Het wederkerend en wederkerig voornaamwoord

• Nederlands
• Secundair onderwijs

Lesdoelstellingen

Je kunt: 

• Wederkerige en wederkerende voornaamwoorden uit een zin halen.
• Wederkerige voornaamwoorden aanduiden en benoemen.
• Wederkerende voornaamwoorden gepast gebruiken.

Wat is een voornaamwoord? 

A. De voornaam van een persoon.

C. Woorden zoals de, het of een.

B. Een woord dat het zelfstandig naamwoord vervangt. 

D. A, B en C zijn fout. 

Wat is een voornaamwoord? 

A. De voornaam van een persoon.

C. Woorden zoals de, het of een.

B. Een woord dat het zelfstandig naamwoord vervangt. 

D. A, B en C zijn fout. 

Een voornaamwoord

• Een woord dat verwijst naar personen, dieren of dingen.
• Vervangt een zelfstandig naamwoord. 
• Zorgt ervoor dat je minder moet herhalen.

Bijvoorbeeld

Andrea heeft zich vandaag ziek gemeld. Andrea denkt dat Andrea griep heeft.

=

Andrea heeft zich vandaag ziek gemeld. Ze denkt dat ze griep heeft. 

Welk woord in deze zin is volgens jullie een persoonlijk voornaamwoord? 

Ik geef hun een cadeau.

Welk woord in deze zin is volgens jullie een persoonlijk voornaamwoord? 

Ik geef hun een cadeau.

onderwerpsvorm: 

wordt in een zin als onderwerp gebruikt. 

ik

jij/u

hij/zij/het

wij (we)

jullie

zij (ze)

Bijvoorbeeld

Ik (o) heb honger.

Wij (o) gaan morgen naar school.

voorwerpsvorm: 

wordt in een zin als lijdend voorwerp of meewerkend voorwerp gebruikt. 

mij (me)

jou (je)

hem/haar/het

ons

jullie

hun, hen, ze

Bijvoorbeeld

Ik geef hun (mv) mijn cadeau.

Pieter heeft haar (lv) gisteren gezien.

Welk woord in deze zin is volgens jullie een bezittelijk voornaamwoord? 

Ik geef hun mijn cadeau. 

Welk woord in deze zin is volgens jullie een bezittelijk voornaamwoord? 

Ik geef hun mijn cadeau. 

Bezittelijk voornaamwoord

Bijvoeglijk	Zelfstandig
mijn	(de/het) mijne
jouw, uw, je	(de/het) jouwe(n), uwe(n)
zijn, haar	(de/het) zijne(n), hare(n)
ons, onze	(de/het) onze(n)
jullie, je, uw	(de/het) uwe(n)
hun	(de/het) hunne(n)

Ik geef hem mijn fles. 

(bijvoeglijk)

Ik geef hem de mijne.

(zelfstandig) 

Aanwijzend voornaamwoord

	dichtbij	veraf
bij de-woorden (m en v)	deze	die
bij het-woorden (o)	dit	dat

Wederkerende en wederkerige voornaamwoorden 

Wederkerig voornaamwoord

Wederkerig voornaamwoord

Twee personen voeren een actie uit, de ene voor de andere en omgekeerd. 

(enkel in meervoud: altijd 2 personen nodig)

Wederkerig voornaamwoord

Bijvoorbeeld

Johan en Pieter (o) verdedigen elkaar.

Lisa en Jeroen (o) houden van elkaar.

De meisjes (o) lachen met elkaar. 

Wederkerend voornaamwoord

Wederkerend voornaamwoord

Werkwoorden die met 'zich' gecombineerd worden. 

Bijvoorbeeld

Zich wassen 

Zich amuseren

Afhankelijk van het onderwerp in de zin, pas je het wederkerend voornaamwoord aan

Wederkerend voornaamwoord

Persoonlijk voornaamwoord	Wederkerend voornaamwoord	Voorbeeld
ik	me/mij	Ik (o) was me (wederk. vnw)
jij/u	je	Jij (o) wast je (wederk. vnw)
hij/zij/het	zich	hij (o) wast zich (wederk. vnw)
wij (we)	ons	Wij (o) wassen ons (wederk. vnw)
jullie	je	Jullie (o) wassen je (wederk. vnw)
zij (ze)	zich	Zij (wassen) wassen zich (wederk. vnw)

Wederkerend voornaamwoord

Persoonlijk voornaamwoord	Wederkerend voornaamwoord	Wederkerig voornaamwoord
ik	me/mij	/
jij/u	je	/
hij/zij/het	zich	/
wij (we)	ons	elkaar
jullie	je	elkaar
zij (ze)	zich	/

Vul aan met het juiste wederkerend voornaamwoord.

"Zich wassen" wordt...

A. Hij wast hem

B. Hij wast me

C. Hij wast zich

D. Hij wast ons

Vul aan met het juiste wederkerend voornaamwoord.

"Zich wassen" wordt...

A. Hij wast hem

B. Hij wast me

C. Hij wast zich

D. Hij wast ons

Welke afbeelding hoort bij het wederkerend voornaamwoord?

Op welke afbeelding herken je een wederkerig voornaamwoord?

Wederkerend voornaamwoord

Persoonlijk voornaamwoord	Wederkerend voornaamwoord	Wederkerig voornaamwoord
ik	me/mij	/
jij/u	je	/
hij/zij/het	zich	/
wij (we)	ons	elkaar
jullie	je	elkaar
zij (ze)	zich	/

De Digitale Methode

5.8 Het wederkerig en wederkerend voornaamwoord