Eligant klas 3, staatsinrichting

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

De koning is een staatshoofd zonder macht; de ministers zijn verantwoordelijk voor zijn daden en uitspraken

Dit heet ministeriële verantwoordelijkheid 

Willem II Grondwet 1848

• Koning verloor in 1848 zijn macht aan het parlement.
• Thorbecke schreef nieuwe grondwet.
  

• De koning is onschenbaar, ministeriële verantwoordelijkheid.

1. Ministeriële verantwoordelijkheid

In de nieuwe grondwet stond dat de ministers verantwoordelijk zijn voor alles wat de koning in het openbaar doet of zegt.

Dit noemen we ministeriële verantwoordelijkheid. 

Er komen grondrechten

• Er is Ministeriële verantwoordelijkheid, de ministers zijn verantwoordelijk voor beleid en koning
• Koning is onschendbaar. Hij kan niet worden aageklaagd.

• Nederland is een constitutionele monarchie (koninkrijk met grondwet)

Ministeriele verantwoordelijkheid

De koning is onschendbaar

De ministeriële verantwoordelijkheid bestaat ook nu nog...

Grondwetsherziening

Door de invoering van de nieuwe grondwet kwamen er: 

• rechtstreekse verkiezingen (censuskiesrecht) 
• ministeriële verantwoordelijkheid
• Nederland werd een parlementaire democratie.

Voor 1848

• Nederland en België
• Centraal bestuur door 1 persoon (koning)
• Invoering grondwet: constitutionele monarchie
• Koning heeft veel macht
• Parlement heeft weinig macht
• Indirecte verkiezingen

Na 1848

• Nederland
• Koning blijft maar is onschendbaar
• Nieuwe grondwet
• Invoering ministeriele verantwoordelijkheid
• Invoering grondrechten
• Parlement krijgt meer macht
• Directe verkiezingen 

Nieuwe Grondwet 

1848

Geschreven door Thorbecke

Liberaal

Liberalen

• Rijke burgers en industriëlen zijn liberaal: hogere winsten zonder sociale wetten
• Dankzij censuskiesrecht is ook de regering liberaal: inkomen bepaald stemrecht
• Gevolg: rijken stemmen op liberalen
• Gevolg: géén sociale wetgeving

Politiek-maatschappelijke stromingen

Liberalisme

Socialisme

Nationalisme

Conservatisme

Liberalen

• Kiesrecht voor zij die belasting betalen
• "Langzaam uitbreiden"
• --> conflict binnen de liberalen
• Vrouwen niet

Conservatief

Politiek conservatief betekent behouden.

D.w.z. dat conservatieve partijen de samenleving willen verbeteren zonder snelle maatschappelijke veranderingen.

Denk aan: traditie, religie.

Conservatief

liberaal

Huiswerk-terugblik-Uitleg-aan de slag

conservatief of progressief?

Homoseksuelen moeten geen kinderen kunnen adopteren.