5.2 Planten groeien [les 2]

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

§5.2 - Planten groeien

Telefoon weg!

Pak je laptop

Ga in deze LessonUp

Stapje terug.....

Wat is de juiste volgorde van ontwikkeling bij de groei van een plant?

1. vrucht-zaad-groei-bloei-ontkiemen
2. zaad-groei-ontkiemen-bloei-vrucht
3. zaad-ontkiemen-groei-bloei-vrucht
4. ontkiemen-zaad-groei-vrucht-bloei

Groei & ontwikkeling

Een plant heeft bladeren die groter worden.
Groei of ontwikkeling?

1. Groei
2. Ontwikkeling

Groei of ontwikkeling?
Een plant die langer wordt

1. Groei
2. Ontwikkeling

Groei of ontwikkeling?
Het maken van een zaadje bij de plant

1. Groei
2. Ontwikkeling

Leerdoelen

Je kunt benoemen uit welke onderdelen een tak bestaat

Je kent de lengte en diktegroei van een boom

Bron: 5.2, 'hoe groeien bomen' 

Lengtegroei

Alle planten groeien door middel van lengtegroei. 

De nieuwe cellen worden gemaakt in de uiterste topjes van de stengel(s) en wortels, hierdoor wordt de plant langer. 

Bij bomen zie je dan eindknoppen en zijknoppen op de stengels (takken). Vanuit daar groeit de plant verder.

Elk jaar vallen de knopschubben er af. Er ontstaan een ringlitteken. 

Bron 5

Diktegroei

Sommige planten, met name bomen, hebben niet alleen lengtegroei, maar ook diktegroei. 

In de stam zit een groeilaagje, daar wordt elk jaar, in de lente en zomer, een nieuwe laag met cellen gemaakt. 

Als je een boom doorzaagt, kun je die laagjes goed zien. Dit noem je jaarringen.

Bron 6

Hoe oud is deze zijtak?

1. 1 jaar
2. 2 jaar
3. 3 jaar
4. 4 jaar

Wortelgroei

Hoe groeien wortels naar beneden?

Zetmeelkorrels zijn zwaar, wat zou het nut daarvan zijn?

Waardoor verliezen planten hun blad in de herfst?

In de herfst verliest een boom zijn bladeren om uitdroging te voorkomen. Dat gebeurt als volgt:

1. bladgroen gaat van het blad naar de boom/takken

2. Er ontstaan een scheurlaag tussen de bladsteel en de stengel

3. De bladeren vallen af.

4. Er ontstaan een kurklaag om de boom te beschermen.

Op de plekken waar de bladeren hebben vastgezeten zitten bladlittekens. 

https:

Hoe groeien bomen?
(dikte groei)

• Door middel van diktegroei worden de takken en de stam steeds dikker. 

• In de stam zit een groeilaagje, uit deze groeilaag ontstaan nieuwe houtcellen.

• Het laagje houtcellen dat in een jaar wordt gevormt, noem je een jaarring. 

Jaarring

Jaarring

Jaarring

Jaarring

Je ziet dat een jaarring bestaat uit een 'donkere ring en een lichtere ring'

Zetmeelkorrels

Extra: Kleurstof- en zetmeelkorrels

Kleurstofkorrels:

• Bladgroenkorrels die van kleur kunnen veranderen (bij fruit/groente)

Zetmeelkorrels:

• Kleurloos
• Opslag van zetmeel (reservestof)

Kromme planten

Cellen reageren op zonlicht

Bij afwezigheid van zonlicht gaan cellen extra snel delen, waarom?

Aan welke kant was er tijdens de groei meer licht?

A

B

1. A
2. B

Jaarringen

Een jaarring geeft dus in feite aan hoe veel hout er is bijgekomen in een jaar. Een jonge boom is dunner dan een oude boom, dus de jaarringen binnenin zijn ouder dan de jaarringen aan de buitenkant.

Veel zon en water --> 

de jaarring is dik

Weinig zon en water of bijv. een brand --> de jaarring is dun

Wortelgroei

Hoe groeien wortels naar beneden?

Zetmeelkorrels zijn zwaar, wat zou het nut daarvan zijn?

Kromme planten

Cellen reageren op zonlicht

Bij afwezigheid van zonlicht gaan cellen extra snel delen, waarom?

Opdracht 

Maak opdrachten 11 t/m 18 van 5.2

Klaar? Maak toepassen van 5.2. Daarna 1 t/m 9 van 5.3 maken.