2 Ernstig, matig en meervoudig complex gehandicapten

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 3

Communicatie, zintuigen, zelfredzaamheid en activiteiten

les 2

De spraak- en taalontwikkeling van 2 tot 4 jaar.

Fase 1 

Het kind maakt zinnen van twee woorden (papa slaapt)

Begrijpt eenvoudige zinnen (ga maar zitten)

Fase 2

Maakt driewoordzinnen (Wil eva soep?)

Maakt gebruik van meervoudsvormen (poes - poezen)

Gebruikt verkleinwoordjes (meisje)

Gebruikt voorzetzels (op, uit)

Gaat woorden vervoegen, wat soms mis gaat (loopt - loopte)

Fase 3

Eenvoudige verhalen worden begrepen die samenhangen met een situatie

Gebruikt de begrippen zoals stout en klein

Bij cliënten met een verstandelijke beperking verloopt deze ontwikkeling vertraagd of afwijkend. 

Het initiatief in communicatie ligt vooral bij de ander.

Het is belangrijk om op tijd te beginnen met het stimuleren van deze ontwikkeling

De spraak- taalontwikkeling van 4 tot 7

Fase 1

Het kind maakt goede eenvoudige zinnen

Het kent veel woorden en leert veel nieuwe woorden

De uitspraak is goed met af en toe een verspreking

Er wordt gesproken over vroeger, de toekomst en gedachten

Schrijven is interessant al worden alle letters nog niet goed gemaakt

Fase 2 

Door verdere ontwikkeling ontstaat de wil om te lezen

Er ontstaat interesse in letters

Rijmen, liedjes leren en praten stimuleert de ontwikkeling

Fase 3

Krabbels op papier zetten is de eerste stap van schrijven

Het kind leert vaak als eerste zijn eigen naam te schrijven

Het kind kan eenvoudige boekjes lezen en korte briefjes schrijven

De ontwikkeling van een cliënt met een matig verstandelijke beperking kan stoppen in een fase maar kan zich ook doorzetten.

Hij kan over het algemeen wel meer delen wat hij mee maakt of hoe hij zich voelt.

Het terugvertellen gaat wel van de hak op de tak.

Afstemmen van de begeleiding

• Samen met de familie en logopedist onderzoek je hoe de cliënt met een matig verstandelijke beperking communiceert
  
• Zijn er hulpmiddelen nodig? (pictogrammen, foto's, voorwerpen)
  
• Inzicht hoe een dag of activiteit verloopt vindt de cliënt prettig
  
• Vaak wordt gesproken taak met hulpmiddelen gecombineerd
  
• Praat langzamer, gebruik minder woorden en kernwoorden
  
• Sluit aan bij de belevingswereld van de cliënt
  
• Zoek samen naar oplossingen bij problemen
  
• Bied structuur tijdens het gesprek

Zintuigelijke ontwikkeling

Cliënten met ernstig verstandelijke beperking

• Meer dan de helft van de deze cliënten heeft een visuele stoornis
  
• Ongeveer een derde heeft gehoorproblemen
  
• Hierdoor wordt de ontwikkeling geremd
• Het accepteren van een bril of gehoorapparaat is voor deze doelgroep moeilijk
  

Laat een cliënt langzaam wennen aan het hulpmiddel

Benader de cliënt aan de goede kant

Zorg voor veel contrast bij voorwerpen (witte tafel, zwart bord)

Zoek duidelijk oogcontact, raak de cliënt aan of noem zijn naam voordat je het gesprek begint.

Vermijd ruis door achtergrondgeluid te verminderen

Zintuigelijke ontwikkeling

Cliënten met een matig verstandelijke beperking

Deze cliënten accepteren vaak wel een hulpmiddel omdat je kan uitleggen wat het voordeel is.

Sensorische informatieverwerkingsstoornis

Dit is een overgevoeligheid (licht, geluid) of ondergevoeligheid voor prikkels

Cliënten vermijden deze prikkels waardoor de ontwikkeling kan vertragen en ervaren bepaalde prikkels niet.

Cliënten kunnen ook sterk prikkelzoekend zijn (overal aanzitten, veel bewegen)

Therapie kan worden ingezet zodat cliënten beter met deze stoornis leert omgaan

Afstemmen van de begeleiding

• Cliënten met een ernstig verstandelijke beperking leeft in het hier en nu
  
• Spreek in korte een of twee woordzinnen
  
• Praat over dingen in het hier en nu (pak de bal, wat een mooie beer)
  
• Je lichaamstaal en intonatie is belangrijk, deze versterkt je boodschap
  
• Maak gebruik van beeldmateriaal
  
• Noem de naam van de cliënt
  
• Maak oogcontact
  
• Zorg voor herkenbaarheid en herhaling

Basale Stimulatie

Deze methode is gericht op de ander om deze in beweging te brengen door zintuigen te prikkelen

Hierbij wordt er een balans gezocht tussen rust en activiteit

Doel is om de wereld te ontdekken in een veilige en vertrouwde omgeving

BIM beleven in muziek

• Bij BIM wordt er muziek gemaakt met verschillende materialen
• De bedoeling is de muziek te laten voelen op het lichaam
• Zijn de klanken hard of zacht, dan is de aanraking ook hard of zacht
• Je observeert de client om te kijken hoe deze reageert
  
• Doel is basisveiligheid creeren waardoor contact gemaakt kan worden
• Vervolgdoel kan zijn de interactie, communicatie, initiatief nemen
• Deze activiteit zorgt ook voor het bewustworden van het lichaam, de omgeving en de begeleider

Ervaar het maar

Methodische werkwijze voor het stimuleren van de motoriek, de zintuigen en de communicatie

De methodiek kent 5 uitgangspunten:

• Motoriek
• Ervaringsordening
• Totale communicatie
• Basale stimulatie
• Sensomotorische integratie

Clienten met een MCH ervaren de wereld vaak als onveilig

Ze hebben behoefte aan een eenduidige manier van benaderen met daarbij afstemming op de behoeften en mogelijkheden Manier van ordenen en het communicatieniveau van de client is belangrijk

Je kijkt ook naar het lichaamsbesef en de lichaamsbeweging

Binnen deze methode wordt gebruik gemaakt van thema's zoals bijv. de seizoenen

Opdrachten

Lezen:

Theoriebron Communicatie en zintuigen

Theoriebron Zelfredzaamheid en activiteiten 

Maken:

Opdracht 3 kunnen en aankunnen (individueel)

Opdracht 4 Laura

Opdracht 5 Mogelijkheden en beperkingen vraag A en B