2022-03-04 Slim teksten leren 3

• Mentorles
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Leren leren

We besteden meerdere lessen aan hoofdstuk 7:

Slim teksten leren

Slimmer leren van teksten

Stap 1: Voorbereiden (les van 11 feb)

Stap 2: Lezen (les 18 feb)

Stap 3: Actief herhalen (les 4 mrt)

Stap 4: Samenvatten (les 11 mrt)

Leerdoelen

In deze les leer je...

• wat het belang is van herhalen. 
• wat het verschil is tussen actief en passief herhalen.
• welke verschillende manieren er zijn om actief en passief te herhalen. 

                               TERUGBLIK

Snel lezen

Tip 1: Wijs de tekst aan met vinger/pen

Tip 2: Tik in een vast ritme langs de 

regel om je leestempo te bepalen

LEGE RUIMTE: je denkt sneller dan je

leest, gebruik de lege ruimte in je 

hersenen door sneller te lezen

• Laat de leerlingen pagina 99 van hun boek of oefentekst 2 erbij pakken.
• Klik door naar de volgende slide om de stopwatch te starten. 

                               TERUGBLIK

Check jezelf (doe dit thuis)

Wil je weten of je sneller leest 

door het aanwijzen/vast ritme?

Lees pagina 98 en doe de oefening

'Aan de slag' van pagina 99

Leer je weleens door stof te herhalen?

Ja

Nee

• Vraag een aantal leerlingen hun aanpak toe te lichten.

Op welke manier herhaal jij?

Extra informatie
Vraag door als een leerling zegt dat hij gewoon herhaalt. Vaak heeft een leerling dan niet door dat er verschillende technieken zijn hoe hij/zij kan herhalen. Voorbeelden zijn: Nog een keer iets lezen, een samenvatting maken, iets uitleggen.

Hoe werkt dit tot nu toe voor je?

Goed

Kan beter

Slecht

Geen idee/nooit geprobeerd

• Laat de leerlingen de vraag beantwoorden.
• Onthoud welk antwoord het meest gegeven is. 

Extra informatie

Iedereen leest op een ander tempo. Dit heeft deels te maken met hoe snel je praat: Italianen lezen bijvoorbeeld gemiddeld sneller dan Nederlanders, omdat ze ook een stuk sneller praten. Het heeft echter ook te maken met je leesvaardigheid: hoe goed ben je in staat om de tekst te volgen, de woorden te begrijpen en de tekst te verwerken? Leerlingen met dyslexie of leerlingen die moeite hebben met concentreren zullen waarschijnlijk langzamer lezen. Let op: er is geen goed of fout. De oefening is slechts om een startpunt te bepalen en leerlingen het inzicht te bieden dat iedereen leest op een ander tempo.

Hoeveel procent (%) van wat je
vandaag leert, ben je morgen vergeten?

• Laat de leerlingen de vraag beantwoorden.

• Speel het audiofragment af.

Verschillende manieren

Er zijn 2 vormen van herhalen:

Actief herhalen & passief herhalen.

We gaan uitproberen welke het best 

werkt om een tekst te onthouden.

Extra informatie

Bron over actief en passief herhalen

Passief herhalen

Dit is een vorm van herhalen waarbij

je de tekst een tweede keer doorleest

of overschrijft.

Passief herhalen

Lees de tekst over het puberbrein 

en herhaal door de tekst nog 

een keer te lezen. 

• Bij deze opdracht hebben de leerlingen werkblad 4 nodig.
• Zet de timer aan.

Passief herhalen

Leg de tekst nu weg. We gaan een

quiz maken om te kijken hoeveel je

hebt onthouden van de tekst. 

Alle vragen gaan specifiek over 

de tekst over het puberbrein.

Hoe oud waren de pubers die Cathy
Price onderzocht?

1. Tussen 12 en 14 jaar
2. Tussen 12 en 16 jaar
3. Tussen 14 en 18 jaar
4. Tussen 16 en 18 jaar

• Laat de leerlingen de vraag beantwoorden.

Tussen je 14e en je 18e stijgt bij
iedereen het IQ.

1. Waar
2. Niet waar

• Laat de leerlingen de vraag beantwoorden.

Met hoeveel punten daalde het IQ van
sommige pubers?

1. 20 punten
2. 23 punten
3. 25 punten
4. 30 punten

• Laat de leerlingen de vraag beantwoorden.

Welk deel van de hersenen is nog
niet volledig ontwikkeld bij pubers?

1. De achterhoofdskwab
2. De amygdala
3. De temporaal kwab
4. De frontaal kwab

• Laat de leerlingen de vraag beantwoorden.

Wat is een functie van de
frontaal kwab?

1. Het regelt je slaap
2. Het verwerken van beelden
3. Het regelt je evenwicht
4. Het nemen van beslissingen

• Laat de leerlingen de vraag beantwoorden.
• Vraag aan de leerlingen hoe het onthouden van de tekst is gegaan. Geef één of twee leerlingen het woord.

Actief herhalen

Dit is een vorm van herhalen waarbij 

je je hersenen uitdaagt om het zelf

te herinneren.

Voorbeeld: samenvatting maken (zonder 

boek), WRTS, stof aan iemand vertellen

• Lees de tekst op de slide voor.

Actief herhalen

Lees de tekst over microplastics.

Herhaal door erover te kletsen 

met een klasgenoot of door er een 

mindmap of quiz over te maken.

• Bij deze opdracht hebben de leerlingen werkblad 5 nodig.
• Zet de timer aan.

Actief herhalen

Leg de tekst nu weg. We gaan een

quiz maken om te kijken hoeveel je

hebt onthouden van de tekst. 

Alle vragen gaan over de tekst
over microplastics.

Wat moeten we volgens
het WHO doen?

1. Stoppen met drinken uit plastic flesjes
2. Iets anders drinken dan water
3. Geen microplastics inademen
4. Meer te weten komen over microplastics

• Laat de leerlingen de vraag beantwoorden.

Hoeveel microplastics krijg je
jaarlijks ongeveer binnen?

1. 75.000
2. 74.000
3. 2,5 ton
4. 71.000

• Laat de leerlingen de vraag beantwoorden.

Hoe groot moeten microplastics
zijn om waarschijnlijk niet opgenomen
te worden door je lichaam?

1. 140 micrometer
2. 50 micrometer
3. Groter dan 150 micrometer
4. 100 micrometer

• Laat de leerlingen de vraag beantwoorden.

Hoeveel procent van de
microplastics kunnen uit het
afvalwater gezuiverd worden?

1. Meer dan 85%
2. Meer dan 90%
3. Minder dan 80%
4. Minder dan 55%

• Laat de leerlingen de vraag beantwoorden.

Wat is het probleem bij het zuiveren
van microplastics uit afvalwater?

1. Er zijn te weinig zuiveringsinstallaties
2. Het is slecht voor onze organen
3. Het is niet winstgevend
4. Het kan je ziek maken

• Laat de leerlingen de vraag beantwoorden.

Actief herhalen

Over het algemeen werkt actief
herhalen beter. 

Mensen die actief herhalen scoren 

gemiddeld 1 punt hoger op 

toetsen die ze maken! 

Extra informatie

Lees meer over het onderzoek naar actief en passief herhalen op deze website.

Actief herhalen is...

• WRTS.
• Flashcards maken.
• Samenvatten zonder boek.
• Zelf toetsvragen maken. 
• Een mindmap maken.
• Je laten overhoren of doorvertellen. 

• Vraag eventueel of de leerlingen nog meer manieren van actief herhalen kennen of gebruiken.