Les 17-05-2021, paragraaf 2.4

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Planning voor de les:

5 minuten: binnenkomst, huiswerk controle en welkom!

4 minuten: voorkennis testen

1 minuut: leerdoelen en huiswerk

20 minuten: uitleg en tussendoor leerdoelen testen

Rest van de tijd: aan het werk!

Noem een collectief goed.

Een dijk is een collectief goed.

1. Juist
2. Onjuist

Een kaartje voor een voetbalwedstrijd een collectief goed.

1. Juist
2. Onjuist

Wie betaalt mee aan de collectieve sector?

1. niet betlastingbetalers
2. Belastingbetalers

Sleep de goederen en/of diensten naar de juiste sector.

collectieve sector

particuliere sector

Wat zijn kenmerken van de collectieve sector? Kies het juiste antwoord.

1. Bedrijven willen winst maken
2. Collectief wordt betaald door overheid met belastinggeld
3. Bedrijven zijn geprivatiseerd
4. Producten en diensten zijn gratis

Leerdoelen:

- Je kan het verschil uitleggen tussen het omslagstelsel en het kapitaaldekkingsstelsel

- Je kan het verschil aangeven tussen de AOW en het pensioen

- Je kan het percentage inkomstenbelasting berekenen

- Je kan op grond van het inkomen en het belastingbedrag bepalen of de belastingheffing degressief, proportioneel of progressief is

Huiswerk: opdracht 2.11 t/m 2.20

AOW / Omslagstelsel

Een gedeelte van je (bruto)inkomen wordt door de overheid ingehouden om de AOW mee te financieren.

Dit gebeurt via het omslagstelsel: de werkenden van nu betalen voor de uitkeringsgerechtigden van nu.

Er is dan sprake van een verplichte solidariteit tussen ‘jongeren’ en gepensioneerden.

AOW uitkering via het omslagstelsel

Jij zelf vandaag

Iemand anders vandaag

Kapitaaldekkingsstelsel

• Maandelijks wordt er een deel van je inkomen ingehouden
• Dit deel wordt belegd 
• en wordt uitgekeerd zodra je met pensioen gaat

Krijgt iedereen vanaf 
AOW-leeftijd: omslagstelsel. 

Krijg je als je hebt gespaard via werkgever vanaf AOW-leeftijd: kapitaaldekkingsstelsel. 

Omslagstelsel

Premies die mensen nu betalen, worden gebruikt voor de uitkeringen van nu. 

-> werkenden betalen voor de uitkeringsgerechtigden van nu 

Kapitaaldekkingsstelsel 

Premies die mensen nu betalen worden gespaard voor de toekomst.

-> werkenden betalen voor toekomstige uitkeringen van zichzelf

Het Nederlandse stelsel van sociale zekerheid wordt gefinancierd met een omslagstelsel.  

AOW

Pensioen

Je hebt hier automatisch recht op

Je krijgt dit alleen als je ervoor spaart

De betaalde premies gaan direct door naar de ouderen

De betaalde premies worden eerst belegd op de beurs en worden daarna uitgekeerd aan de ouderen

Omslagstelsel

Kapitaaldekkingsstelsel

Belastingstelsel

Als je later groot bent krijg je in Nederlands steeds meer te maken met het betalen van belasting

Als jij je frikandelbroodje koopt bij de Albert Heijn betaal je nu al zelfs belasting in de vorm van BTW!

Zoals je weet zorgen we voor elkaar in Nederland. We staan een stukje van ons inkomen af in de vorm van belasting om de mensen die het minder hebben te ondersteunen. Hier hebben we verschillende systemen voor, hier ga je vandaag naar kijken!

 

Bij de komende drie vragen ga je op onderzoek uit!

Hiervoor kan je Google, je boek en wat je nog meer kunt bedenken gebruiken. 

Let goed op, je antwoorden moeten in je eigen woorden beschreven zijn!

Ga op onderzoek uit! Leg uit wat een progressief belastingstelsel inhoudt.

Progressief belastingtarief 

Progressief tarief: naarmate je meer verdient, wordt het heffingspercentage groter.   

Bij een progressief belastingstelsel betaal je dus ook PROCENTUEEL meer belasting bij een hoger inkomen.  Dit het belangrijkste kenmerk!

Ga op onderzoek uit! Leg uit wat een Degressief belastingstelsel inhoudt.

Degressief belastingstelsel

Bij een degressief belastingstelsel wordt er procentueel minder belasting betaald naarmate het inkomen stijgt.

Ga op onderzoek uit! Leg uit wat een Proportioneel belastingstelsel inhoudt.

Proportioneel belastingstelsel

Bij een proportioneel belastingstelsel betaalt iedereen hetzelfde percentage belasting.

Kees heeft een inkomen van €40.000 euro.
Hierover betaalt hij €14.000 euro belasting.
Hoeveel procent van zijn inkomen betaalt hij aan belasting?

Uitwerking

100% : €40.000 x 14.000 = 35%

Kees betaalt 35% van zijn inkomen aan belasting

Anissa heeft een inkomen van €30.000 euro en betaalt €9.500 euro aan belasting.
Hoeveel procent van haar inkomen betaalt zij aan belasting?

Uitwerking

100% : €30.000 x €9.500 = 31,67%

Kijk naar je antwoorden bij de vorige twee vragen. Welk van de drie belastingstelsels is hier van toepassing?

Leg je antwoord uit!