Romantiek of realisme?

• Nederlands
• Secundair onderwijs

De romantiek 

en het realisme

Wat herinner jij je nog van vorige les?

Romantiek

- 1800 - 1860

- Kunstenaar wil zich afzetten tegen almacht van 'de rede'.

- Doel? Vrijheid, wegvluchten van de realiteit.

Kenmerken:

- (Extreme) gevoelens centraal 

- Ontevredenheid over de wereld (= Weltschmerz) 

- Heimwee naar vroeger (= Sehnsucht) 

-> Subjectieve beschrijving van hoe men de werkelijkheid ervaart.

Wegvluchten van de realiteit

= escapisme!

Vluchten naar/in:

- Het verleden

- De natuur

- Een droomwereld

- Een godsdienst / het mystieke

- Hallucinaties door drugs

- De dood (obsessie met sterven en zelfdoding) 

W. Turner, Snow Storm - Steam-Boat off a Harbour's Mouth, 1842

Realisme

- 1840 - 1880

- Wereld wordt zakelijk en nuchter bekeken.

- Doel? Het leven zo realistisch mogelijk weergeven.

Kenmerken:

- Realiteit van dagelijkse bestaan 

- Concrete details, zonder verfraaiing 

- Sociale ellende, (lagere) sociale klassen

-> Objectieve beschrijving van de werkelijkheid.

G. Courbet, Le Désespéré (wanhopige man) , 1843

Romantiek of realisme?

Enkele kenmerken

de romantiek

het realisme

eigen ervaring centraal

wegvluchten van de realiteit

ontevredenheid met het hier en nu

dromen en natuur

dagelijkse bestaan

Sociale ellende

personages kunnen niet ontsnappen

activiteiten in steden

Romantiek of realisme?

Wie zoekt, die vindt!

J.F. Millet, De arenleesters, 1857

romantiek

realisme

 Studentenschetsen - deel 1, Johannes Kneppelhout (onder ps. Klikspaan)

'Leiden, de tweede stad van 't oude gemeenebest, vervalt, de aandachtige beschouwer ziet het vervallen, het is er mede gedaan, en wie steekt de hand uit om den stroom des onspoeds te keeren? Lijdzaam gaapt men de verzakking aan en laat de stad wegrotten, als weleer het lijk van den misdadiger buiten de Morschpoort. Het vonnis blijkt geslagen; het is of zij, de rampzalige, er onder moet. Niemand - wat baatte al eene enkele stem? - die zich het lot der verlatene aantrekt. Eene verweesde, eene vaderlooze stad is zij, nog erger, eene weerlooze prooi.'

Studentenschetsen

romantiek

realisme

B.C. Koekkoek, De Storm, 1842

romantiek

realisme

Vrouw Sijmensz

romantiek

realisme

Roman Rembovsky, Voor het raam 2 , 2013

romantiek

realisme

's Avonds

 

't Wordt al sterre dat men ziet

 in dat hoog en blauw verschiet daar,

 blijde sterren, anders niet,

 in dat hoog en blauw verschiet.

  

 't Wordt hier altijd al verdreit,

 van dat oud en zwart verdriet daar,

 't wordt hier altijd anders niet

 als dat oud en zwart verdriet.

 

 Laat mij, laat mij, in 't verdriet, 

vliegen naar dat hoog verschiet daar, 

waar men al die sterren ziet, 

al die sterren,... anders niet!

G. Gezelle, 's avonds, 1860

's Avonds

romantiek

realisme

Leerwerkboek p.148

damapi-assets.edify.plantyn.com

Wat vond je van deze les?