§3.1 Leven op het platteland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 1

§3.1 Leven op het platteland

tombe van Clovis (Saint-Denis)

Planning

  - Leerdoelen

  - Uitleg

  - Opdrachten maken

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen dat er nieuwe koninkrijken ontstonden toen het Romeinse Rijk uiteenviel.
  

• Je kunt beschrijven hoe een domein eruitzag.
  

• Je kunt uitleggen hoe het hofstelsel werkte.
  

Uiteenvallen Romeinse Rijk

• Eeuwen lang was het Romeinse Rijk erg groot en machtig,  maar er kwamen problemen:

1. 300.000 soldaten --> te klein!
   
2. Hoge belastingen en boeren kunnen die niet betalen.
   

       Gevolg: boeren verlaten akkers en dus geen eten.

  3. Opvolging keizer zorgde altijd voor ruzie.

--> 395 n. Chr. : scheiding van het 

Romeinse Rijk.

• Het Oost Romeinse Rijk bleef nog
  

bestaan tot 1453.

• Het West Romeinse Rijk is eerder
  

gevallen door de Germaanse

volksverhuizingen.

Volksverhuizingen

"Grote verplaatsing van Germaanse volken in de 4e en 5e eeuw."

De Hunnen waren gewelddadig en joegen andere volken het Romeinse Rijk in. 

De zwakke verdediging en de andere volken (barbaren) zorgden ervoor dat de Romeinse keizer werd afgezet.

Volksverhuizingen

• Hunnen komen uit Azië.

• Germaanse stammen komen uit Germanië (zoals Visigoten en Vandalen), trokken rovend door Europa:
• oorzaak: op zoek naar rijkdom en plek om te wonen.

• gevolg: volksverhuizingen 

Volksverhuizingen

PROBLEEM: Romeinen konden hun grens niet verdedigen

• oorzaak: die is veel te lang en te weinig soldaten!

waardoor Germaans stamhoofd Odoaker in 476 de West-Romeinse keizer afzet.

• gevolg: einde West-Romeinse Rijk
• gevolg: ontstaan kleine koninkrijken

hiermee begint de middeleeuwen.

• gevolg: wegvallen handel
• gevolg: terugvallen op landbouw

Wat is geen oorzaak voor het uiteenvallen van het Romeinse Rijk

1. Te klein leger
2. Gebrek aan eten
3. Opvolging van keizers
4. Bevolkingsoverschot

Veilig op een domein

Volksverhuizingen van de Germanen 

Onveiliger gevoel in de stad

Mensen trokken naar het platteland (domein)

Reizigers naar het platteland

De wegen waren erg onveilig, omdat er oorlog was en rovers. Dit was niet goed voor de handel.

Na het vertrek van de Romeinen werden wegen slecht onderhouden > gevolg: weinig voedsel en handel > muntgeld werd niet meer gebruikt.

Veilig op een domein

• Mensen uit de steden zochten bescherming in dorpen.
  
• In ruil voor bescherming moesten boeren hun land afstaan. 
  

• Op een domein (dorpje), beheerde een heer een deel van dit domein en het andere stuk de horigen. Dit zijn boeren in dienst voor de heer, zij waren niet vrij. Een deel van de opbrengst moesten zij afstaan aan de heer. 
• Herendiensten zijn klusjes die boeren deden voor de heer.
  

Hofstelsel

Hofstelsel

• Een domein bestond uit drie delen:
  

1.  ‘Woeste gronden’, zoals bossen of rivieren.

2. Een tweede deel gebruikte de heer zelf. Daar stond zijn boerderij.

3. Op een derde deel woonden en werkten de horigen. Dat waren boeren die geen eigen grond hadden. 

• Vrije boeren hadden eigen grond, maar moesten meevechten in het leger van de heer.
  

Hofstelsel

Heer

Horige

Iemand die in dienst is van de heer, hij is niet vrij.

Hofstelsel