1.1 De Gouden Eeuw van Nederland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Regenten en vorsten

1.1 De Gouden Eeuw

Wat gaan we doen deze les?

Uitleg kwartetopdracht of SO (week 46)/ PW week 47

Uitleg par. 1.1

Huiswerk voor de volgende les: paragraaf 1.1

Leerdoelen

In deze paragraaf leer je:

• hoe de economie bloeide in Nederland in de 17e eeuw
• hoe de steden groeiden
• hoe de landbouw werd uitgebreid

Kenmerkend aspect bij deze paragraaf:

ontstaan van handelskapitalisme en begin van een wereldeconomie

Wat was er allemaal Goud aan deze eeuw?

Hoe wordt de Republiek rijk? 

• 1568-1648: Tachtigjarige oorlog (Nederlandse Opstand)

• Oorlog is in principe slecht voor de handel, maar de oorlog werd vooral in de Zuidelijke Nederlanden uitgevochten (huidige België)

• Haven van Antwerpen werd afgesloten: handelschepen wijken uit naar Amsterdam

De Republiek bestond uit zeven gewesten

• Holland
• Zeeland
• Utrecht 
• Gelderland
• Overijsel
• Groningen
• Friesland

Brabant en Limburg generaliteitslanden

Drenthe mocht niet zelf beslissen

Flevoland bestond nog niet

Hoe wordt de Republiek rijk? 

• Nederland heeft niet heel veel producten/ grondstoffen

• Vooral veel zuivelproducten

• Oplossing: stapelplaats.

• Amsterdam wordt één grote marktplaats voor Europese producenten
• Nederland beleeft een gouden eeuw

Stapelmarkt

De schepen en handelsgoederen waren in het bezit van ondernemers.

Handelaren staken veel geld in bedrijven om nog meer winst te maken. Dat noemen we (handels)kapitalisme.

Kapitalisme: economisch systeem waarbij mensen geld steken in bedrijven om winst te maken

Handelskapitalisme: kapitalisme waarbij handelaren de leiding hadden in de economie

Nederland was het centrum van het internationale handelskapitalisme.

In beurzen dreven kooplieden handel.

Men hield rekening met concurrenten en maakte slim gebruik van de wet van vraag en aanbod.

Samen lezen

Lezen de laatste alinea van de tekst De Gouden Eeuw op blz. 9.

Vanaf "Om winst te maken..."

Hoe verdienden de graanhandelaren bakken met geld?

Door de economische bloei was er veel werkgelegenheid in met name de steden. Die steden groeiden enorm. Zo ontstond in Amsterdam de grachtengordel.

Het meeste vervoer ging in Nederland via het water, daarom werden kanalen gegraven tussen de steden.

In de Gouden Eeuw komt 

er meer bevolking in de Republiek

Meer bevolking betekent ook:

• Meer ruimte nodig voor huizen, in bijvoorbeeld Amsterdam: uitbreiding met drie brede grachten met grote woonhuizen er langs

• Meer voedsel nodig: inpolderen en droogmaken van meren, zoals de Beemster en de Wormer (zorgt ook voor minder overstromingen)

De molengang, uitgevonden door Simon Stevin.

Gebruikt door Jan Adriaanszoon Leeghwater voor het droogleggen van de Beemster

Huiswerk voor de volgende les

lz + m par. 1.1

TB blz. 8 t/m 10 

online opdracht 1 t/m 9 (WB blz. 7 t/m 9)

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen