8.4 Veranderende ecosystemen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Vandaag

Herhaling stikstofkringloop + eutrofiëring (8.3)

Uitleg successie (8.4)

Aan de slag

www.bioplek.org

Stikstofkringloop

EUTROFIERING

Eutrofiëring en waterbloei

Welke organismen uit de stikstofkringloop worden juist onder zuurstofloze omstandigheden heel actief?

1. nitrificerende bacteriën
2. denitrificerende bacteriën
3. ammonificerende bacteriën
4. knolletjesbacteriën in de wortels van vlinderbloemigen

Wat neemt de plant op van de stikstofkringloop?

1. Nitriet
2. Water
3. Glucose
4. Nitraat

Hoe kan 'N' verdwijnen uit de stikstofkringloop?

1. planten nemen het op
2. vervluchtiging en denitrificatie
3. omzetting in nitriet en nitraat

Gebruik BINAStabel stikstofkringloop (93H?)

1. De bacteriën zetten anorganische stikstofverbindingen om in andere anorganische stikstofverbindingen
2. De bacteriën zetten anorganische stikstofverbindingen om in organische stikstofverbindingen
3. De bacteriën zetten organische stikstofverbindingen om in anorganische stikstofverbindingen
4. De bacteriën zetten organische stikstofverbindingen om in andere organische stikstofverbindingen

Welke kringloop is hiernaast weergegeven?

1. Voedselkringloop
2. Koolstofkringloop
3. Stikstofkringloop
4. Fotosynthese/verbranding kringloop

Om de oorzaak van de verrijking op de eilanden met graslandbegroeiing te achterhalen, is het gehalte aan de stikstofisotoop 15N op verschillende plaatsen gemeten. In lucht is de ratio 15N/14N zeer klein (0,0037). Organismen die hun stikstofverbindingen rechtstreeks opbouwen uit stikstof uit de lucht hebben ook een zeer laag 15N-gehalte in hun weefsels. In de voedselketen stijgt de ratio 15N/14N vervolgens bij elk volgend trofisch niveau. Processen die deel uitmaken van de stikstofkringloop, zijn:
1 denitrificatie, 2 nitrificatie, 3 rotting, 4 biologische stikstoffixatie, 5 fotochemische stikstoffixatie
Door welk of door welke van deze processen komt 15N uit de lucht in de voedselketen terecht?

1. Alleen 1 en 3
2. Alleen 2 en 4
3. Alleen 3 en 5
4. Alleen 4 en 5

Welke kringloop/kringlopen zijn bij eutrofiëring verstoord?

1. Koolstofkringloop
2. Stikstofkringloop
3. Koolstofkringloop en stikstofkringloop

Successie

Verandering van de soortensamenstelling van een levensgemeenschap

Successie

Verandering van de soortensamenstelling van een levensgemeenschap

Van kale bodem naar bos

Begin: Pioniersstadium met de eerst planten.

Verandering van soortensamenstelling in de tijd: successie

Na verloop van tijd ook dieren: door begrazing en bemesting

Andere plantensoorten krijgen een kans

Na lange tijd: onveranderlijke climaxstadium

Secundaire successie - successie na een verstoring

Successie

Successie 

Primaire successie

- Er is niets meer over van de oorspronkelijke (vruchtbare) grond

- De successie begint vanaf niets

Bijv. na enorme verwoesting

Secundaire successie

- De vruchtbare (hummus)laag blijft zitten

- De successie hoeft niet helemaal vanaf niets te beginnen

Bijv. na lichte schade

Pioniersecosysteem

Beginstadium successie

Weinig biodiversiteit

Makkelijk te verstoren

Climaxecosysteem

Eindstadium successie

Veel biodiversiteit

Evenwicht

Exoten

Exoten: soorten afkomstig uit een ander gebied die zich vestigen in een ecosysteem

Invasieve exoot: brengt een ernstige verstoring teweeg in het ecosysteem (kan bijv. een plaag vormen, of ten koste gaan van andere soorten. Denk aan voedselconcurrent, predatie etc.)

Exoten

1. In een ecosysteem wordt de populatie nooit groter
2. De populatiegrootte schommelt meestal rond het biologisch evenwicht

1. 1= niet waar 2=niet waar
2. 1 = waar 2=waar
3. 1=niet waar 2=waar
4. 1=waar 2=niet waar

Welk van de afbeeldingen geeft successie juist weer?

(rood = pioniersoort; blauw = climaxsoort)

x-as tijd; y as: populatiegrootte

1. Linksboven
2. Rechtsboven
3. Linksonder
4. Rechtsonder

Wat ga je nu doen? 

- Lezen 8.4

 - 8.4 maken opdr: 56, 60, 61, 64, 66 en 69

Let op: donderdag laatste les van mij
Let op: volgende week ben ik er niet. Jullie ronden in die week zelf dit hoofdstuk af door de toepassing + oude examenopdrachten te maken (blz. 269 t/m 273)