 199)

Planning:

• Uitleg deel 1 hoofdstuk 9 
• Opdrachten maken
• Classroom opdracht - EHBO doos
• Oefenen met bed

Doelstellingen van de vorige lessen:

Aan het eind van dit hoofdstuk weet je 

• welke EHBO-technieken je toepast bij:
  
• verschillende soorten wonden;
  
• verslikken/verstikken;
  
• een kneuzing, verstuiking en een breuk;
  
• letsel aan een oog of neus;
  
• een insectensteek
  

Doelstellingen

Aan het eind van het hoofdstuk weet je meer over:

• wat diagnose, besmetting, incubatietijd, symptomen en immuniteit betekenen;

• wat verschijnselen, oorzaken en gevolgen zijn van de volgende ziekten:

• kinderziekten
• voedselvergiftiginggriepcovid-19
• luchtwegaandoeningen, zoals astma en COPD
• hart- en vaatziekten, zoals hoge bloeddruk en een beroerte

Lees de inleiding (blz. 169)

Inleiding

Binnen zorg en welzijn krijg je te maken met kinderen, jongeren en volwassenen die ziek zijn of minder weerstand hebben.  Minder weerstand kan ontstaan door een chronische ziekte. 

Chronische ziekte = een ziekte die lange tijd voortduurt en niet meer beter wordt.   

Voorbeelden van chronische ziektes zijn: 

• hart- en vaatziekte  
• een longaandoening
• kanker
• diabetes mellitus
• ziekte van alzheimer

Ziekte, oorzaak en behandeling

Als zorgverlener moet je voldoende weten over de oorzaken en de verschijnselen van veel voorkomende ziekten. Je moet van elke ziekte weten:

Wat wordt bedoeld met de ziekte?

Wat is de incubatietijd?

Wat is de oorzaak van de ziekte?

Welke symptomen horen bij de ziekte?

Hoe wordt de ziekte behandeld?

Kinderziekten

Een infectieziekte kan worden veroorzaakt door:

Kinkhoest

Waterpokken

Bacterie =Piepkleine beestjes, die een ziekte kunnen veroorzaken.

Bijvoorbeeld kinkhoest, roodvonk.

Virus = Ziekteverwekkend organisme dat nog kleiner is dan een bacterie.

Bijvoorbeeld griep, mazelen of waterpokken.

Rijksvaccinatieprogramma

Voedselvergiftiging

Ziek doordat in je eten of drinken een ziekmakende stof zit. Bacteriën of schimmels.

Bijvoorbeeld: salmonellabacterie op kip of in ei

Symptomen kunnen zijn:

• Misselijkheid;
  
• Braken;
  
• Buikpijn;
  
• Diarree;
  
• Koorts.
  

Griep - Influenzavirus

• Incubatietijd: één tot vier dagen
• Besmetting via luchtwegen door hoesten en niezen
• Symptomen: Vermoeidheid, koorts, keelpijn
• Behandeling: Virusremmers, pijnstillers
  

Normale lichaamstemperatuur = tussen de 36,5 en 37,5 ֯ C

Koorts = boven de 38 ֯ C

 

Luchtwegaandoeningen

De longen zijn de belangrijkste organen van het ademhalingsstelsel.

Een aandoening aan de longen kan levensbedreigend zijn.

COPD = een ziekte van de longen die niet kan genezen. Dit komt meestal door roken.

Astma = een ziekte van de buisjes in de longen. Dit komt door een overgevoeligheid voor prikkels, zoals huisstof, pollen.

Hart en vaatziekten  

Een verzamelnaam voor alle aandoeningen aan het hart en/of de bloedvaten, zoals

• Hoge bloeddruk
  
• Beroerte
  

Groter risico op hart- en vaatziekten door:

• Roken;
  
• Stress;
  
• Hoge Bloeddruk;
  
• Obesitas.
  

Obesitas = overgewicht, zwaarlijvigheid

Hoge bloeddruk

Bloeddruk = de druk in de bloedvaten.

Hoge bloeddruk (hypertensie) = bloeddruk is 140/90 of hoger.

Oorzaken kunnen zijn;

• Ongezonde leefstijl
  
• Erfelijkheid
  
• Nierziekte
  
• Medicijnen
  
• Drop of ander zout voedsel
  

Opdracht 9.05 (blz. 176 )

Opdracht 9.08 (blz. 180 )

Opdracht 9.11 (blz. 188 )

Aan de slag

Lezen + maken blz. 169 t/m 201 (opdracht 9.01 t/m 9.10)

Maak de helft van de begrippenljst

EHBO - classroomopdracht

Hoofdstuk 9 

Ziek zijn deel 2

Startopdracht: 

Ga verder met de begrippenlijst van hoofdstuk 9 (blz. 199)!

Planning:

• Uitleg deel 2 hoofdstuk 9 
• Opdrachten maken
• Classroom opdracht - EHBO doos
• Bed opdracht 
• Herhaling rolstoel

Doelstellingen van de vorige lessen:

Aan het eind van het hoofdstuk weet je meer over:

• wat diagnose, besmetting, incubatietijd, symptomen en immuniteit betekenen;

• wat verschijnselen, oorzaken en gevolgen zijn van de volgende ziekten:

kinderziekten

voedselvergiftiginggriepcovid-19

luchtwegaandoeningen, zoals astma en COPD

hart- en vaatziekten, zoals hoge bloeddruk en een beroerte

Doelstellingen

Aan het eind van het hoofdstuk weet je meer over:

• wat verschijnselen, oorzaken en gevolgen zijn van de volgende ziekten:

diabetes

kanker

dementie

• welke soorten medicatie er zijn en hoe deze worden toegediend;

• wat voedingssupplementen zijn;

• welke technologische hulpmiddel ingezet kan worden bij geven van medicijnen.

Beroerte = CVA

• Beroerte = een verzamelnaam voor verschillende problemen met de bloedvoorziening van de hersenen.
• Ook CVA genoemd = Cerebro Vasculair Accident = een ‘ongeluk in de bloedvaten van de hersenen’.'
• Bij een TIA is een bloedvat in de hersenen maar even dicht. Het is vaak een waarschuwing.
  

Herseninfarct

Hersenbloeding

Kanker

Kanker = een verzamelnaam voor meer dan honderd ziektes.

Kanker ontstaat doordat er tijdens celdelingen in het lichaam iets mis gaat.

Deze gaat dan ongecontroleerd delen

Voorbeelden van kanker zijn;

• Blaaskanker
  
• Borstkanker
  
• Darmkanker
  
• Longkanker
  
• Huidkanker
  
• Prostaatkanker
  
• Leukemie
  
• Botkanker
  
• Slokdarmkanker
  

Diabetes mellitus  

Diabetes = een ziekte die te maken heeft met de hoeveelheid suiker in je bloed.

Deze is de ene keer te veel en de andere keer te weinig:

• Te hoge bloedsuiker (hyperglykemie)
  
• Te lage bloedsuiker (hypoglykemie)
  

Diabetes type 1: je lichaam produceert geen of veel te weinig insuline. Dat komt doordat het afweersysteem in het lichaam de cellen in de alvleesklier vernietigd.

Diabetes type 2: je lichaam heeft te weinig insuline en reageert ook niet meer goed op insuline: dat heet ongevoeligheid voor insuline. 

Dementie

Dementie = een verzamelnaam voor meer dan vijftig ziektes.

Bijvoorbeeld; ziekte van Alzheimer = een ongeneeslijke hersenziekte, waarbij de cellen in delen van de hersenen niet meer functioneren en afsterven.

Medicijnen

Er bestaan veel verschillende soorten medicijnen en toedieningsvormen.

Oraal = via de mond

Dermaal = via de huid

Rectaal = via de anus

Voedingssupplementen 

Voedingsmiddel = een aanvulling is op de normale voeding.

• Bijvoorbeeld: multivitaminen
  

Redenen nemen van voedingssupplementen:

• Herstellen van een operatie;
  
• Bij ziekte;
  
• Tekort aan ijzer in het bloed;
  
• Zwangerschap.
  

ADH = algemene dagelijkse hoeveelheid

Vaste structuur om medicatie te controleren en te verstrekken

1. Juiste zorgvrager

2. Juiste medicijn

3. Juiste dosering

4. Juiste tijdstip

5. Juiste toedieningsvorm

 

Hulpmiddel medicijnen 

Medido = een automatische medicijndispenser (zorgtechnologie)

De medido wordt gevuld met de medicijnrol die door de apotheek wordt verstrekt.

De medido geeft een signaal om de zorgvrager eraan te herinneren om de medicijnen in te nemen.

Opdracht 9.13 (blz. 190 )

Opdracht 9.19 (blz. 198 )

Aan de slag

Lezen + maken blz. 169 t/m 201 (opdracht 9.01 t/m 9.20)
Oefenen met bed & rolstoel - jasje aan en uitdoen!

8.01 EHBO doos (collage maken) (blz. 338)

praktijkopdracht 

9.01 zorgboekje

praktijkopdracht 

9.02 hulpmiddelen medicatie

praktijkopdracht 

9.03 medicijnen verpakking en bijsluiter

praktijkopdracht 

9.04 Hoe verliep deze praktijkopdracht