Introductie massacultuur

• Kunst
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

MASSACULTUUR 

1950- heden

Inleiding, hfd. 1

Tweede examenonderdeel: Massacultuur

  1950-heden

Periode 3 en 4

SE toets- Einde periode 4

MASSACULTUUR= KUNST VOOR DE MASSA

1950- tot heden

Vanaf de jaren zestig ontstond een overheersende cultuur die door de smaak van de grote massa mensen bepaald werd: de massacultuur. De grenzen tussen wat tot nu toe de KUNST genoemd was en het vermaak vervagen. 

De kunstenaars en makers worden beïnvloed door de smaak door de massa (vaak jongeren). 

 

Bekijk een trailer.

Dit filmfragment  heeft veel te maken met het onderwerp "MASSACULTUUR"

Waarom zou deze film veel te maken hebben met dit onderwerp? Denk aan het verhaal, filmbeelden en muziek.

Leerdoelen

1. Je herkent een tijdperk van de cultuur van de massa.

2. Je kent de begrippen massacultuur, massamedia, consumptiemaatschappij,  hoge, lage kunst, postmodernisme, eclectisch, popcultuur.

3. Je kunt voorbeelden in verschillende disciplines van deze begrippen geven 

OPDRACHT: 

Lees de EPILOOG in het leerboek op pagina 90.

1. Noteer in je schrift woorden die je niet begrijpt.

2. Noteer de antwoorden op deze vragen:

- Wat gebeurt in de wereld na 1945 op een politiek vlak?

- Wat gebeurt er op een cultureel vlak?

Welke belangrijke gebeurtenissen vonden plaats na 1945 tot heden?
Denk breed aan de politiek, techniek, maatschappij, cultuur...

Na de Tweede Wereldoorlog (+/- na 1950)

Amerika helpt West Europa met het Marshallplan

Marshallplan: een hulpplan van na de Tweede Wereldoorlog dat Europa moest helpen met de economische wederopbouw

Steeds meer mensen kunnen kunst maken, niet alleen de hogere klasse of de elite

Consumptiemaatschappij

Reclames

Bekende merken

Mensen hebben meer geld

Mensen werken minder en hebben meer vrije tijd

Wat speelde er in de wereld?

1945: Oprichting Verenigde Naties

1945-1989  Koude Oorlog

1945: Begin Marshallhulp

1945-55 Hoogtijdagen bebop

1946 Ontstaan abstract expressionisme

1956- Ontstaan Pop -Art

1957- Musical West Side story

1956- Ontstaan popart

1957- West Side Story musical

jaren 60- tig Vietnamoorlog

1969- Woodstock Concert, Summer of Love, Power flower tijd

Jaren 70- tig - opkomst postmodernisme

1989- Val van de Berlijnse Muur

Jaren negentig- opkomst internet

2001- Aanslagen9/11

2000- opkomst internet kunst en youtube

2008- Economische crisis

2022- heden opkomst AI

OPDRACHT:

In groepjes van 4 leg uit wat deze afbeeldingen met de massacultuur te maken hebben? Noteer de antwoorden in je schrift.

Tijd 7 min.

Waardoor ontstond de massacultuur?

• Toenemende democratisering: 

vrijheid en gelijkheid voor iedereen, macht en kennis niet alleen van de elite.

• Toegankelijkheid van het onderwijs

(onderwijs voor iedereen, niet meer alleen voor de elite)

• Groeiende welvaart en meer vrije tijd

toenemende koopkracht: iedereen heeft meer geld te besteden waardoor aanbod van producten en diensten groeit

• De nieuwe massamedia

radio, tv, later internet zorgen voor informatie en amusement voor alle lagen van de bevolking

Bij welke kunststromingen horen deze kunstwerken?

Waarom horen deze kunstwerken bij de massa cultuur? 

Noteer de antwoorden in je schrift.

Hoge kunst/ HIGH ART

• Elitair  (voor mensen met geld en opleiding)
• Moeilijk te begrijpen zonder kennis van zaken
• Op officiële kunstplekken zoals musea, concertzalen en theaters.

Lage kunst/ LOW ART

• Voor de massapubliek

• Onderdeel van vrijetijds-industrie en amusement
• Makkelijk toegankelijk via media zoals televisie, radio en internet, bijv. popmuziek, hiphop

De hoge of de lage kunst? Leg uit.

HIGH ART VS. LOW ART- vervaagde grenzen

• Ook komt de (‘lage’ kunst) via kunstenaars als Andy Warhol in het museum terecht waardoor het ook wordt geaccepteerd door de elite. Tegenwoordig is het met de street - art  die ook in musea hangt.
  

Postmodernisme

• Door de stijgende welvaart wil de moderne mens 24 uur per dag genieten en vermaakt worden. (= hedonisme)
  Hier spelen diverse kunstvormen op in: film, muziek, design (mode), beeldende kunsten enz.
• Ontstaan van het POSTMODERNISME: Kunstenaars die tot deze stroming behoorden vonden dat het niet meer mogelijke was om steeds iets nieuws te verzinnen. Met bestaande kunst/voorwerpen nieuwe kunst maken.
  

POSTMODERNISME- KUNST

Kenmerken postmodernisme 

•  Weinig of geen diepgaande betekenis
  
• Speelsheid is aanwezig/ kitsch, humoristisch
  
• "Less is bore"- overdaad aan decoraties, alles met elkaar mixen
  
• Kopiëren van stijlen/ stijlen uit het verleden maar op hun manier, bijvoorbeeld klassieke zuilen i.p.v.  marmer van glimmend staal
• Eclectisch- vermengt verschillende stromingen met elkaar
• Gebruik maken van clichés
  
• Gebruik van de ready mades

Inleidende opdracht "Massacultuur"

1. Maak nu in duo's de opdrachten 1 t/m 3 van het blad (tijd 15 min.). Bewaar dit blad goed!

Belangrijkste begrippen

massacultuur: de cultuur van de grote massa, met kunstwerken die onpersoonlijk en oppervlakkig zijn.

massamedia: de pers, radio, film, televisie en internet. Deze vormen van massacommunicatie hadden en hebben nog steeds een belangrijke rol in de verspreiding van deze massacultuur.

hoge en lage kunst: kunst van de elite en kunst van het volk. In de massacultuur vervagen de grenzen tussen ‘lage’ en ‘hoge’ kunst:

postmodernisme: stroming ná het modernisme, waarin men vindt dat je niets nieuws meer hoeft te verzinnen.