Grammatica zinsdelen t/m LV

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Vandaag

• Herhalen we grammatica zinsdelen: persoonsvorm, zinsdelen, onderwerp, werkwoordelijk gezegde.

• Leer je het lijdend voorwerp en weet je aan het einde van de les wat een lijdend voorwerp is en kun je het lijdend voorwerp aanwijzen in de zin.

Hoe vind je de persoonsvorm van een zin?

Welke stappen ken je nog die je gebruikt bij het verdelen van de zin in zinsdelen?

Het onderwerp van de zin vind je door:

1. de zin van tijd te veranderen.
2. de zin te verdelen in zinsdelen. Het eerste zinsdeel is dan het onderwerp.
3. de vraag: wie/wat+pv? in te vullen en het antwoord is dan het onderwerp.
4. alle werkwoorden in de zin op te schrijven.

Wat is het werkwoordelijk gezegde?

1. Alle werkwoorden in de zin.
2. De persoonsvorm.
3. Alle werkwoorden in de zin behalve de persoonsvorm.
4. Het voltooid deelwoord.

Ontleed de zin:
Topverdieners weigerden salaris in te leveren tijdens de crisis.

Antwoord

Topverdieners | weigerden | salaris | in te leveren | tijdens de crisis.

pv = weigerden

O = Topverdieners

wwg = weigerden in te leveren

Lijdend voorwerp

Hoe vind je het lijdend voorwerp van een zin?

Het lijdend voorwerp

• Komt voor in zinnen waarin iets/iemand wat overkomt of ondergaat. 
• Zo vind je het lijdend voorwerp:

1. Stel de vraag: wie/wat + pv + o + rest van wwg?

2. Vul pv, o en rest van wwg in.

3. Het antwoord op de vraag is het lijdend voorwerp.

Neem dit over in je aantekeningenschrift!

Ontleed: pv, zinsdelen, ondw, wwg en lv.
De scheidsrechter geeft een rode kaart aan de brutale speler.

Maken

blz. 118 Opdracht 1 + 2   (in je schrift!)

Antwoorden opdr. 1.1

1. a pv = lezen, ow = Veel jongeren, wg = lezen 

b pv = laat, ow = de presentator van deze talkshow, wg = laat uitpraten 

c pv = laten, ow = mensen, wg = laten tatoeëren 

d pv = bevatten, ow = De meeste soorten koekjes, wg = bevatten 

e pv = Vonden, ow = Amerikaanse onderzoekers, wg = Vonden 

f pv = voerden, ow = de agenten, wg = voerden af 

Antwoorden opdr. 1.2

1. a vraag = Wie/wat lezen veel jongeren? lv = de spannende boeken van Carry Slee

b vraag = Wie/wat laat de presentator van deze talkshow (nooit) uitpraten?

lv = zijn gasten

c vraag = Wie/wat laten mensen tatoeëren? lv = hun lichaam

d vraag = Wie/wat bevatten de meeste soorten koekjes? lv = te veel zout

e vraag = Wie/wat vonden Amerikaanse onderzoekers? lv = de eerste T-rexbotten

f vraag = Wie/wat voerden de agenten af? lv = enkele demonstranten

Antwoorden opdr. 2

1. Die leuke broek | heeft | Moira | bij Zara of H&M| gekocht.

Pv = heeft

wwg = heeft gekocht

O = Moira

Lv= (wie/wat heeft Moira gekocht?) 

 Die leuke broek

Antwoorden opdr. 2

2. Soms | rijdt | mijn broer | met zijn scooter | door een rood verkeerslicht.

Pv = rijdt

wwg = rijdt

O = Mijn broer

Lv = (wie/wat rijdt mijn broer? x

         x

Antwoorden opdr. 2

3. Welk reclamespotje | heeft | vorig jaar | eigenlijk | de Gouden Loeki | gewonnen?

pv = heeft

wwg = heeft gewonnen

O = Welk reclamespotje

Lv = (wie/wat heeft welk reclamespotje gewonnen?

        de Gouden Loekie

Antwoorden opdr. 2

4. In deze scheurkalender | kun | je | elke dag | een leuk weetje | lezen.

pv = kun

wwg = kun lezen

O= je

Lv = (wie/wat kun je lezen?)

        een leuk weetje

Antwoorden opdr. 2

5. Apa Sherpa | stond | al 21 keer | op de top van de Mount Everest (8848 meter).

pv = stond

wg = stond

O = Apa Sherpa

Lv = Wie/wat stond Apa Sherpa?

         x

Antwoorden opdr. 2

6. Tot ontzetting van de toeschouwers | schoot | de voetballer | de bal | in het eigen doel.

pv = schoot

wg = schoot

o = de voetballer

lv = wie/wat schoot de voetballer?

       de bal

Maken

- Opdr. 3 

Vul hier 1 zin in met lijdend voorwerp en 1 zin zonder lijdend voorwerp.

Maak een zin met de volgende volgorde:
pv - o - lv - aan jou - wg?

Maken

blz. 119 opdr. 4 

Huiswerk

Maken opdracht 5 blz. 119

Vandaag

• Herhalen we grammatica zinsdelen: persoonsvorm, zinsdelen, onderwerp, werkwoordelijk gezegde.

• Leer je het lijdend voorwerp en weet je aan het einde van de les wat een lijdend voorwerp is en kun je het lijdend voorwerp aanwijzen in de zin.

Ontleed de zin t/m het lv:
Die jongen zoekt een vriendin op wie hij echt kan rekenen.