1.2 Sporen van de eerste mensen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Jagers worden boeren

§ 1.2 Sporen van de eerste mensen

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo

Elk tijdvak heeft een eigen afbeelding. Elke afbeelding heeft twee plaatjes.

Kun je zien wat ze betekenen?

Wat weet je eigenlijk
van de steentijd?

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen op welke manier de eerste (aap)mensen leefden en hoe we aan deze informatie zijn gekomen.

De eerste mensen

• Twee theoriën over het ontstaan van de eerste mensen:
  - Scheppingsverhalen > god zou de aarde en de mens hebben gemaakt.
  - Evolutietheorie > de mens zou zijn ontstaan door te evolueren.
  
  
• De mens zou dus afstammen van apen.

Verschillende soorten mensen

• Homo habilis: 'handige mens' (2,1 - 1,5 miljoen jaar geleden)
• Homo erectus: 'rechtopgaande mens' (1,9 miljoen - 140.000 jaar geleden)
• Homo neanderthalensis: 'Neanderthaler' (275.000 - 20.000 jaar geleden) 
• Homo sapiens: 'wijze mens' (200.000 jaar geleden tot nu)

Jagers-verzamelaars

• De moderne mens (homo sapiens) bestaat al ongeveer 200.000 jaar.
  
  
• Deze menssoort trok van Afrika over de rest van de wereld.
  
  
• De eerste mensen leefden van jagen en verzamelen.
  
  
• We noemen deze periode van jagers en verzamelaars de prehistorie, omdat er nog niet geschreven werd.
  
•  (pre = voor,
  
•  historie = geschreven geschiedenis)
  

Bronnen

• Om er achter te komen wat er gebeurd is gebruiken we bronnen: "bewijs"
  
  
• Zonder bronnen weten we niets over de geschiedenis!
  
  
• Primaire bronnen: bronnen die gemaakt zijn in de tijd die we onderzoeken
• Secundaire bronnen: bronnen die later gemaakt zijn
  
  
• Daarnaast verschil tussen geschreven en ongeschreven bronnen

Voorbeeldvraag 

Gebruik bron 1 bij de volgende vraag

A. Als je onderzoek wilt doen naar de levenswijze van jagers en verzamelaars zou je bron 1 kunnen gebruiken. Is deze bron een primaire of een secundaire bron? Leg je antwoord uit. (2p)

B. Geef een reden waarom je deze bron minder goed kunt gebruiken bij je onderzoek. (2p) 

Antwoord

A: een primaire bron, want de grotschildering is in de tijd van de jagers en verzamelaars gemaakt.

B: Het is een ongeschreven bron, want er staan geen woorden/tekst. Dit maakt het moeilijk om iets over de levenswijze van jagers en verzamelaars te leren.

Begrippen uit deze les

• Steentijd
• Homo Neanderthalensis
• Homo Sapiens
• Prehistorie
• Jagers-Verzamelaars
• Primaire/Secundaire Bronnen
• Geschreven/Ongeschreven bronnen

Jaartallen uit deze les

• 2 miljoen jaar geleden: eerste aapmens.
  
  
• 200.000 jaar geleden: ontstaan moderne mens. 
  
  
• 15.000 v. Chr.: einde van de laatste ijstijd
  
  

Huiswerk 

• Lezen: § 1.2
  
  
• Maken: 10 t/m 16 en 21