15.1 tm 2

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Voor we beginnen:

Voeg jezelf toe in:

teams:          volgt volgende les

lessonup:    volgt volgende les

nu meedoen met cijfercode

Periode 1: Ecologie, Evolutie, Biodiversiteit

Deze les

Jaarplanning en werkwijze

Voorkennis toetsen

Opdracht eiwitten

Open de jaarplanner (magister studiewijzer)
Wanneer is de SE-week? Wat is de stof?
Zet gelijk in je agenda

Open examenblad.nl
wanneer is het eindexamen? noteer ook in je agenda.

Uitdagingen

Voorkennis: Stofwisseling zelf herhalen: inplannen!

wat te doen?  Oude hoofdstukken/samenvattingen leren, opgaven herhalen, samengevat

Inzichtelijk: Meer hoofdstukken per SE: lastiger om te bedenken over welke stof een vraag wordt gesteld.

wat te doen?  Oefenen van examenvragen: biologiepagina, examenbundel, lessen

werkwijze(n)

voor de les	In de les	Na de les
- lezen stof - video stof	gedeelde lessonup maken, oefen/toetsvragen maken, voorbereiden volgende les	afronden wat niet in de les gelukt is
	uitleg volgen (met lessonup) oefen/toetsvragen maken	afronden wat niet in de les gelukt is

tijdens les zijn telefoons in de tas

tijdens uitleg is het stil (ook als je zelfstandig werkt)

Waarom wonen hier geen kikkers??

en waarom hier niet?

Doel

Je kunt de omstandigheden die relevant zijn voor de overleving van een soort indelen in biotische en abiotische factoren.

Abiotisch vs Biotisch

biotische factoren: Alle levende of dode componenten van een ecosysteem

abiotische factoren: Alle levenloze componenten van een ecosysteem.

Biotisch

Abiotisch

Wind

Lucht

Zuurstof

Water

Grond

Roofvijanden

Soort

genoten

Plant

Bacterie

Voedsel

klimaatzones / vegetatiegordels

berghellingen

DOEL

Je kent de voor ecologie relevante organisatieniveaus en kunt ze in een context herkennen en benoemen.

(theorie 23.1)

Organisatieniveaus

Populatie: Alle individuen van 1 soort in een bepaald gebied die onderling voortplanten

Levensgemeenschap: Alle populaties in een bepaald gebied

Ecosysteem: alle (a)biotische factoren in een bepaald gebied

Bioom: Ecosysteem op wereldschaal (regenwouden, woestijnen, toendra's, bergketens etc)

Niveau Individu: Zelfde soort? Hoe weet je dat (voorkennis)?

Wat is de definitie van een soort?

Dieren van dezelfde soort kunnen samen voortplanten en vruchtbare nakomelingen voortbrengen.

niet in boek, wel voorkennis

Dit zijn twee soorten honden

1. Ja
2. Nee

Organisatieniveaus

Populatie: Alle individuen van 1 soort in een bepaald gebied die onderling voortplanten

Levensgemeenschap: Alle populaties in een bepaald gebied

Ecosysteem: alle (a)biotische factoren in een bepaald gebied

Bioom: Ecosysteem op wereldschaal (regenwouden, woestijnen, toendra's, bergketens etc)

Gebied

bepaald door de grenzen waarbinnen de populaties zich (meestal) voortplanten.

Vijvers en Meren zijn makkelijk, de rest enigszins arbitrair.

Ecosysteem?

Ecosysteem?

"Het aantal grote grazers wordt verminderd in de oostvaarderplassen, zodat er het hele jaar rond voldoende gras en struiken aanwezig zijn voor alle grazers. In de winter bepaalt de dikte van een dier of bijvoeren nodig is." Benoem de genoemdeorganisatieniveaus

Vul de tabel op basis van 15.2 : de grote ecosystemen op aarde

Ecosysteem	Populaties (noem soorten)	abiotische factoren	biodiversiteit hoog/laag?
tropische regenwouden	planten bomen insecten	warm veel regen	hoog

maak een foto van je tabel en voeg in.

Wat zijn volgens jou de hoofdzaken van deze les

huiswerk

abiotisch/biotisch lastig? 

klik voor andere presentatie

klik hier voor oefening

organisatieniveaus lastig?

klik voor andere presentatie