2.2 De landbouwrevolutie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

2.2 De landbouwrevolutie

Leerdoel

Je kunt het ontstaan van landbouw in het Midden-Oosten en de verspreiding daarvan naar Europa beschrijven. 

Waarheid of leugen

• Ongeveer 250.000 jaar geleden ontstond de homo sapiens in Afrika
• Neanderthalers en homosapiens waren nomaden.
• Zo'n 11.000 jaar geleden veranderde het klimaat op aarde. het werd kouder waardoor er minder voedsel te vinden was. 
• 
  

Ontstaan van de landbouw in 10.000 v. Chr.

• Landbouwrevolutie= overgang van het jagen-verzamelen naar landbouw.
• Landbouw ontstaat in het Midden-Oosten.
• Daar groeiden granen al in het wild die je kon verbouwen=> akkerbouw.
• Geiten en schapen werden tam gemaakt en om te fokken=> veeteelt. Zo konden boeren dieren makkelijker gebruiken voor hun wol, melk en vlees.
• Landbouw=akkerbouw en veeteelt.

Akkerbouw en veeteelt = landbouw

Van jagen en verzamelen

naar boeren leven

Gevolgen

Gevolgen landbouwrevolutie

• Boeren gaan op een vaste plek wonen, zorgen voor akkers en vee. De bevolking groeit naar 200-500 mensen in dorpen.
• Boeren gaan in stevige boerderijen wonen. Van stro, klei, hout of steen.
• Boeren hebben meer vrije tijd, meer mensen om tempels en grafmonumenten te kunnen bouwen. 
• Nieuwe uitvindingen zoals een ploeg potten van aardewerk om voedsel/zaden in te bewaren. 

• Boeren bleven soms nog wel jagen en vissen om het eetpatroon aan te vullen.
  
• Boeren hadden veel meer spullen, bewaarden het in hun huis. Jager-verzamelaar moesten alles met zich mee kunnen dragen.
• Er ontstond een landbouwsamenleving, waarbij alle mensen boer zijn en er geen steden zijn.

Zelfstandig werken

-Leerboek; blz. 24, 25 en 26 tot de eerste boeren in Nederland

werkboek 2.2 opdracht 1t/m 7 maken blz. 24 t/m 27

Les 2 Boeren in europa

Bandkeramiekers

• Zuid-Limburg: 
  

• 5300 v. Chr. tot 4400 v. Chr : bandkeramiekers

• Manier waarop ze hun aardewerk versieren  
  

Hunebed

bouwers/

Trechter

bekers

Band

keramiekers

Archeologen hebben deze volken zo genoemd vanwege de bouwwerken/ de vorm of versieringen van/op het aardewerk die ze maakten. Deze volken hadden nog geen schrift.

 

Een cultuur is de ideeën, gebruiken en kunstvormen van een groep mensen die ze doorgeven aan hun kinderen.

Landbouwvolken in Nederland.

De landbouwsamenleving

Bouw hunnebedden

Elite

• De boeren die de grootste oogsten binnenhaalden, werden een soort dorpshoofden. 
• De ene persoon kreeg zo meer macht en invloed andere mensen. Dit noemen we hiërarchie. De mensen met de hoogste rang noemen we de elite: kleine groep mensen met veel aanzien en macht.

• Vanaf 2000 v.Chr. werd Noord-Europa hiërarchisch. 
• Wapens en gereedschap van brons, de koper en tin kwamen van ver. Brons was erg kostbaar waardoor alleen de elite dit kon betalen. De periode noemen we dan ook de bronstijd.
• Vanaf 1000 v.Chr. ontstond de ijzertijd. IJzer komt wel in Nederland voor. Beter metaal omdat het harder is. Wapens dus sterker dan van brons.

Stonehenge

www.nationalgeographic.nl

• In de omgeving van de zonnekalender werden honderden graven gevonden, met grafgiften zoals een bronzen speerpunt, glazen kraal uit het Midden-Oosten. Er waren dus contacten tussen volken. Alleen de elite kon dit betalen. De verschillen tussen arm en rijk waren dus groot.

Meta 

Opdracht Otzi 

Lees de tekst 'De landbouwsamenleving'. Sleep de kenmerken van de landbouwsamenleving naar juist.

Juist

Onjuist

Boeren leefden met meer mensen samen dan jagers-verzamelaars.

Elk dorp zorgde voor zijn eigen spullen.

Boeren kregen minder bezit.

Er ontstonden natuurgodsdiensten met rituelen.

Verschil in bezit leidde tot gewelddadige conflicten.

jager-verzamelaars en boeren geloofden in een hiernamaals.

Mensen gingen tijdelijk wonen in huizen.

Verschillen in aanzien en macht werden kleiner.