Thema 6 BS 1-2 en BS 2-1 2Vbeta

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

BS 1 Organismen en hun omgeving - deel 2

Doel BS 1 en BS 2

* Je kunt uitleggen wat een piramide van biomassa is

* Je kunt de accumulatie van gifstoffen verklaren

* Je kunt in een ecosysteem de voedselrelaties aangeven

Begrippen BS 1

voedselketen

schakel

voedselweb/ voedselnet

biomassa

piramide van biomassa

giftig

accumulatie

Piramide van biomassa

Eenzelfde piramide kun je maken door te kijken naar biomassa.

Biomassa: drooggewicht

= de hoeveelheid vaste stoffen (alles behalve water).

Piramide van biomassa

Is een piramide van aantallen altijd een piramidevorm?

Ja!

Omdat er altijd biomassa verloren gaat van de ene schakel naar de volgende schakel van de voedselketen.

Piramide van biomassa

Waarom gaat er biomassa verloren tussen de schakels van een voedselketen?

1. een deel van de biomassa is niet te verteren en verlaat het dier (ontlasting)

2. een deel van de biomassa wordt door het dier zelf verbrand voor energie

Groei = voedsel-uitwerpselen-verbranding

Waarom is een piramide van biomassa altijd een piramidevorm?

Accumulatie

Wat nou als onderin een voedselketen een gifstof wordt opgenomen (door gifstoffen in de bodem of bestrijdingsmiddelen), wat gebeurt er dan in de voedselketen?

De stoffen zijn niet door een plant/ dier af te breken.

Accumulatie

De organismen hoger in de voedselketen gaan dood aan gifstoffen die veel eerder in de keten zijn opgenomen.

Anna zegt: accumulatie wordt veroorzaakt door het feit dat de gifstoffen niet worden afgebroken.
Teun zegt: accumulatie wordt veroorzaakt door het feit dat in een voedselketen altijd biomassa verloren gaat.
Wie heeft gelijk?

1. Geen van beide
2. Anna
3. Teun
4. Beide

BS 2 Voedselrelaties en kringlopen - deel 1

Abiotische factor

Biotische factor

Temperatuur

Roofdieren

Voedsel

Neerslag

Bacterie

Bescherming door struiken

Voedsel

Indeling in de Biologie naar

welk type voedsel je eet:

1. planteneters

2. vleeseters

(3. alleseters)

Kijk even goed naar dit plaatje,

wat zijn de vleeseters?

Wat zijn de vleeseters in dit plaatje?

1. Alleen de zeehond
2. Zeehond en kabeljauw
3. Zeehond, kabeljauw en haring
4. Zeehond, kabeljauw, haring en krill

Rollen in een voedselketen

Producenten:

Planten (en algen) staan altijd onderaan een voedselketen.

Zij zijn in staat tot fotosynthese:

water + koolstofdioxide + zonlicht -> glucose + zuurstof

Producenten

Uit die glucose kan de plant allerlei andere stoffen maken om te groeien (vruchten, bloemen, bladeren, stengel). Hiervoor heeft hij ook mineralen uit de bodem nodig.

Je noemt de planten producenten.

Rollen in een voedselketen

Dieren eten de planten en gebruiken de stoffen die de planten hebben geproduceerd. 

Die dieren heten consumenten.

Ook dieren die dieren eten heten consumenten.

Consumenten

Je kunt de consumenten op volgorde in de voedselketen nummeren.

Producenten worden gegeten door consumenten van de eerste orde. Die worden gegeten door consumenten van de tweede orde, enz.

Welke rol heeft de leeuw in dit voedselweb?

Welke rol heeft de leeuw in dit voedselweb?

1. Consument van de 1e orde
2. Consument van de 2e orde
3. Consument van de 3e orde
4. Consument van de 4e orde

Welke rol(len) heeft de baviaan in dit voedselweb?

Welke rol(len) heeft de baviaan in dit voedselweb?

1. Consument van de 2e orde
2. Consument van de 2e en de 4e orde
3. Consument van de 3e orde
4. Consument van de 3e en de 5e orde

Rollen in een voedselketen

Dode planten en dieren worden gegeten door afvaleters (pissebedden, regenwormen, enz).

Dit zijn ook consumenten.

Rollen in een voedselketen

De laatste schakel wordt gevormd door de reducenten: de schimmels en bacteriën die het dode materiaal helemaal omzetten naar mineralen, water en koolstofdioxide.

Kringloop

De producenten, consumenten, afvaleters en reducenten vormen een kringloop. 

Doel BS 1 en BS 2

* Je kunt uitleggen wat een piramide van biomassa is

* Je kunt de accumulatie van gifstoffen verklaren

* Je kunt in een ecosysteem de voedselrelaties aangeven

Begrippen BS 1

voedselketen

schakel

voedselweb/ voedselnet

biomassa

piramide van biomassa

giftig

accumulatie

Begrippen BS 2

fotosynthese

producenten

consumenten (eerste/ tweede orde)

afvaleters

reducenten

kringloop

Huiswerk

Opdracht 1 t/m 9 van BS 1