5.5 Gaswisseling, opname en transport bij planten

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

5.5 Gaswisseling, opname en transport bij planten

Herhaling 5.4

Leerdoelen

- Je beschrijft de gaswisseling bij planten en legt uit hoe planten hun waterbalans onder verschillende omstandigheden handhaven.

- Je beschrijft hoe planten water en voedingszouten in plantenwortels opnemen en transporteren. 

- Je vergelijkt de transportroute van planten voor water en mineralen met de sapstromen van organische stoffen.

Huidmondjes

Gaswisseling (O2 en CO2) vindt bij een plant plaats via de huidmondjes. Er verdampt ook H2O. Woestijnplanten zijn hierop aangepast (bron 18). 

Transport planten

Houtvaten: holle buisjes van opgestapelde dode lege cellen en verstevigd met hout. Voor water en mineralen.

Bastvaten: Langgerekte levende cellen met zeefvormige tussenschotten.
Voor glucose en
organische stoffen.

Transport houtvaten

1. Verdamping van water zorgt voor de zuigkracht 

Transport houtvaten

2. Worteldruk

- Water en mineralen
worden opgenomen

- Endodermis: kurklaag

- Actief: mineralen

- Osmose: water

Transport bastvaten

- Glucose actief in de bastvaten gepompt. 

- Door osmose volgt water.

- Glucose van bovendruk naar onderdruk.

Plasmastroming

Zelfstandig werken

Maken paragraaf 5.5. 

Leerdoelen behaald?

- Je beschrijft de gaswisseling bij planten en legt uit hoe planten hun waterbalans onder verschillende omstandigheden handhaven.

- Je beschrijft hoe planten water en voedingszouten in plantenwortels opnemen en transporteren.

- Je vergelijkt de transportroute van planten voor water en mineralen met de sapstromen van organische stoffen.

Vleesetende planten haalt stikstof uit de vliegen. Normaal gesproken haalt het stikstof in de vorm van nitraat uit de grond. 

Aminozuren zijn organische moleculen en worden dus door de bastvaten getransporteerd naar de rest van de plant.