H12 samenvatten les 1 en les 2

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Erfelijkheid en Evolutie

herhaling les 1

Op het plaatje zie je een Tapir in Artis met een jong.

Heeft het jong dezelfde fenotype als de moeder?

1. Ja
2. Nee

Op het plaatje zie je een Tapir in Artis met een jong.

Heeft het jong dezelfde genotype als de moeder?

1. Ja
2. Nee

Door geslachtelijke voortplanting ontstaan organismen met nieuwe genotypen.

1. Waar
2. Niet waar

Hoeveel chromosomen komen er voor in de kern van een cel in de wand van een eileider van een vrouw?

1. 23
2. 46
3. 48
4. 92

Een kloon van een aardappelplant is een groep aardappelplanten die ongeslachtelijk is ontstaan uit de okselknoppen van die plant.
Welke uitspraak over een kloon van een aardappelplant is juist?

1. De fenotypen en de genotypen in die kloon zijn onderling gelijk.
2. De fenotypen en de genotypen in die kloon zijn onderling verschillend.
3. De fenotypen in die kloon zijn gelijk, de genotypen kunnen verschillen.
4. De genotypen in die kloon zijn gelijk, de fenotypen kunnen verschillen.

Een groep geleerden is erin geslaagd om uit één lichaamscel van een volwassen schaap (de 'moeder') een lammetje te laten groeien: Dolly.
Waarmee is de erfelijke relatie tussen Dolly en haar moeder het beste te beschrijven?

1. Hetzelfde als de relatie tussen broer en zus
2. Hetzelfde als de relatie tussen een eeneiige tweeling
3. Hetzelfde als de relatie tussen een twee-eiige tweeling
4. Hetzelfde als de relatie tussen moeder en dochter.

Slakken kunnen worden ingedeeld in naaktslakken en huisjesslakken.
Welke slakken kunnen na hun dood het beste fossiliseren?

1. Naaktslakken
2. Huisjesslakken

Een cel van een organisme heeft 7 chromosomen in de kern.

Is dit een gewone lichaamscel of een geslachtscel? Leg je antwoord uit.

Op welk moment komt het genotype van een organisme tot stand?

Een man en een vrouw hebben allebei een allel voor steil haar (A) en een allel voor krullend haar (a). Ze krijgen samen een kind.

Noteer de allelencombinaties die bij dit kind kunnen voorkomen.

Noem twee voorbeelden van straling die mutaties kunnen veroorzaken.

Is dit een man of
een vrouw?

Welke geslachtscel bepaalt bij geslachtelijke voortplanting of de nakomeling een jongen of een meisje is:
de zaadcel of de eicel?
Leg je antwoord uit.

Huiswerk les 1

§Samenvatten opdracht 1,2,3,4,6,7

Verminderde opdrachten 1,2,3,4,6,7

Klaar? Nakijken

Daarna maak je §12.6 of je gaat naar biologiepagina.nl of je maakt een begrippenlijst van hoofdstuk 12 af. 

Erfelijkheid en Evolutie

herhaling les 2

De volgende vraag gaat over onderstaande tekst.

Taaislijmvlies wordt veroorzaakt door een recessief gen (a).

In de afbeelding zie je een stamboom van een familie waarin de ziekte voorkomt.
 

 

Welk nummer in de stamboom is homozygoot recessief voor het gen?

In tekening 1 van afbeelding 1 hiernaast is een jong van een Maleise tapir getekend. In tekening 2 is hetzelfde dier twee jaar later getekend.

Het jonge dier heeft hetzelfde fenotype als het volwassen dier. Is deze bewering juist of onjuist?

1. Juist
2. Onjuist

Welke genen kunnen niet actief zijn in een hoofdhuidcel?

1. De genen die ervoor zorgen dat DNA gekopieerd kan worden.
2. De genen die ervoor zorgen dat gal wordt gemaakt.
3. De genen die ervoor zorgen dat hoofdhaar wordt gemaakt.

Bij de geboorte blijkt een baby zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtskenmerken te hebben.
Welke geslachtschromosomen kan deze baby hebben?

1. De baby kan alleen XX hebben.
2. De baby kan alleen XY hebben
3. De baby kan alleen XXY hebben.

Welke uitspraak is juist?

1. Geslachtscellen bevatten slechts één chromosoom
2. In een zaadcel kan een X-chromosoom voorkomen
3. Alle zaadcellen bevatten hetzelfde geslachtschromosoom
4. Een geslachtscel heeft altijd 24 chromosomen

Wat is de beste methode om de invloed van het milieu op het fenotype te bepalen?

1. Werken met organismen met hetzelfde genotype in dezelfde milieuomstandigheden
2. Werken met organismen met hetzelfde genotype in verschillende milieuomstandigheden
3. Werken met organismen met verschillende genotype in dezelfde milieuomstandigheden
4. Werken met organismen met verschillende genotype in verschillende milieuomstandigheden

Twee uitspraken.

Katherina zegt: De eicel bepaalt het geslacht bij de bevruchting.

Marnix zegt: De chromosomen van de man bestaan uit 22 paar gelijke chromosomen en 1 paar ongelijke chromosomen.

Wie heeft gelijk?

1. Beide hebben gelijk
2. Alleen Katherina heeft gelijk
3. Alleen Marnix heeft gelijk
4. Beide hebben ongelijk

Zet in de juiste volgorde van klein naar groot.

1. cel-chromosoom-DNA-gen
2. DNA-gen-chromosoom-cel
3. gen-DNA-chromosoom-cel
4. gen-chromosoom-DNA-cel

Het skelet van de mens zoals dat er nu uitziet, is volgens de evolutietheorie ontstaan uit het skelet van voorouders door veranderingen in het erfelijk materiaal.
Hoe wordt zo’n verandering in het erfelijk materiaal genoemd?

1. evolutie
2. DNA
3. mutatie
4. genen

Welke organismen waren er eerder op aarde?

1. bacteriën
2. planten
3. schimmels
4. eencellige dieren

Wat wordt er met deze afbeelding bedoeld? je kan op de afbeelding klikken dan wordt deze groter.
(kies de beste uitleg)

1. Dat mensen van de apen afstammen
2. Dat mensen en apen gemeenschappelijke voorouders hebben.
3. Dat er door micro-evolutie nieuwe soorten zijn ontstaan
4. Dat er veel apen zijn.

Soorten veranderen door natuurlijke selectie. Leg uit wat dit inhoud.

Wat is evolutie?

1. het veranderen van gedaante bij een organisme
2. ontwikkeling die een organisme tijdens zijn leven doormaakt
3. het ontstaan, veranderen en/of verdwijnen van soorten
4. het groter worden van een populatie

De evolutie heeft een duidelijk antwoord op de vraag wat was er eerder de kip of het ei. Geef dit antwoord en leg uit.

De evolutie van het paard is erg interessant. De eerste voorouders van het paard waren zo groot als een hond. Vond de evolutie van het paard plaats voor of na de evolutie van de sauriërs? Leg uit.

Door geslachtelijke voortplanting gaat de evolutie...….. bij ongeslachtelijke voortplanting

1. sneller dan
2. langzamer dan
3. even snel als

Zet de gebeurtenisen op de juiste volgorde van 1 tot 7.

1

2

3

4

5

6

7

het zand en klei verstenen

De dode vis ligt op de zeebodem

De vis gaat dood

de zeebodem stijft boven de waterspiegel

Zand en klei bedekken de vis

De levende vis zwemt in zee

Door erosie komen aardlagen bloot te liggen

Wat moet je weten voor je PW

Leren: 

- Leer de belangrijkste begrippen 

extra tip = homo/heterozygoot- geno/fenotype-dominant/recessief-monogene aandoening-ozonlaag

- Je weet wat gewervelde dieren zijn en welke 5 groepen er zijn 

- Kenmerken weten neanderthalers en cro-magnonmensen

- Verwantschapsschema

- Kenmerken mensapen

Huiswerk les 2

§Samenvatten opdracht 8,9,10,12,13

Verminderde opdrachten 8,9,10,12,13

Klaar? Nakijken

Daarna maak je §12.6 of je gaat naar biologiepagina.nl of je maakt een begrippenlijst van hoofdstuk 12 af.