Hoofdstuk 6.4

• Economie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Welkom bij Economie

• Hang je jas op
• Leg je mobiel in het koffertje
• Ga rustig zitten
• Leg je boek en pen op tafel    Als de timer gaat is iedereen stil

Vraag van de dag: Op welke producten zit accijns?

Wat gaan we vandaag doen?

• We kijken samen een filmpje                                                    9 min
• Hoofdstuk 6.4: De overheid: waar geven ze het geld aan uit?
• Doel: - je kunt aan het eind van de les vertellen:             10 min
•                 Wat is een overschot en een tekort?
•                 Hoe je kunt rekenen met grote getallen

• Maak de opdrachten                                                                      15 min
• Samen ronden we de les af                                                          5 min

Filmpje kijken

jeugdjournaal.nl

Herhalen vorige les

Waar betaalt de overheid dit nou allemaal van?

Belastingen:     verplichte bijdrage van burgers en bedrijven aan de overheid

Er zijn verschillende soorten belastingen: 

1. Inkomstenbelasting:      Heb je een eigen zaak of meerdere inkomens dan

                                                      betaal je inkomstenbelasting.

2. Loonbelasting:          Als je in loondienst werkt voor een baas, dan houdt hij

                                              elke maand een deel van je inkomen in. Dat betaalt hij

                                              aan de belastingdienst.

                                      

Herhalen vorige les

3. BTW:         Belasting Toegevoegde Waarde. Over elk product dat je koopt

                         moet je belasting betalen. Dat betaal je aan de winkelier. De

                         winkelier geeft dit aan de overheid.

4. Accijns:     Extra belasting bovenop de BTW. Dit zit op ongezonde                                                 producten. De overheid wil gebruik van de producten afnemen. 

                           Sigaretten - Alcohol - Benzine

Herhalen vorige les

Naast belastingen krijgt de Overheid nog meer inkomsten:

        - Winst van instellingen als NS en Schiphol

        - Verkoop van aardgas (uit bijvoorbeeld Groningen)

        - verkeersboetes (bellen op de fiets, zonder helm op scooter)

We noemen dit 'niet-belasting ontvangsten'

Herhalen vorige les

De overheid deelt ook nog wel eens wat uit. Gratis!

Subsidies:         een financiële bijdrage van de overheid om een                                   product of dienst te stimuleren.

Bijvoorbeeld:    sport abonnement korting geven

                                 zwembadkaartje goedkoper maken

                                 korting geven op zonnepanelen

Uitleg

Prinsjesdag:                3e dinsdag in september     --> Koning leest de troonrede

Een onderdeel van die hele troonrede is de Rijksbegroting

Rijksbegroting:         een overzicht van inkomsten en uitgaven van de overheid

Miljoenennota:         uitleg van de Rijksbegroting

Uitleg

Rijks inkomsten         groter dan           Rijksuitgaven

=

Begrotingsoverschot

_______________________________________________________________

Rijksinkomsten           kleiner dan       Rijksuitgaven

=

Begrotingstekort

Uitleg

Oplossing voor tekort:          Minder uitgeven of meer inkomsten                                                             - overheid zal de belasting verhogen

                                                         - geld lenen

Oplossing voor overschot:    Meer geld naar onderwijs of zorg

                                                           aflossen van de schuld die NL heeft

Uitleg

Rekenen met grote getallen:

1 miljard       1 met 9 nullen       1.000.000.000

1 miljoen       1 met 6 nullen       1.000.000

Wil delen met deze getallen: eerst nullen wegstrepen!!!!!!!

Opdrachten maken

Basis  (blz. 70 - 74)

opdracht 50, 52, 53,

54, 55, 57a, 58 en 62                                                                                                                                       

Heb je dit klaar maak dan: 

blz. 89 opdracht 20, 21, 22

                                   

Afronden van de les

Wat heb ik vandaag geleerd:

Waarin staan de inkomsten en uitgaven van de overheid?

Wat kan de overheid doen als ze een begrotingstekort hebben?

Hoeveel nullen heeft een miljard?

Wat spreken we af

• Je mobiel is bij de leraar
• Je jas is aan de kapstok
• Je boek en pen heb je op tafel
• Tijdens de instructie is het stil
• Tijdens opdracht maken mag je rustig overleggen
• 1e keer waarschuwen: naam op bord, 
• 2e keer waarschuwen streep erbij, rode kaart, meldpunt