Grammatica en Spelling P4 les 3

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Grammatica: zinsdelen

pv, gez, ond, lv, mw, bijw. bep

Noteer een zin met een persoonlijk, bezittelijk en een aanwijzend vnw.

WOORDSOORTEN

1. Werkwoorden
   
2. Naamwoorden
   
3. Lidwoorden
   
4. Voornaamwoorden
   
5. Voegwoorden
   
6. Voorzetsels
   

ZINSDELEN

1. Persoonsvorm
   
2. Gezegde
   
3. Onderwerp
   
4. Lijdend voorwerp
   
5. Meewerkend voorwerp
   
6. Bijwoordelijke bepaling

Zinsdelen

Je knipt een zin in zinsdelen en ieder zinsdeel krijgt een naam.

Elke zinsdeel kun je voor de persoonsvorm plaatsen. 

STAP 1 : VIND DE PV!

STAP 2: PROBEER DE ZINSVOLGORDE TE VERANDEREN.

Voorbeeld:

Ik heb vorige week tien boeken gekocht.

Ik | heb | vorige week | tien boeken | gekocht.

Het personeel van de afdeling Inkoop kwam haar feliciteren.

De lekkage zal over twee dagen verholpen kunnen worden.

Persoonsvorm

• Verander de zin van tijd!
• Het werkwoord dat verandert, is de persoonsvorm.

Gezegde

• Alle werkwoorden in de zin + ‘te’ & ‘aan het’

Voorbeeld

De student slaagde afgelopen jaar voor zijn tentamen.

De student zou het afgelopen jaar zijn tentamen hebben gehaald.

De student is aan het leren. 

Vorige week besloot Hasan om een nieuwe laptop aan te schaffen.

Ik zou wel graag een grammofoon willen hebben.

Onderwerp

• Wie / wat + gezegde?
  

Voorbeeld:

De student gaat zijn toets herkansen

Stap 1: zoek de persoonsvorm

Stap 2: zoek het gezegde

Stap 3: wie / wat + gezegde? = onderwerp

Nu het zover was, moest hij de neiging onderdrukken om weg te rennen.

Er trok een rilling door hem heen.

Maken 2.1 van GRAM2 (3F)

2.1 Persoonsvorm, gezegde,

onderwerp

Lijdend voorwerp

• Wie / wat +gezegde + onderwerp?
  

Voorbeeld:

Morgen koop ik die broek

Pv: koop,  gez: koop,  ond: ik,

lv: wat koop ik? die broek

Een lijdend voorwerp begint (bijna) nooit met een vz!

Ik krijg altijd veel cadeautjes op mijn verjaardag.

Meewerkend voorwerp

• Aan/ voor wie + gezegde + onderwerp + lijdend voorwerp?
  

Je moet wel controleren of je aan of voor kunt toevoegen of weglaten.

Voorbeeld:

Het meisje geeft de kippen voer.

Pv: geeft,  ond: het meisje,  lv: voer,  

mv: aan wie geeft het meisje voer? Aan de kippen

Het mv betreft altijd een persoon, instantie, dier of ding, maar nooit een plaats of tijd.

Wij hebben mijn moeder een bos rozen gegeven.

Bijwoordelijke bepaling

Duidt vaak een tijd, plaats, oorzaak of middel aan:

• Tijd: morgen gaat de zomertijd in
  
• Plaats: je kunt hem op de binnenplaats vinden
  
• Oorzaak: door de ijzel waren de wegen onbegaanbaar
  
• Middel: zij gaan met de auto op vakantie
  

Geeft antwoord op vragen als: waar, wanneer, hoe, waarheen, waardoor, waarom.

niet = altijd bijw. bep.

Vaak wat overblijft in een zin.

De training begint om twee uur.
Bijw. bep.?

1. De training
2. Begint
3. Om twee uur
4. Twee uur

Ik heb de wedstrijd niet gezien.
Bijw. bep.?

1. De wedstrijd
2. Niet
3. Gezien

Maken 2.2 van GRAM2 (3F)

2.2 Lijdend voorwerp, meewerkend

voorwerp en bijw. bep.