Grammatica zinsdelen H4: lijdend voorwerp

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Grammatica zinsdelen

Lijdend voorwerp 

Doel en planning

Doel van de les: aan het einde van de les heb je kennis gemaakt met een nieuw zinsdeel: het lijdend voorwerp 

- Introductie en voorkennis ophalen

- Instructie over het lijdend voorwerp

- Verwerking

Nieuw zinsdeel 

Lijdend voorwerp 

Maak de zinnen af. Gebruik maximaal 3 woorden. Benoem het onderwerp van je zin.
1) De scheidsrechter krijgt ...
2) Het jongetje pakt ...

Wat weet je over het
lijdend voorwerp?

Lijdend voorwerp 

• ding of persoon  overkomt/ondergaat iets
• ding of persoon is lijdend = ding/persoon kan er niets aan doen!

Ik eet vanmiddag een appel. 
pv = eet / ow = ik / wg = eet / lv = een appel 
De appel kan er niets aan doen dat het gegeten wordt. Het ondergaat iets.

Lijdend voorwerp 

• Je vindt het lijdend voorwerp door te vragen: wie/wat + pv + ow + rest wg?Het antwoord is het lijdend voorwerp.
  
  
• Het lijdend voorwerp begint nooit met een voorzetsel.

Wij hebben mijn tante uitgenodigd voor onze verjaardag. 
pv = hebben / ow = wij / wg = hebben uitgenodigd.

Wie/wat hebben wij uitgenodigd? = mijn tante 
lv = mijn tante 

Stappenplan zin ontleden 

1. Zoek de persoonsvorm 

2. Zet streepjes tussen de zinsdelen 

3. Zoek het onderwerp

4. Zoek het werkwoordelijk gezegde

5. Zoek het lijdend voorwerp

Verwerking

• Maken opdracht 1 en 2 blz. 118 - 119

Opdracht 1

1 a pv = lezen                                               f pv= voerden          

ow = Veel jongeren                                   ow = de agenten 

wg = lezen                                                   wg = voerden af 

b pv = laat

ow = de presentator van deze talkshow

wg = laat uitpraten

c pv = laten

ow = mensen

wg = laten tatoeëren

d pv = bevatten

ow = De meeste soorten koekjes

wg = bevatten

e pv = Vonden

ow = Amerikaanse onderzoekers

wg = Vonden

2 a vraag = Wie/wat lezen veel jongeren?

lv = de spannende boeken van Carry Slee

b vraag = Wie/wat laat de presentator van deze talkshow (nooit) uitpraten?

lv = zijn gasten

c vraag = Wie/wat laten mensen tatoeëren?

lv = hun lichaam

d vraag = Wie/wat bevatten de meeste soorten koekjes?

lv = te veel zout

e vraag = Wie/wat vonden Amerikaanse onderzoekers?

lv = de eerste T-rexbotten

f vraag = Wie/wat voerden de agenten af?

lv = enkele demonstranten

Opdracht 2

1 pv = heeft

ow = Moira

wg = heeft gekocht

lv = Die leuke broek

2 pv = rijdt

ow = mijn broer

wg = rijdt

lv = x

3 pv = heeft

ow = Welk reclamespotje

wg = heeft gewonnen

lv = de Gouden Loeki

Opdracht 2

4 pv = kun

ow = je

wg = kun lezen

lv = een leuk weetje

5 pv = stond

ow = Apa Sherpa

wg = stond

lv = x

6 pv = schoot

ow = de voetballer

wg = schoot

lv = de bal

Terugblik

Pak je telefoon erbij en log in bij LessonUp. 

Thomas heeft Marieke bloemen gegeven.
Lijdend voorwerp =

1. Er is geen lijdend voorwerp
2. Thomas
3. Marieke
4. bloemen

Lijdend voorwerp
Mag ik jouw rekenmachine lenen ?

1. Mag lenen
2. ik
3. jouw rekenmachine
4. Er is geen lijdend voorwerp

Ze gaat naar de bioscoop met haar vriendin.

1. Ze
2. naar de bioscoop
3. met haar vriendin
4. Er is geen lijdend voorwerp

Moeder kookte een heerlijke maaltijd.

Ik zie haar.

Wij geven jullie een bos bloemen.

Heb je aan je ouders geschreven?

Lijdend voorwerp

Geen lijdend voorwerp

Lijdend voorwerp

Geen lijdend voorwerp

Jorrit

wil

vanavond

een pizza

bestellen.

persoonsvorm

werkwoordelijk gezegde

onderwerp

lijdend voorwerp

Overig zinsdeel