Civo Obstetrie 23 Mei

• Verpleging en verzorging
• Beroepsopleiding

Welkom bij deze lesdag.

Moniek Jongman

Obstetrie verpleegkundige MST sinds April 2002

Docent verpleegkunde sinds Augustus 2020

korte voorstelronde dmv bal

Hoe heet je?

Welk ziekenhuis werk je?

Hoelang is je voorwerkperiode geweest?

Welke afdeling heb je hiervoor gewerkt?

groepen maken voor straks > 1x trio en 2x groep van 4 (mindmap)

groepen maken voor straks > 4x duo en 1 trio (infographic)

Hoe zitten jullie erbij vandaag?

😒🙁😐🙂😃

Lesopzet:

• Leertaak MK-OBS-1/1 | Ontwikkeling van de zwangerschap > uitleg           Lesson-Up.
• Energizer
• Leertaak MK-OBS-1/2 | Algemeen: Ketenzorg en preventie >  Mindmap maken in subgroep, uitleg Lesson-Up en Infographic maken in subgroep.
• Pauze
• Leertaak MK-OBS-1/3 | Diagnostiek en onderzoek > uitleg Lesson-Up.
• Afronden les

Leertaak MK-OBS-1/1 | Ontwikkeling van de zwangerschap

Leerdoelen:

- de menstruele cyclus en (geassisteerde) voortplanting

- fertiliteit, subfertiliteit en infertiliteit

- de factoren die van invloed zijn op de vruchtbaarheid

- de ontwikkeling, lokalisatie en afwijkingen van placenta en vliezen

- de maternale adaptatie tijdens de zwangerschap met fysiologische     problemen.

De menstruele cyclus en (geassisteerde) voortplanting.

Fertiliteit, subfertiliteit en infertiliteit.

Fertiliteit= vruchtbaarheid. Voor een man is fertiliteit het vermogen om een bevruchting tot stand te kunnen brengen en voor een vrouw om zwanger te raken.

Subfertitliteit= > dan 1 jaar nodig om zwanger te worden.
Infertiliteit= onvruchtbaarheid.

lichamelijke factoren die van invloed zijn op de vruchtbaarheid (geen lifestyle)

Hormonale balans: cruciale rol bij het reguleren van de menstruatiecyclus en de ovulatie. 

Eileiders en baarmoeder: verstopte eileiders of abnormale groei van weefsel in de baarmoeder >bemoeilijken bevruchting en innesteling van het embryo 

Chronische ziekten: Aandoeningen zoals diabetes, schildklieraandoeningen en auto-immuunziekten.

Spermakwaliteit en -kwantiteit: Lage spermakwaliteit (morfologie, beweeglijkheid) of een laag aantal sperma (oligospermie) kan de kans op bevruchting verminderen.

Ovulatieproblemen:  Onregelmatige ovulatie  of anovulatie kan leiden tot moeilijkheden bij het zwanger worden.

Genetische factoren: Sommige genetische aandoeningen kunnen van invloed zijn op de vruchtbaarheid, zowel bij mannen als bij vrouwen.

Endometriose: baarmoederslijmvlies buiten de baarmoederholte.

De rest gaan jullie straks uitwerken in een Infographic!

behandelingen fertiliteitsproblemen

Fertiliteitskliniek:

IUI: intra uteriene inseminatie

IVF: in vitro fertilisatie

ICSI: intracytoplasmatische sperma-injectie

Ontwikkeling, lokalisatie placenta en vliezen

Ontwikkeling: zodra de bevruchte eicel ingenesteld is in de baarmoederwand, begint de ontwikkeling van de placenta (8e week). Rond 12 weken is de placenta klaar en begint de uitwisseling van voedingsstoffen tussen moeder en  baby. Tot die tijd heeft de baby zijn voedingsstoffen gekregen uit de dooierzak. 

Lokalisatie: structureel echo onderzoek (SEO ) bij 20 weken: 

- beoordeling navelstrenginsertie in de placenta

- lengte doorsnede uterus

- lokalisatie placenta tov ostium internum (opening baarmoedermond).

 Afwijkingen placenta en vliezen

Afwijkingen:

- marginale insertie: (navelstreng) < 2cm van de placentarand.

- placenta praevia: de plaventa ligt over de baarmoedermond 1% zwangerschappen.

- placenta accreta: placenta hecht zich te diep vast aan de baarmoederwand  (ingegroeid), gevaarlijk ivm bloedverlies na geboorte baby. 1 op de 533  zwangerschappen.

- placenta insufficientie: Via placenta voedingsstoffen en zuurstof baby. Als het niet goed werkt, krijgt de baby te weinig voedingsstoffen. Om zich goed te kunnen ontwikkelen zorgt de baby dat er meer voedingsstoffen gaan naar de hersenen en andere belangrijke organen.

- vliezen: breken van de vliezen vóór week 37 > kan leiden tot vroeggeboorte: 

infecties, cervicale insufficiëntie (zwakte van de baarmoederhals), of andere factoren.

maternale adaptatie (aanpassing) tijdens de zwangerschap met fysiologische problemen.
Hoe het lichaam van een zwangere vrouw zich aanpast aan de veranderingen en uitdagingen die zich voordoen tijdens de zwangerschap.

maternale adaptatie tijdens de zwangerschap met fysiologische problemen

Respiratoir: anatomie > diameter thorax neemt toe en de omtrek (5-7 cm).

Cardiovasculair: belasting op het cardiovasculaire systeem neemt met name toe door de toegenomen O2 vraag van zowel moeder als kind.

Gastrointestinaal: afname onderste oesophagus sfincter spanning (slokdarm kringspier) (progesteron) > spugen.

Hematologie: bloedvolume +45%, Plasma +55%, Rode bloedcellen +30%

Centrale zenuwstelsel:Epidurale venen zijn uitgezet > cave bij epidurale catheter plaatsing en spinale en epidurale compartiment zijn verkleind

Farmacologie: Medicatie en de foetus > vermijdt waar mogelijk alle medicatie bij de zwangere! CAVE 1e trimester > hoogste risico ivm organogenese

Energizer:

bedenk een woord dat met deze opleiding 

te maken heeft en kom galgje spelen :-)

Leertaak Leertaak MK-OBS-1/2 | Algemeen: Ketenzorg en preventie 

leerdoelen:

- de voorbereiding op een primaire sectio (mindmap op flapover)

- de verloskundige zorg in Nederland

- de pre-conceptionele zorg, gesprekken en leefstijladviezen (infographic)

- de prenatale zorg, gesprekken en leefstijladviezen (infographic)

- de adviesmedicatie en eventuele vaccinaties in de zwangerschap (infographic)

de voorbereiding op een primaire sectio (1x trio en 2x groep van 4)

Ga in gemixte groepen zitten qua ziekenhuis.

Maak in groepen een mindmap over hoe jullie denken dat de voorbereiding is op een primaire sectio.

Maak ook een overzicht van de overeenkomsten en verschillen van de verschillende ziekenhuizen.

Verloskundige zorg in Nederland.

Ik ben op de hoogte hoe de verloskundige zorg in Nederland geregeld is.

1. JA
2. NEE
3. Een beetje

Bevallingen in Nederland:

13% thuis

14 % poliklinisch

73 % ziekenhuis

1e lijns verloskunde (thuis)

• Verloskundigen praktijk.
• Geschikt voor de gezonde zwangere.
• Verzekering in basispakket.
• Mogelijkheid om thuis te bevallen.
• Met kraamverzorgende 

nadelen thuisbevallen

Vervoer naar ziekenhuis bij  complicaties.

Bij complicaties minder "handen".

Evt scheiding moeder & kind

Geen Pijnstilling

voordelen thuisbevallen

Veilige omgeving is relaxter.

Eigen bed, douche.                                      Regie in eigen handen

Meer privacy

Minder kans op medische ingrepen

Volledig vergoed

                             

2e lijns verloskunde (z'huis)

• Onder behandeling van een    gynaecoloog / kl verloskundige
  
• Medische indicatie ip noodzakelijk.
• Bevallen in een ziekenhuis.
• Premature zorg vanaf 32 / 34 wkn
• Eigen risico.

Nadelen ziekenhuis

• Veel zorgverleners, wisseling
• Andere sfeer
• Minder privacy
• Sneller medisch ingrijpen

Voordeel ziekenhuis

• Omringt door professionals
• Medisch apparatuur
• Gyn en KA snel ter plaatse
• Geen rommel thuis
• Mogelijkheid pijnstilling
  

overname 1e naar de 2e lijn tijdens de bevalling.

Overname 1e naar 2e lijn

• Pijnstilling                                                                 
• Meconium
• Niet vorderende ontsluiting / uitdrijving
• Weeen zwakte
• Fluxus
• Schouderdystocie
• Vast zittende placenta 

Welke medische redenen zijn er om onder controle in de 2e lijn te staan?

Wanneer je geen keuze hebt.

Diabetes                                                               Keizersnee ia

Hoge bloeddruk                                                Hoog BMI

Groeiachterstand baby                                 Maternale ziekte 

Pre eclampsie                                                    Groot kind

Hellp                                                                       (IUVD)

Afwijkende ligging                                           (Afbreking)

Meerling                                                               (Termijn)

3e  lijns verloskunde (NICU)

Ziekenhuis met een NICU

Hoog risico slechte start kind door evt afwijking

Na bevalling direct operatie pasgeborene

Infographic via Canva 4x duo + 1x trio.

- leefstijladviezen/ factoren die invloed kunnen hebben op vruchtbaarheid van zowel de vrouw als de man.

- advies vaccinaties in de zwangerschap.

- adviesmedicatie: zie www.moedersvanmorgen.nl/boekje (Lareb)

groep 1: aambeien + allergie

groep 2: diarree + griep/koorts

groep 3: maagklachten/ zuurbranden + pijn

groep 4: schimmelinfectie + slaapproblemen

groep 5: verkoudheid + obstipatie + zwangerschapsmisselijkheid

Leertaak MK-OBS-1/3 | Diagnostiek en onderzoek

Leerdoelen: 

- gynaecologisch onderzoek waaronder speculum onderzoek en vaginaal toucher

- invasieve en non-invasieve diagnostiek waaronder NIPT, amnionpunctie en chorionbiopsie.

gynaecologisch onderzoek: speculum onderzoek en vaginaal toucher

https://www.youtube.com/watch?v=NEVyzP82T1U. (vanaf 2 min)

Speculumonderzoek:

controleren op afwijkingen, het uitvoeren van uitstrijkjes voor het screenen op baarmoederhalskanker, het plaatsen van een spiraaltje, of het onderzoeken van klachten zoals abnormale bloedingen of pijn. 

Vaginaal toucher:

controleren op afwijkingen in de baarmoeder, eierstokken of baarmoederhals, het controleren op zwangerschap/ ontsluiting tijdens de baring het controleren op infecties of het plaatsen van een spiraaltje.

NIPT

chorionbiopsie

Amnionpunctie

niet invasief.

bloedtest moeder.

foetaal DNA.

syndroom van Down (trisomie 21), trisomie 18 en 13.

syndroom van Turner (Monosomie X).

invasief.

vruchtwateronderzoek.

genetische en chromosomale afwijkingen.

2e trimester zwangerschap.

invasief.

cellen die zich ontwikkelen tot placenta.

1e trimester.

genetisch materiaal van de foetus om (vroege) genetische afwijkingen te detecteren.

Invasieve diagnostiek chorionbiopsie/ vlokkentest en amnionpumctie/ vruchtwaterpunctie.

Invasieve diagnostiek: een handeling waarbij instrumenten worden gebruikt om inwendig een onderzoek te kunnen verrichten:

• Biopsieën: Het nemen van weefselmonsters voor laboratoriumanalyse.
  
• Hysteroscopie: er wordt een dunne, flexibele buis met een camera  ingebracht om de binnenkant van de baarmoeder te bekijken.
  
• Laparoscopie: Een chirurgische procedure waarbij een kleine camera wordt ingebracht via een kleine incisie in de buik om de organen van het bekkengebied te visualiseren.

non-invasieve diagnostiek: NIPT (niet invasieve prenatale test= bloedonderzoek) en 13 weken echo + 20 weken echo.

non-invasieve diagnostiek: (niet inwendig)

• Bloedonderzoek: informatie verkrijgen over hormoonspiegels, infecties, bloedarmoede en andere gezondheidsparameters.
  
• Beeldvormingstechnieken: echografie, MRI of CT-scans.
• Fysiek onderzoek: Het uitvoeren van een lichamelijk onderzoek door een arts, waarbij de arts de buitenkant van het lichaam onderzoekt  (soms ook inwendige structuren via palpatie)

Hoe interessant vond je deze lesmiddag
(graag een eerlijk antwoord)

0100

Afronden lesdag