5V Thema 6 BS 2 Kringlopen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Kwelders zijn ecosystemen die met vloed onder water staan en met eb boven water. Hier groeien planten die goed met het hoge zoutgehalte om kunnen gaan. Deze ecosystemen zorgen ervoor dat de bodem wordt vast gehouden (wortels) en de golfslag verminderd. Wat voor een soort ecosysteemdienst wordt hier geleverd?

1. Productie dienst
2. Culturele dienst
3. Regulerende dienst

bevolkingsdruk is

1. de groei van de jongeren en grijzen ten opzichte van de beroepsbevolking
2. de spanning tussen de omvang van de bevolking en de bestaansmogelijkheden
3. de spanning tussen de bevolking
4. de spanning tussen bevolkingsgroei en bestaansmogelijkheden

Recycling is

1. Een cola flesje weer met water vullen en hergebruiken
2. Je onderbroek twee dagen dragen
3. Afval gebruiken om nieuw materiaal van te maken
4. Produceren voor het milieu

Drinkwater is een voorbeeld van een.......

1. Culturele dienst
2. Regulerende dienst
3. Productiedienst

Groene recreatie is een voorbeeld van een .............

1. Culturele dienst
2. Regulerende dienst
3. Productiedienst

Kringlopen

Vwo 5

Thema 6 (van vwo 4)

BS 2

Vandaag

Leerdoelen:

• de koolstofkringloop in hoofdlijnen beschrijven en schema's hiervan interpreteren ?
  
• de stikstofkringloop van Nijntje nitraat aan de hand van de binas uitleggen?

Koolstofkringloop

BINAS 93F

Stikstofkringloop

BINAS 93G

Koolstofkringloop

Koolstofassimilatie = opbouwen van organische stoffen uit anorganische stoffen

Dissimilatie = afbraak van organische materialen waarbij energie vrijkomt

Aeroob: met zuurstof

Anaeroob: zonder zuurstof

Calciumcarbonaat (CaCO3) is het koolzure zout van calcium.

Waterstofcarbonaat

Stikstofkringloop 

Nijntje nitraat

A: Planten nemen nitraat (NO₃-) op.

B: Er vindt stikstofassimilatie plaats
     vorming aminozuren

(vorming eiwitten is voortgezette assimilatie)

C: Dier eet plant, verteert en assimileert eigen        organische stoffen.

D: Bij dissimilatie komt ureum vrij. 

E: Rottingsbacterien breken ureum af tot NH₃

F: NH₃ lost in (grond)water op tot NH₄+

G: Nitrietbacterien zetten NH₄+ om in NO₂-

H: Nitraatbacterien zetten NO₂- om in NO₃-

De stikstofbacteriën in wortelknolletjes vormen een belangrijke schakel in de stikstofvoorziening van bepaalde klavers.
Welke bewering over de bacterie bij het omzetten van stoffen met stikstof is juist?

1. Bacterie zet anorganische stoffen om in andere anorganische stoffen
2. Bacterie zet anorganische stoffen om in organische stoffen
3. Bacterie zet organische stoffen om in anorganische stoffen
4. Bacterie zet organische stoffen om in andere organische stoffen

De stikstofbacteriën in wortelknolletjes leven samen met de plant. Bacteriën leveren de plant ammoniak (NH3). Bacteriën krijgen daarvoor een andere stof terug. Welke?

1. Nitraat (NO3-)
2. Ammoniumionen (NH4+)
3. Nitriet (NO2-)
4. Glucose (C6H12O6)

Waarvoor gebruiken planten stikstof?

1. maken van glucose
2. maken van aminozuren
3. maken van DNA
4. maken van chlorofyl

Welk(e) molecu(u)l(en) bevatten stikstof?

1. eiwitten
2. vetten
3. DNA
4. ureum

Welke van onderstaande veranderingen in de atmosfeer is volgens veel wetenschappers verantwoordelijk voor het versterkte broeikaseffect?

1. afname van het ozongehalte (O3-gehalte)
2. toename van het koolstofdioxidegehalte (CO2-gehalte)
3. toename van het ozongehalte (O3-gehalte)
4. toename van het zwaveloxidegehalte (SO2-gehalte)

Denitrificerende bacteriën maken...

1. N2
2. NO3-

Stikstofbindende bacteriën gebruiken...

1. N2
2. NO3-

De omzetting van eiwit naar ammoniak noemen we

1. ammonificatie
2. denitrificatie
3. nitrificatie
4. stifstoffixatie

Hoe kan NH3 uit de kringloop verdwijnen?

1. omzetten naar NH4+
2. ammonificatie
3. vervluchtiging
4. uitspoeling

Afsluiting

Lezen: Thema 6 van V4 mens en milieu BS 2 (blz. 144 t/m 148)

Maken: BS 2 opdr. 10 t/m 16

Kun je:

• de koolstofkringloop in hoofdlijnen beschrijven en schema's hiervan interpreteren
  ?
• de stikstofkringloop van Nijntje nitraat
  aan de hand van de binas uitleggen?