Observeren Signaleren en Rapporteren - Les 2 Factoren en Valkuilen bij observeren

• Beroepsorientatie
• MBO
• Studiejaar 1

Observeren Signaleren en Rapporteren

Valkuilen bij Observeren

Aanwezigheidsregistratie

Aanwezigheid zal door de docent geregistreerd worden. Aanwezigheid kan meerdere malen tijdens de les worden gedaan. Bij vroegtijdig verlaten van de les, zonder geldige reden, zal je op 'ongeoorloofd afwezig' staan. 

Ben je te laat? Geef dit dan door aan het einde van de les aan de docent. Dit is jouw verantwoordelijkheid. 

Programma

1. Lesdoelen

2. Herhalen Les 1

3. Theoretische gedeelte over:

• Factoren beïnvloeden observatie
• Valkuilen

4. Leeractiviteit 5: Valkuilen bij observeren

5. Boom: opdrachten 5 en 10

6. Herhalen begrippen

7. Afsluiting les

Deel 1: 90 min (2 x45 min)

5 min. Welkom en AWR

10 min. Energizer

4 min. lesdoelen

3 min. Programma

10 min  Theoretische gedeelte

15 min  Opdracht valkuilen

10 min Welke valkuilen horen bij de situatie (klassikaal)

15 min Leeractiviteit 5

5 min Check Lesdoelen

5 min Afsluiting les

82 min. totaal

Herhalen vorige les

Lesson Up

Code:

De eindopdracht van deze module is............

Waarnemen doe je..........

1. Altijd en onbewust
2. Doelgericht en Specifiek

Observeren doe je..............

1. in elke situatie
2. zonder voorop gestelde doelen
3. met voorop gestelde doelen
4. de gehele dag

Lesdoelen

Aan het einde van deze les kun jij:

- Uitleggen welke factoren een observatie kunnen beïnvloeden.

- Omschrijven welke valkuilen er zijn bij observatie en deze koppelen aan de voorbeelden.

Energizer

Opdracht 2:  Methodisch begeleiden

In tweetallen:

- Ga tegenover elkaar staan.

- Bekijk elkaar goed.

- Draai nu met je rug naar elkaar toe.

- Verander vervolgens iets aan je uiterlijk.

(Bijvoorbeeld een knoop dicht- of opendoen, een ketting afdoen). Je mag zelf bedenken wat je verandert.

- Vervolgens draaien jullie weer naar elkaar toe. Kun je ontdekken wat er veranderd is?

Koppel de opdracht weer aan de theorie van waarnemen, signaleren en observeren.

Theoretische gedeelte

Factoren die je observatie kunnen beïnvloeden

Wanneer je gaat observeren dien je rekening te houden met een aantal factoren die je observatie kunnen beïnvloeden.

1. Welke kun jij bedenken? Schrijf op!

Factoren die je observatie kunnen beïnvloeden

2. Bespreek met je buurman/vrouw wat je al hebt en maak samen een lijstje met factoren!

3. We bespreken de lijstjes. Zorg dat je ze aanvult.

Factoren die je observatie kunnen beïnvloeden

(Thema 3.5 uit Methodisch begeleiden)

1.  Persoonlijke factoren

Vooroordelen, zelfbeeld, iemand observeren die je goed kent, stemming

2. Gezondheid van de cliënt 

Lichamelijke gesteldheid beïnvloed het gedrag

Factoren die je observatie kunnen beïnvloeden

(Thema 3.5 uit Methodisch begeleiden)

3. Verandering in werksituatie

Nieuwe collega, inval-collega’s, andere dagstructuur

4. Verandering in de omgeving

Omgeving moet veilig en goed ingericht zijn voor de cliënt,

Indien onlangs iets op de groep veranderd is, heeft dit invloed op je observatie

5. Gebeurtenissen en sfeer in de groep

Slecht nieuws, grote veranderingen/situaties heeft invloed op het gedrag cliënt & observatie

Opdracht Valkuilen; 

Zoek de 10 begrippen/vragen op en werk ze uit!

1. Wat is het halo-effect?
   
2. Wat is het horn-effect?
   
3. Moraliseren
4. Diagnosticeren
5. Foutief interpreteren 

Tip gebruik:

Boek: Communicatie en gedrag Thema 2.5

Opdracht Valkuilen; 

Zoek de 10 begrippen/vragen op en werk ze uit!

6. Stereotyperen

7.  Projectie
8. Hoe kan je referentiekader van invloed zijn op je waarneming?
9. Hoe kan je stemming van invloed zijn op je waarneming?
10. Hoe kan je geheugen van invloed zijn op je waarneming?

Tip gebruik:

Boek: Communicatie en gedrag Thema 2.5

Welke valkuil hoort bij de situatie?

• Je ziet een cliënt tikken met zijn pen op de tafel. Omdat jij dit ook altijd doet als je zenuwachtig bent, vermoed je dat de cliënt dit ook is.
  
• Je hebt een cursus ADHD gevolgd en de volgende dag lijkt het alsof een stuk meer clienten hiervan kenmerken vertonen
  
• Je collega geeft aan dat zij denkt dat cliënt depressief is. Dit heeft je waarneming al beïnvloed
  
• Je hebt met een van je cliënten een hele goede klik. Je ziet daarom vooral de gunstige eigenschappen
  

Welke valkuil hoort bij de situatie?

• Je merkt dat je in de donkere wintermaanden negatiever naar je clienten kijkt dan als de dagen langer worden en het zonnetje schijnt​
  
• Een van je cliënten zit echt in je allergie. Hij klaagt en zeurt om alles! Dat hij erg goed kan koken en behulpzaam is naar medebewoners zie je niet.​
  
• Jij ziet een van de cliënten als somber, een collega ziet hem als rustig.​
  
• Een van de cliënten neemt je vaak in vertrouwen en je hebt door zijn verleden erg met hem te doen. Als zij ongewenst gedrag vertoont, dan interpreteer je dit gedrag vanuit zijn achtergrond.

Observeren is iets anders dan waarnemen. Waarnemen doe je altijd, observeren doe je in een bijzondere situatie. Wanneer je observeert, doe je dit altijd doelgericht en volgens een bepaalde methode. Je formuleert dus altijd vooraf het doel van je observatie. Je beschrijft wie, wat, waar en wanneer je gaat observeren. Observeren gaat altijd over het gedrag. Dat ga je onderzoeken. Wanneer je observeert, is het van belang dat je niet interpreteert. Je bent zo objectief mogelijk. Objectief observeren is moeilijk, omdat je je niet mag laten beïnvloeden door je eigen mening, ervaring of betrokkenheid. Je mag dus alleen naar de feiten kijken.

Leeractiviteit 5:  Valkuilen bij observeren

Ga nu voor jezelf aan de slag met de valkuilen.

Ga op It's Learning naar Leeractiviteit 5:

 Valkuilen bij observeren en maak de leeractiviteit!

Opdrachten

Boek Methodisch begeleiden Thema 3-Signaleren & observeren

Ga aan de slag met de onderstaande opdrachten:

Verwerkingsopdracht   5: Vragen beantwoorden

Verwerkingsopdracht 10: Factoren die de observatie beïnvloeden

Check doelen

Wie kan één van de de 5 factoren benoemen die een observatie kunnen beïnvloeden?

Wie kan één van de 8 valkuilen benoemen bij observeren?

Factoren die je observatie kunnen beïnvloeden zijn...........

Wat is het verschil tussen het halo- en horn-effect bij observeren?

Wat wordt er verstaan onder referentiekader?

1. Mensen zien, horen, handelen en reageren afhankelijk van hun intelligentie
2. Mensen zien, horen, handelen en reageren afhankelijk van hun eerdere ervaringen

Afsluiting les - check doelen

We hebben nu 2 lessen gehad en deze herhaalt!

Jij weet nu wat...

OBSERVEREN is;

FACTOREN zijn die een observatie kunnen beïnvloeden;

VALKUILEN kunnen zijn bij een observatie;

wat de EINDOPDRACHT van deze module inhoud.

                                                                              

De volgende keer

Boek: Methodisch begeleiden, 

Thema 3. Signaleren en observeren

Observatietechnieken

en

Observatiemethoden

Eindopdracht

observeren inleveren:

Vrijdag 19 april

om 17.00 uur.

Lesdoelen check