De Vikingen - samenleving en bronnen

• Geschiedenis
• Secundair onderwijs

De Vikingen

Samenleving

Bronnen

Geef een aantal kernwoorden die je in verband brengt met de Vikingen.

Samenleving

-            gelaagde samenleving*                    slavernij

-            agrarische samenleving* + handel

                                                                        plundertochten

                                                                        ontdekkingen

Vicieuze cirkel

Plunderen en handelen waren twee kanten van dezelfde medaille, en ze kwamen bij elkaar in het instituut van de slavernij. In veel gevallen leverde de piraterij van de Vikingen bovenal één 'grondstof' op: gevangen en tot slaaf gemaakte mensen. De plundertochten werden deels gehouden vanwege de slaven, die vervolgens via de handelsnetwerken zowel binnen als buiten Scandinavië werden verkocht. En de arbeid van deze onvrijen maakte de plundertochten mogelijk. Zo behoorde het slavendom tot de kern van het Vikingdom. (Neil Price, De Vikingen, een nieuwe geschiedenis. Nieuw Amsterdam, 2020, p. 379-380)

Bronnen

Hedendaags multidisciplinair onderzoek:

wat kun je te weten komen met elk van volgende onderzoeken?

Wat mensen eten

Soorten dieren en waar ze leefden

Exacte datering van gebeurte-nissen

Sekse van doden bepalen

Aantonen welke gewassen werden verbouwd

Route van de Vikingen volgen

Analyse van botten en tanden

Analyse van omgeving

Analyse van oud DNA-materiaal

Analyse van hout

Analyse van bont, botten en ivoor

Angel-saksische kroniek

Multidisciplinair onderzoek

- iedereen specialist in eigen discipline

- door teamwork volken uit het verleden weer tot leven wekken:

• archeologen in het veld
• wetenschappers in laboratorium
• historici in de bibliotheek

Skuldelev I

Ottar, replica van Skuldelev I

Opdracht 1: 

Mate van bewerking?

- Hout werd behandeld

- Op metalen skelet gemonteerd

- Foto van volledige schip in vooraanzicht

- Hout werd behandeld

- Op metalen skelet gemonteerd

- Foto van volledige schip in vooraanzicht

- Hedendaagse reconstructie

 - Foto in vooraanzicht van varende schip met bemanning

Moeilijkheden bij reconstructie?

Moeilijkheden bij reconstructie?

- Het is als een puzzel in elkaar steken, 

waarvan verschillende stukken ontbreken

en waarbij je niet weet wat de puzzel uiteindelijk moet worden.

- Archeologische vondsten zijn

• onvolledig;
• aangetast door de tijd.

Hoe zeker kunnen archeologen/historici hiervan zijn?
'Deze kleine knar vaart gemiddeld 5-7 knopen'.

*Niet zeker

**Weinig waarschijnlijk

***Een waarschijnlijke interpretatie

****Waarschijnlijk

***** Bijna zeker / Zeer waarschijnlijk

'Deze kleine knar vaart gemiddeld 5-7 knopen'

****/*****

Zeer waarschijnlijk

Door experimenten met de replica kan dit nauwkeurig nagegaan worden.

Hoe zeker kunnen archeologen/historici hiervan zijn?
'Dit schip werd rond 1030 gebouwd'.

*Niet zeker

**Weinig waarschijnlijk

***Een waarschijnlijke interpretatie

****Waarschijnlijk

***** Bijna zeker / Zeer waarschijnlijk

'Dit schip werd rond 1030 gebouwd'

****/*****

Zeer waarschijnlijk

Dit kan bepaald worden door wetenschappelijk onderzoek van het hout. 

Hoe zeker kunnen archeologen/historici hiervan zijn?
'Dit schip in niet in Groenland geweest.'

*Niet zeker

**Weinig waarschijnlijk

***Een waarschijnlijke interpretatie

****Waarschijnlijk

***** Bijna zeker / Zeer waarschijnlijk

'Dit schip in niet in Groenland geweest.'

***/****

Waarschijnlijk

Uit experimenten met de replica blijkt dat dit moeilijk geweest zou zijn.

Hoe zeker kunnen archeologen/historici hiervan zijn?
'Dit schip heeft men laten zinken om de kust te beschermen tegen invallen.'

*Niet zeker

**Weinig waarschijnlijk

***Een waarschijnlijke interpretatie

****Waarschijnlijk

***** Bijna zeker / Zeer waarschijnlijk

'Dit schip heeft men laten zinken om de kust te beschermen tegen invallen.'

***

Een waarschijnlijke interpretatie

Dit is een interpretatie, maar wordt ondersteund door het feit dat veel schepen gevonden zijn die tegelijk tot zinken zijn gebracht. 

Combinatie met andere bronnen is nodig om tot deze interpretatie te komen.

Hoe zeker kunnen archeologen/historici hiervan zijn?
'60% van het schip is bewaard.'

*Niet zeker

**Weinig waarschijnlijk

***Een waarschijnlijke interpretatie

****Waarschijnlijk

***** Bijna zeker / Zeer waarschijnlijk

'60% van het schip is bewaard.'

*****

Zeker

Dit is objectief vast te stellen, ook door vergelijking met andere schepen.

In hoeverre heb je deze leerstof begrepen?

😒🙁😐🙂😃