Basisstof 3

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

Basisstof 3: Beenverbindingen

Leerdoelen: 

- je moet 4 beenverbindingen kunnen noemen en kunnen aangegeven of er tussen de botten beweging mogelijk is

- je moet de bouw van een gewricht kunnen beschrijven en 2 typen gewrichten kunnen noemen

Welkom

Herhaling

Kraakbeen: 

-zorgt ervoor dat de botten niet over elkaar heen schuiven

-ook op plaatsen die stevig en soepel moeten zijn, zoals je neus en je oorschelp

Verandering in botten:

- Baby's:

Meer lijmstof --> dus heel buigzaam

-Ouderen:

Meer kalk --> botten breken sneller

Samenstelling botten:

-kalk

-lijmstof

Herhaling

Lijmstof verbrandt als je een botje in een vlam houdt.

1. Juist
2. Onjuist

kraakbeen is harder dan been (bot)

1. Juist
2. Onjuist

De botten van een pasgeboren baby bestaan voornamelijk uit lijmstof

1. Juist
2. Onjuist

Van twee varkens wordt bepaald hoeveel lijmstof een rib bevat. De rib van varken P blijkt veel meer lijmstof te bevatten dan de rib van varken Q. Hieruit blijkt dat varken P ouder is dan varken Q.

1. Juist
2. Onjuist

Botverbindingen 

Manieren waarop botten met elkaar verbonden kunnen zijn:

Botverbindingen

Kraakbeenlaagje

De gewrichtskom en de gewrichtskogel zijn beide bedekt met een laagje kraakbeen. Hierdoor kunnen de botten soepel bewegen en wordt slijtage tegengegaan.

Gewrichtssmeer

De binnenkant van het gewrichtskapsel geeft gewrichtssmeer af. Dat is een stroperige vloeistof die werkt als een soort smeervet. Hierdoor kunnen det botten soepel bewegen.

Gewrichtskapsel

De twee botten van een gewricht zitten met het gewrichtskapsel aan elkaar vast. Het kapsel zorgt er onder andere voor dat de botten op hun plaats blijven zitten. 

Kapselband

Bij sommige gewrichten zitten er ook stevige kapselbanden om het gewricht heen. Deze kapselbanden helpen mee de botten op hun plaats te houden. 

Gewrichtskogel

Een deel van het gewricht. De gewrichtskogel kan bewegen in de gewrichtskom.

Gewrichtskom

Het andere deel van het gewricht. In de gewrichtskom beweegt de gewrichtskogel. 

Bouw van het gewricht

Kogelgewricht:

- kogel van het ene bot draait in de kom van het andere bot

-beweging in verschillende richtingen, ook draaiende bewegingen

- schouder

Scharniergewricht:

- ene bot beweegt als scharnier ten opzicht van het andere bot

-alleen een beweging heen en terug

-elleboog

Type gewrichten

Gewricht

Naad

Vergroeid

Kraakbeen

Een voorbeeld van een kogelgewricht zijn de gewrichten in mijn vingers.

1. Juist
2. Onjuist

Verwerking

Maak op biologie online opracht 9, 10 en 11

Leren het skelet:

• Oefen met rontgen foto's
• Digitaal oefenen skelet

Leren met video's 

• Uitleg het skelet
• interactieve plaat (bepaal zelf de route door je lichaam)
• Uitleg gewrichten