m4 - leesvaardig blok 2 - signaalwoorden en tekstverbanden

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Vandaag

Uitleg over tekstverbanden & signaalwoorden

Leerdoelen

Ik kan minimaal 3 tekst verbanden opnoemen en daarvan twee signaalwoorden benoemen. (Opsomming, tegenstelling, reden, voorbeeld, oorzaak-gevolg, middel-doel, voorwaarde, conclusie). 

Ik kan signaalwoorden in de tekst herkennen. 

Signaalwoorden en tekstverbanden

• Aan signaalwoorden kun je zien welk verband er is tussen zinnen en alinea's. Je kunt eraan zien wat zinnen en alinea's met elkaar te maken hebben. 
• Er zijn verschillende verbanden mogelijk. Je herkent ze aan hun eigen signaalwoorden.
• Hoe leren? Weten welk signaalwoord bij welk verband hoort!
• bv. maar --> tegenstelling 

Signaalwoorden en tekstverbanden

Opsomming

Verschillende dingen die met elkaar te maken hebben worden achter elkaar opgenoemd.

Signaalwoorden
ten eerste, ten tweede, vervolgens, ook, bovendien, ten slotte, tot slot, ...

Signaalwoorden en tekstverbanden

Tegenstelling

Er wordt iets gezegd en daarna wordt het tegenovergestelde beweerd. 

Signaalwoorden
maar, echter, daar staat tegenover, aan de ene kant/aan de andere kant, toch, ...

Signaalwoorden en tekstverbanden

Reden

- Er wordt een reden gegeven voor een eerder genoemde uitspraak. Waarom is dat zo?

- Er is sprake van een menselijke wil/motivatie

Signaalwoorden
omdat, want, daarom, immers

Signaalwoorden en tekstverbanden

Oorzaak-gevolg

- Er is iets gebeurd (de oorzaak) waardoor er iets anders gebeurde (gevolg)

- Er is géén sprake van een menselijke wil/motivatie

Signaalwoorden
daardoor, hierdoor, doordat, ...

Signaalwoorden en tekstverbanden

Voorbeeld

In een tekst staat een uitspraak of een bewering. Daarna volgen een of meer voorbeelden.

Signaalwoorden
bijvoorbeeld, als, zo, voorbeeld, ...

Signaalwoorden en tekstverbanden

Middel-doel

Iets wordt gedaan (middel) om daarmee iets anders te bereiken (doel)

Signaalwoorden
opdat, zodat, om, om te, door middel van, met als doel, ...

Signaalwoorden en tekstverbanden

Voorwaarde

Er moet eerst iets gebeuren of gedaan worden, voordat iets anders kan gebeuren.

Signaalwoorden
als, indien, wanneer, op voorwaarde dat, mits, tenzij, ...

Signaalwoorden en tekstverbanden

Conclusie

Er wordt een conclusie getrokken uit de dingen die eerder zijn genoemd.

Signaalwoorden
dus, al met al, concluderend, kortom, ...

Van welk verband is sprake in deze zin: De straat is nat, doordat het heeft geregend.

1. opsomming
2. tegenstelling
3. reden
4. oorzaak-gevolg

Van welk verband is sprake in deze zin:
Veel scholieren slaan het ontbijt over, omdat het te veel tijd kost.

1. opsomming
2. tegenstelling
3. reden
4. oorzaak-gevolg

Van welk verband is sprake in deze zin:
Om een voldoende te halen, moet je veel oefenen.

1. voorbeeld
2. middel-doel
3. voorwaarde
4. conclusie

Van welk verband is sprake in deze zin:
Als iedereen gevaccineerd is, zal het festival volgend jaar weer doorgaan.

1. voorbeeld
2. middel-doel
3. voorwaarde
4. conclusie

Welk signaalwoord is een signaalwoord voor een opsomming?

1. zoals
2. ten slotte
3. tegenover
4. denk aan

Welk signaalwoord is een signaalwoord voor een tegenstelling?

1. zoals
2. ten slotte
3. tegenover
4. denk aan

Welk signaalwoord is een signaalwoord voor een voorwaarde?

1. En
2. Maar
3. Mits
4. Dus

Welk signaalwoord is een signaalwoord voor een tegenstelling?

1. zoals
2. daarnaast
3. echter
4. zo

Welk signaalwoord is een signaalwoord voor reden?

1. omdat
2. zoals
3. en
4. maar

Tekstverbanden en signaalwoorden

oorzaak-gevolg

middel-doel

reden

tegen-stelling

voorbeeld

doordat

want

Zo

daarmee

namelijk

echter

zodat

om te...

bijvoorbeeld

Afsluiting les

Ik kan minimaal 3 tekst verbanden opnoemen en daarvan twee signaalwoorden benoemen. 

Ik kan signaalwoorden in de tekst herkennen.