arm en rijk: paragraaf 1.2 werken in het grensgebied

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

www.vpro.nl

Leerdoelen paragraaf 1.2

Wat is de invloed van de NAFTA op de economie van Mexico en de V.S.?

Wat zijn de voor- en nadelen van de NAFTA voor Mexico?

Opgave 1: Beschrijf en verklaar de invloed van massale migratie en leegloop op economie en demografie.

Hoe beantwoord je zo'n vraag?

Wie trekken er weg? Waarom? Gevolg?

Jonge mensen (mannen) trekken weg.

Er is door de komst van het NAFTA verdrag geen werk meer in de landbouw=werkloosheid.

Wanneer de bevolking afneemt moeten voorzieningen sluiten (scholen, ziekenhuizen, winkels etc.)

Dit leidt tot een sneeuwbaleffect in negatieve zin.

Opg 2a en 2b: Doel van een handelsovereenkomst:

versterken gezamenlijke economische macht.

(EU, ASEAN, NAFTA)

Belang NAFTA:

Beschermen eigen markt

tegen concurrentie vanuit China

2c. motor achter toegenomen internationalisering/ globalisering:

• multinationals (mno's) opereren wereldwijd
  

• verbetering transport- en communicatietechnologie
  
• opheffen handelsbelemmeringen/wegvallen grenzen
  

Dit alles is mogelijk door:

Tijd-ruimte compressie

Afname relatieve afstanden

door daling van reis- en vervoerstijden en -kosten

Tijd en ruimte worden in elkaar gedrukt. 

opgave 2d: Welk (geopolitiek) belang hebben de VS bij het sluiten van nieuwe handelsovereenkomsten?

• behoud werkgelegenheid
• macht
• beschermen eigen markt tegen concurrentie (van m.n. China)

Voordelen NAFTA voor Mexico

• toegenomen welvaart
• in grenssteden ontwikkeling
• toename werkgelegenheid
• aantrekkelijk als vestigingsgebied voor Europese en Aziatische bedrijven die gericht zijn op VS dus meer handel met het buitenland.

Nadelen NAFTA voor Mexico

• regionale ongelijkheid versterkt
• platteland stagneert
• Mexico is a.g.v Amerikaanse landbouwsubsidies  voor het grootste deel van de voedselvoorziening afhankelijk van de VS.
• grootschalige milieuvervuiling vooral in grensstreek

opgave 5a: vergroting centrum-periferie op nationale schaal

Maquiladoras in de grensregio zorgen voor werkgelegenheid.

Meer welvaart in de grensregio

leegloop agrarische gebieden in het zuiden

opgave 5b vergroting centrum-periferietegenstelling

De centrum-periferietegenstelling is door de NAFTA op continentale schaal vergroot.

VS is nog welvarender geworden dan Mexico.

Het verschil in lonen tussen Mexico en VS verschilt nog altijd 20%

Opgave 6a

opgave 6b

kaart 248B en D/270B en 270D

Tonen aan dat het aandeel in de wereldhandel van Mexico tussen 1977 en 2010/2015 is veranderd.

Hoe zie je dat? Let op formulering

Ken je deze begrippen?

Triade

Globalisering

global shift

relatieve afstand

tijd-ruimte compressie

regionale ongelijkheid

importheffing

Ken je deze begrippen?

hoogwaardige industrie

laagwaardige industrie

Het economisch kerngebied
VS-EU-Japan wordt ook wel
.........genoemd

1. NAFTA
2. Euro-zone
3. Triade
4. Tradecorner

De relatieve afstand is de afstand uitgedrukt in

1. Percentages
2. Kilometers
3. Tijd, moeite en geld
4. Verschillen

Een gevolg van regionale ongelijkheid is...

1. dat veel mensen blijven waar ze wonen.
2. dat veel mensen immigreren.
3. dat veel mensen van de steden naar het platteland trekken.
4. dat veel mensen van het platteland naar de steden trekken.

Wat is globalisering?

1. dat de welvaart stijgt
2. proces dat gebieden op aarde meer verbonden raken
3. dat mensen meer inkomsten krijgen.
4. De welzijnsgraad gaat omhoog

Wat bedoelen we met de 'tijd-ruimte-compressie'?

1. het verschijnsel dat allerlei zaken steeds sneller afgerond moeten worden
2. de absolute afstand tussen gebieden wordt kleiner door ICT en beter transport
3. de relatieve afstand tussen gebieden wordt kleiner door ICT en beter transport
4. het verschijnsel dat meer activiteiten in dezelfde ruimte plaats vinden.

Welke gevolgen hebben subsidies en importheffingen voor jou als consument?
Door importheffingen worden producten van buiten de EU goedkoper / duurder
Door subsidies worden producten uit de EU goedkoper / duurder

Geef een voorbeeld van een hoogwaardig industrieproduct en een voorbeeld van een laagwaardig industrieproduct.