Herhaling alles

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Herhalingsles thema 2 ecologie

Wat gaan we doen

25 min herhalen

25 min samenvatting schrijven, vragen stellen

Doelstelling 1 (1/2):

Je kunt voedselrelaties van organismen aangeven

schakel = deel van een voedselketen.

Voedselrelaties = voedselweb

Bacteriën en schimmels

ruimen dode organismen

op --> reducenten

Doelstelling 1 (2/2)

producenten --> consumenten (1e orde) --> consumenten (2e                                                                                                                               orde)

Doelstelling 2/1: Je kunt omschrijven wat piramiden van aantallen en van biomassa weergeven

• Een piramide van aantallen geeft aan hoeveel individuen van een soort er in een voedselketen zijn. 
• Een piramide van aantallen heeft

niet altijd een piramidevorm.

Doelstelling 2/1:

Je kunt omschrijven wat piramiden van aantallen en van biomassa weergeven.

Doelstelling 2/1:

Je kunt omschrijven wat piramiden van aantallen en van biomassa weergeven.

piramide van aantallen heeft meestal een piramidevorm, maar niet altijd!

Doelstelling 2/2:

 Je kunt beschrijven op welke manieren energie uit de voedselketen verdwijnt 

Doelstelling 3:

Je kunt de koolstofkringloop beschrijven

Kringloop is met reducenten.

Reducenten nemen organische stoffen van dode resten van planten en dieren op. --> worden omgezet in koolstofdioxide, water en voedingszouten (mineralen)

Planten nemen dit weer op

Er ontstaat een kringloop

Koolstofkringloop

Koolstofdioxide wordt omgezet in glucose door fotosynthese

Dieren eten planten waar de koolstof inzit, dieren verbranden dit en er komt weer koolstof in de lucht (uitademing)

Reducenten zetten dode resten van dieren en planten weer om in koolstof

Doelstelling 4:

Je kunt de invloeden op organismen indelen in biotische en abiotische factoren

Alle organismen worden beïnvloed door het milieu (leefomgeving)

Het voedsel en de ziekteverwekkers en de vijanden zijn biotische factoren

Temperatuur, regenval en wind zijn abiotische factoren

Doelstelling 4:

Je kunt de invloeden op organismen indelen in biotische en abiotische factoren

Doelstelling 5:

Je kunt de niveaus van de ecologie beschrijven

Niveaus 

• Individu
  
• Populatie
  
• Levensgemeenschap
  
• Biotoop 
• Ecosysteem  

Doelstelling 6:

Je kunt aangeven hoe de grootte van een populatie wordt beinvloed door de biotische en abiotische factoren

Populatie grootte, biologisch evenwicht

Te veel voedsel, weinig vijanden

Te veel vijanden,

te weinig voedsel

Genoeg voedsel,

Genoeg vijanden

Doelstelling 6:

Je kunt aangeven hoe de grootte van een populatie wordt beinvloed door de biotische en abiotische factoren

Optimumkromme

Schommelingen in de natuur.

Abiotische factoren kunnen veranderen, heel warm of heel koud. 

De overlevingskans kun je per soortbepalen via een optimumkromme. In welke factoren kan de soort het beste overleven.

Doelstelling 7:

Je kunt beschrijven hoe dieren zijn aangepast aan de biotoop waar ze leven

Alle waterdieren zijn altijd gestroomlijnd. Een lichaamsvorm waardoor ze weinig weerstand hebben in het water

*Gladde huid (schubben en slijm)

*Kop romp en staart gaan in elkaar over

* Vinnen voor voortbeweging

Daardoor kunnen zij sneller door het water bewegen.

Niet alleen vissen hebben dit maar ook sommige zoogdieren (dolfijnen).

Landzoogdieren

Bij verschillende landzoogdieren zijn de poten aangepast op de ondergrond

*Zoolgangers: zachte ondergrond

*Teengangers: katachtigen

*Hoefgangers: harde ondergrond

Meer aanpassingen

Dieren in koude omgeving, meer haar om warmte vast te houden

Dieren in warme omgeving, grote oren om warmte te verliezen

Poolvos

Woestijnvos

Vogels

Steltlopers, Roofvogels, Zangvogels en Watervogels

Doelstelling 8:

Je kunt beschrijven hoe planten zijn aangepast aan de biotoop waarin ze leven

Aanpassingen aan een droge omgeving

• dik waslaagje; verdamping tegen
• huidmondjes diep verzonken
• weinig huidmondjes om verdamping tegen te gaan
• 's nachts open; min mogelijk verdamping
• behaard; waterdamp langer blijven
• vetplantjes; water in bladeren
• cactussen; water in stengels en uitgebreid wortelsysteem

Huidmondjes diep in het blad

De wind kan zo niet de waterdamp afvoeren, plant houdt meer vocht vast

Beharing zorgt ook dat

de waterdamp beter 

wordt vastgehouden

Aanpassingen aan een vochtige omgeving

• veel huidmondjes
• dun waslaagje
• modderig gebied; stengels luchtkanalen voor opnemen water
• grote dunne bladeren
• huidmondjes aan de bovenkant

Aanpassingen aan het licht

3 soorten planten

• zonplanten: veel zon nodig
• schaduwplanten: groeien onder bomen voorjaarsbloeiers
• klimplanten: hechtwortels, gastheer