H.4 Woordenschat: zoek een tegenstelling

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Hoofdstuk 4

Doel

• Je kunt de betekenis van een onbekend woord raden met behulp van een tegenstelling. 

Schrijf hier een woordraad-
strategie op die je al kent.

Welke woordraadstrategie herken je in deze zin:
'Te veel snoep eten kan een negatief gevolg hebben. Welk effect merk jij na het eten van veel suiker?'

1. Synoniem
2. Omschrijving/definitie
3. Voorbeeld
4. Tegenstelling

Uitleg 'zoek een tegenstelling'

Soms kun je de betekenis van een woord vinden doordat er een tegenstelling  in de tekst staat:

 

De wiskundetoetsen voor havo en vwo zijn identiek, maar de beoordeling is verschillend.

 

Uitleg 'zoek een tegenstelling'

Tegenstellingen kun je herkennen aan de vorm:

     - Het basiswoord + voorvoegsel: a-, on-, il-, -in-, im-, ir-

         voorbeeld: sociaal - asociaal, 

                                 relevant - irrelevant

                                 zorgvuldig - onzorgvuldig
                                 actief - inactief

         Deze voorvoegsels geven het woord de betekenis: niet- 

Uitleg 'zoek een tegenstelling'

Tegenstellingen kun je herkennen aan:

- Vervanging van het voorvoegsel:

          voorbeeld: behandelen - mishandelen,
                                 toename - afname, 

                                 invoer - uitvoer.

      

 

Uitleg 'zoek een tegenstelling'

Tegenstellingen kun je herkennen aan:

     - Een heel ander woord.

        voorbeeld: flauw - scherp,
                                ruw - kalm/zacht,
                                rijk - arm

                                klassiek - modern,
                                aanvallen - verdedigen

 

Uitleg 'zoek een tegenstelling'

Tip: Een tegenstelling volgt vaak na een signaalwoord: 

         maar, anderzijds, daarentegen, echter, evenwel, hoewel, 

         aan de andere kant, tegenover

'Deze ziekte veroorzaakt zowel psychische als somatische klachten.'

Wat is het tegenovergestelde van 'somatische'?

Wat is de betekenis van 'somatische'?

1. geestelijke
2. lichamelijke

'Voor deze klus kun je poreus, maar ook waterdicht materiaal gebruiken.'

Wat betekent 'poreus'?

'Deze computer is vandaag inactief.'
Wat betekent 'inactief'?