Week 37, les 1, jaarlaag 2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Lesplanning

-lekker lezen in je leesboek

- accounts aanmaken in LessonUp

- poëzie

Doel van de les

- je hebt lekker gelezen in je leesboek.

- je kent een paar nieuwe begrippen die te maken hebben met poëzie.

- je kunt deze vormen van beeldspraak herkennen in een gedicht.

Poëzie

Welke kenmerken heeft een gedicht denken jullie?

Kenmerken van een gedicht

• Bestaat soms uit heel korte zinnetjes
• Er staan bijna geen punten en hoofdletters in
• Er wordt 'gespeeld' met woorden
• Bevat vaak rijm

Rijm

Soorten rijm

• AB-rijm
• Eindrijm
• Beginrijm
• Klankrijm
• Oogrijm

AB-rijm

Moeder je kwam om 11 uur thuis (A)

Niet later zei je zelf (B)

Ik zit nog steeds alleen in huis (A)

Het is kwart over elf (B)

Eindrijm

De laatste woorden van een regel rijmen op elkaar

'Hoe ik mijn haar ook kam, bij kaars- of neonlicht

wat er onstaat is meestal geen gezicht'

Beginrijm

Veel woorden in het gedicht beginnen met dezelfde letter

'Leentje leerde Lotje lopen langs de lange lindenlaan'

Oogrijm

Het lijkt alsof de woorden rijmen, maar als je het gedicht hardop leest, dan klopt het rijm niet

'De dames van de Bangles

hoeven nooit op zangles'

Wat is beeldspraak?

Beeldspraak

Je benoemt iets/iemand niet direct, maar je gebruikt een ‘beeld’ om iets/iemand te typeren. 

Vergelijking

Je vergelijkt iets met iets anders omdat er overeenkomst is. Het beeld wordt ingeleid door ‘als’ of een vorm van het werkwoord ‘lijken’.

Lachen als een boer die kiespijn heeft.
Hij ging er als een haas vandoor.
Je kamer lijkt wel een kloostercel.

Personificatie

Iets wordt voorgesteld als een levend mens.

De wind floot door de takken.
Roken heeft mijn hart gestolen.
Soms lacht de toekomst je toe.

Metafoor

Je geeft iets de naam van iets anders omdat er overeenkomst is.

Kijk de zon gaat onder, het meer staat in brand.
Dat schaap heeft zich laten beetnemen.
Wat zit jij mistig te kijken.

Metonymie

Bij een metonymie geef je iets direct de naam van iets omdat er een ander verband dan overeenkomst is.

Gisteren dronk hij een glaasje te veel.
Er zijn in Rome drie Rembrandts gestolen.
Geef me de vijf, zei de vrouw.

create.kahoot.it

Minder dan 8 vragen goed:

Dan maak je de onderdelen met een rood bolletje

8 - 10 vragen goed:

Dan maak je de onderdelen van de  lessonup met een blauw bolletje.

static.oefen.be

Zoek in dit gedicht een voorbeeld van:

• een vergelijking
• een personificatie
  
• een metafoor

Extra oefenstof

NN oefeningen blz. 80 en blz. 122 en 123

Voor morgen..

Zoek op internet naar voorbeelden van gedichten waar deze vormen van beeldspraak in voorkomen.