vakatelier 5 Burgers op stoom

• Geschiedenis
• HBO
• Studiejaar 1

Geschiedenis vakatelier 5: 'Burgers op stoom'

Hoog bezoek

Interview

• Koning Lodewijk XIV op bezoek in de klas 
  
• Je mag hem interviewen  
  
• Wat weet je over hem? Wat weet je nog niet?
  
• Bedenk met je buurman of buurvrouw ten minste 5 vragen die je aan Lodewijk zou willen stellen.  
  

Leerdoelen

Je kunt aan het einde van dit vakatelier ….

• uitleggen hoe absolutisme , Verlichtingidealen,  en revolutie(s) zich tot elkaar verhouden; 
  
• uitleggen wat de industriële revolutie te maken heeft met de opkomst van emancipatie-bewegingen; 
  
• de drie belangrijkste kwesties uit de 19e eeuw noemen en omschrijven: sociale kwestie, kiesrechtkwestie en schoolstrijd; 
  
• de tijdvaknamen ‘pruiken en revoluties’ en ‘burgers en stoommachines’ verklaren. 
  
• didactische werkvormen noemen die het historisch redeneren bij leerlingen bevorderen (o.a. interview, muurkrantopdracht, onderwijsleergesprek).

17e Eeuw

Republiek in een Gouden eeuw

koppositie in de handel

grote sterke zeemacht

Wetenschappelijke Revolutie

Rampjaar 1672

18e Eeuw

De Republiek in verval

bloei Frankrijk en Groot-Brittannië

kritiek op vorsten en regenten 

Verlichting

De Verlichting

• Periode (vanaf ongeveer 1700) waarin mensen hun kennis (willen) vergroten, door steeds meer uit te gaan van het verstand.
• Ze waren daarbij kritisch: niet zomaar alles aannemen omdat een koning of de kerk dat zegt.


• Ze vinden dat iedereen vrij en gelijkwaardig moet zijn: arm of rijk, slim of dom

Verlichting

Ancien Regime

rationalisme

traditie

maakbare samenleving

verheffing van volksklasse

gelijkwaardigheid

vastleggen rechten en plichten 

volkssoevereiniteit

onderzoek en experiment

standenmaatschappij

oligarchie

absolutisme

stadhouder en regentenkliek

pruik

Hoe noem je de groep ontevreden burgers die in 1787 in opstand kwam tegen het bestuur?

1. Oranjegezinden
2. Pruisen
3. Patriotten
4. Stadhouders

Wat wilden de patriotten?

1. net zo rijk worden als de regenten
2. inspraak in het bestuur en grondrechten
3. een koning in plaats van een stadhouder
4. ze wilden dat er niks veranderde in de Republiek

1787: Wat gebeurt hier?

Wie stellen de mannen op de afbeelding voor? Voor welke groep of persoon staan ze symbool?

Adel

Geestelijkheid

Derde stand

Koning

1793: Wat gebeurt hier?

Sleep de onderdelen naar de juiste 'revolutie'

Amerikaanse revolutie

Franse Revolutie

Bataafse revolutie

1776

1786

1789

Burgers via Congres aan macht

Burgers via Nationale Vergadering aan macht

Patriotten voeren meer democratie door

De eerste democratische revolutie

13 kolonies worden onafhankelijk

Onthoofding staatshoofd

Staatshoofd vlucht

Welke revolutie toont deze schoolplaat?

Muurkrant-opdracht

Ga in een groepje van ± 4 bij elkaar zitten. Gebruik een flap en stiften.
Open de envelop en leg de bronnen, begrippen en zinnen gespreid op tafel.
Jullie gaan met het materiaal vijf verschillende muurkranten samenstellen.

De vijf muurkranten gaan over de tijd van burgers en stoommachines: 

1. liberalisme
2. sociale kwestie
3. kiesrechtstrijd
4. feminisme
5. schoolstrijd

Onderwijsleergesprek

Verloop van onderwijsleergesprek

• docent gaat met studenten in kring zitten. in midden van de kring liggen de volgende canonkaarten: Eise Eisinga, patriotten, Napoleon, Willem I, Eerste spoorlijn, De grondwet, Verzet tegen kinderarbeid, Aletta Jacobs
• Welke kaarten horen bij elkaar? Kunnen studenten de kaarten op logische wijze ordenen? Waar staan de verschillende canonvensters symbool voor? Verwijs naar de eerdere oefeningen uit dit vakatelier.
• Over welk venster willen studenten hun tanden zetten? Over dat venster voeren studenten (begeleid door de docent) vervolgens een onderwijsleergesprek (= tevens demonstratie didactische werkvorm!). 

Verklaar de tijdvaknaam 'pruiken en revoluties'

Verklaar de tijdvaknaam 'burgers en stoommachines'

Terugblik op vakatelier

• opbouw van atelier? opening? kern? afsluiting? 
• welke canonvensters? 
• beeldvorming? beeldvormers? 
• didactische werkvormen? 
• betrokken? waarom wel / niet? 
• rol docent? 
• attitude van studenten? 
• volgende atelier.. verwachtingen?