3: Verbanden, functies, tekststructuren

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Verbanden, functies en tekststructuren

Examentraining

Welk tekstverband geeft het woordje 'kortom' aan?

1. Conclusie
2. Karakterisering
3. Samenvatting
4. Tijd

Welk tekstverband geeft de formulering 'te wijten / te danken aan' aan?

1. Doel-middel
2. Oorzaak-gevolg
3. Reden
4. Voorbeeld

En het woordje 'bovendien'?

1. Doel-middel
2. Oorzaak-gevolg
3. Opsomming
4. Tegenstelling

En het woordje 'niet alleen ... maar ook ...'?

1. Voorbeeld
2. Voorwaarde
3. Opsomming
4. Tegenstelling

En het woordje 'waarmee'?

1. Doel-middel
2. Oorzaak-gevolg
3. Opsomming
4. Voorbeeld

Daarom?

1. Oorzaak-gevolg
2. Reden
3. Samenvatting
4. Conclusie

Hoewel?

1. Opsomming
2. Reden
3. Tegenstelling
4. Voorwaarde

Zoals?

1. Voorwaarde
2. Voorbeeld
3. Tegenstelling
4. Opsomming

Wat is een afweging?

1. Het gewicht van voor- tegen nadelen overdenken
2. Een andere mogelijkheid
3. Kant van een zaak van waaruit je iets bekijkt
4. Omstandigheid die invloed op iets uitoefent

En een hypothese?

1. veronderstelling die men als waarheid aanneemt of nog moet bewijzen
2. Feiten uit het verleden met gevolgen voor nu
3. Een opsomming van wat je kunt waarnemen
4. Onroerend goed als onderpand

(Ter) illustratie?

1. Voorbeeld
2. Opvatting
3. Situatiebeschrijving
4. Bewering die je moet gaan bewijzen

Een kanttekening is een beschrijving van een detail.

1. Waar
2. Niet waar

Nuanceren betekent beweren of bewijzen dat iets minder belangrijk is, op het betrekkelijke van iets wijzen.

1. Waar
2. Niet waar

Nuancering 

Een nuancering is een verfijning of een kleine aanpassing van een bewering of stelling.

De schrijver geeft bijvoorbeeld in de voorafgaande alinea zijn mening over iets en formuleert die in de aansluitende alinea iets preciezer of maakt die mening wat minder scherp.

Ontkrachting is een ander woord voor weerlegging.

1. Waar
2. Niet waar

Een tegenwerping is

1. Hetzelfde als een tegenstelling
2. Een ontkenning
3. Bedenking, bezwaar, tegenargument
4. Een paradox

Een voorbehoud is een beperking op wat er gezegd wordt.

1. Waar
2. Niet waar

Verbanden en relaties tussen zinnen

Belangrijk! Een auteur presenteert zijn tekst niet als losse feitjes. Hij wil graag een samenhangende tekst presenteren.

• D.m.v. signaalwoorden

• D.m.v. functiewoorden

• Functies  aan tekstgedeelten toe te wijzen

Moet ik die lijst met functiewoorden en signaalwoorden uit mijn hoofd leren?

Nee

Maar, zorg dat je wel de belangrijkste zaken weet te benoemen en dat je functiewoorden uit elkaar kunt houden. Markeer de woorden in je examenbundel die je niet kent en/of belangrijk vindt.

Wat is het verschil tussen:

- weerleggen en tegenwerpen?

- aanvulling en een voorbeeld?

- uitdiepen, uitleggen en uitweiden?

-voorbehoud en voorwaarde?