Theorieles blok 1.5 - les 3

• tandartsassistent
• MBO
• Studiejaar 1

Theorieles Specifiek

Blok 1.5 - les 3

Deze les

• Leerdoelen
  
• Voorkennis
• Theorie
• Vragen
• Zelfstandig werken

Leerdoelen les 3

Aan het eind van deze les kun je: 

• De verschillende soorten anesthesie en de bijbehorende materialen uitleggen en benoemen
• Benoemen wat belangrijk is om te noteren in het journaal m.b.t. anesthesie geven

Voorkennis testen

Wat is recappen?

1. Het klaarmaken van de anesthesiespuit
2. Het aangeven van de anesthesiespuit
3. Het terugzetten van doppen op injectienaalden
4. Het terug aannemen van de anesthesiespuit nadat de verdoving is toegediend

Wat is oppervlakteanesthesie?

1. Het geven van een klein beetje anesthesie zodat alleen het oppervlakte verdoofd is
2. Het gevoelloos maken van het slijmvlies
3. Het gevoelloos maken van de eerste zenuwtakjes. De grote zenuwtakken worden niet verdoofd
4. Het gevoelloos maken van de weke delen in de mondholte

Welke zenuw (nervus) zou de tandarts willen verdoven bij een extractie van de 15? Denk aan de les van vorige week.

1. Nervus maxillaris
2. Nervus mandibularis
3. Nervus trigeminus
4. Nervus opthalmicus

Hoe noem je het buisje waarin de anesthesie vloeistof zit?

1. Compule
2. Carpule

Wat is een aspiratiespuit?

1. Hiermee kan niet 'opgezogen' en gecontroleerd worden of er in een bloedvat gespoten wordt.
2. Hiermee wordt onder hoge druk in het parodontale ligament anesthesie ingespoten.
3. Hiermee kan gecontroleerd worden (d.m.v. 'opzuigen') of er in een bloedvat geprikt wordt.

Wat is blanching?

1. Het aanbrengen van oppervlakte anesthesie
2. Het bevriezen van de slijmvliezen in de mond
3. De patiënt krijgt na het toedienen van de anesthesie zijn gevoel niet meer terug
4. De patiënt krijgt een bleke huid omdat de anesthesie in een kleiner bloedvat wordt gespoten

Anesthesie

Kunstmatige gevoelloosheid

Drie soorten:

• Algehele anesthesie (narcose)
  
• Lachgassedatie (pijnstillend, angstverminderend)
  
• Lokale anesthesie (toepassing in de praktijk)
  

Narcose en lachgassedatie

Narcose: volledig

• Bloedsomloop en ademhaling goed onder controle houden (anesthesist) 
• Spierverslappers en pijnstillers: intraveneuze toediening

Lachgassedatie: blijft bij bewustzijn

• 50% lachgas, 50 % zuurstof
  
• Licht pijnstillend (analgetisch)
  
• Angstverminderend (anxiolytisch)
  

Waarom wordt een patiënt geïntubeerd tijdens de narcose?

1. Om pijnstillers toe te kunnen dienen
2. Om te beademen
3. Om de hartslag te kunnen controleren
4. Om de spieren te verslappen

Lokale anesthesie

Plaatselijke blokkade

Reversibel ( weefsel mag niet beschadigd raken)

Twee vereisten:

• Goede doorbloeding: snelle afbraak, uitwerking. Maar: niet te snel!
  
• Samenstelling: vasoconstrictor bijv. adrenaline: bloedvat vernauwend; zorgt voor langere werking
  

Let op: geen anesthesie in bloedbaan!

Zo dicht mogelijk bij zenuw prikken

Anesthesie in bloedbaan:

• Korte/geen werking
  
• Gevaarlijk voor hart- en diabetespatiënten
  

Soorten anesthesie

• Oppervlakte anesthesie: zalf, spray of bevriezing
• Infiltratie: verdovingsvloeistof wordt aan de buitenzijde tegen het bot gelegd.
  
• Geleidings: gehele zenuwgeleiding van een bepaalde zenuwtak onderbreken
  
• Intraligamentair: inspuiten tussen wortelcement en het bot
• Intrapulpair: rechtstreeks in pulpa (pulpakamer of kanalen)

Infiltratie anesthesie

• Voor BK en front OK
• Vesitbulair of palatinaal (buitenzijde) tegen bot
  
• Infiltreert door spongieuze bot
  
• Blokkeert zenuw
• Veel vertakkingen dus per element
  
• Schuine kant naald (bevel) naar bot: minimale                                            beschadiging periost (zeer pijngevoelige en                                        bloedvatenrijke buitenbekleding van botweefsel)

Geleidingsanesthesie

• Voor helft van OK, tong en lip
• Blokkade gehele zenuwtak
• Mandibulaire anesthesie
  
• Bij foramen mandibulae inbrengen

Let op: geen dubbelzijdige anesthesie!

Kans op verstikking

Welke zenuwtakken worden uitgeschakeld bij een mandibulair blok? (meerdere antwoorden mogelijk)

1. Nervus maxillaris
2. Nervus lingualis
3. Nervus alveolaris inferior
4. Nervus mentalis

Intraligamentair en intrapulpair

Intraligamentair:

• In ruimte tussen wortelcement en bot
  
• Op aantal plekken
  
• Eén element
  

Intrapulpair:

• In pulpa(kamer of kanalen)
  
• Bij endo (moeilijk te verdoven)

Bij lokale anesthesie wordt in het verdoofde gebied geen pijn meer gevoeld. Wat voor effect heeft de verdoving op de spieren in dat gebied?

1. Ze functioneren normaal
2. Ze functioneren niet meer
3. Ze functioneren nog wel, maar niet meer gecontroleerd

Verdoven in ontstoken gebied

• Bijna onmogelijk;
  
• Onwerkzaam door ontstekingsvocht
• Kan gevaarlijk zijn: door druk kunnen bacteriën zich door lichaam verspreiden.
  

Voorlichting en advies

Is al bekend van 1.4

Wel belangrijk:

Anamnese afnemen (hart-vaataandoening, hoge bloeddruk, diabetes)

Dan verdoving zonder adrenaline (bijv. Citanest)

Zoek de codes voor verdoving, lachgassedatie en narcose op.

Evaluatie leerdoelen

Je kunt nu

• De verschillende soorten anesthesie en de bijbehorende materialen uitleggen en benoemen
  
• Benoemen wat belangrijk is om te noteren in het journaal m.b.t. anesthesie geven

Slot

Maak de volgende opdracht:

Opdrachtenkaart 1.5, theorieles 3

Deze kun je vinden in Cumlaude:

Tandartsassistent basisfase (2021-2024) > Blok 1.5 > opdrachtenmap > theorielessen > theorieles 3