RD les 4 4H 2.1 afronden en 2.2 bespreken

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

RECHTSTAAT EN DEMOCRATIE

Programma

• Leerdoelen H2
• Huiswerk bespreken
• KEUZE
• Uitleg 2.2 volgen of: 
• Huiswerk: opdr. 16, 18, 19, 20, 21, 22, 26 maken (volgens studiewijzer)

Leerdoelen H2

Je kunt:

• Uitleggen wat het begrip representatieve democratie betekent

• Beschrijven hoe de ontwikkeling van politieke rechten verliep

• Beschrijven hoe het parlement het machtigste politieke orgaan werd

Zet de gebeurtenissen in de juiste chronologische volgorde: Noteer alleen de nummers. Je moet hiervoor par. 2.1 goed gelezen hebben.

1. een eenheidsstaat ontstaat. 2. invoering censuskiesrecht. 3. opkomst Patriotten. 4. eerste bijeenkomst nationale vergadering 5. koning verliest politieke macht. 6. Nederland en België weer los van elkaar.

Welk KA hoort bij paragraaf 2.2? Nummer en naam opschrijven.

Van Willem 1....

.....tot Thorbecke

Premier Mark Rutte vindt Thorbecke de allergrootste staatsman uit de Nederlandse geschiedenis.

Na deze les kun je uitleggen waarom hij dat vindt

Opener:
Weet je ook een voorbeeld van Democratisering in de periode van 1813 tot 1848?

Uitleg 2.2

Houd de leertekst erbij en onderstreep belangrijke informatie

Het Begin: Nederland onder Willem I

Constitutionele Monarchie onder koning Willem I

     - Grondwet sinds 1814 (rechten en plichten)

          - Vrijheden deels gewaarborgd

     - Parlement (Staten-Generaal)

          - Eerste en Tweede Kamer

Filmfragment: de grondwet, 1814-1917

Kijk tot 1.53

Willem I en de
grondwet van 1815

• De koning regeert (Soeverein vorst-absolutisme)
  
  Grondwet van 1815:

1. Ministers dienen de koning
2. Het parlement heeft geen invloed
3. Koning benoemt 1e kamer
4. Provinciale Staten kiezen 2e kamer

Bestuur Nederland onder koning Willem I en II

Eenheidsstaat

Constitutionele monarchie

= getrapte verkiezingen

Koning Willem I regeerde praktisch als een absoluut vorst. Hoe kon hij onder de invloed van het parlement uitkomen?

Johan Rudolf Thorbecke

(Liberaal)

Vanaf 1840: Koning Willem II

kritiek van Thorbecke en de liberalen: 

• koning regelt alles daardoor worden burgers passief en gemakzuchtig
  
• afkomst en de juiste contacten zijn belangrijker dan capaciteiten
  

       Wil inspraak burgers op landsbestuur

Grote kritiek conservatieven: gevaarlijke revolutionaire ideeën

De tijdgeest helpt de liberalen:

1848 

liberale revoluties overal in Europa

'Koning werd in 1 nacht van conservatief liberaal'. Wat wordt hiermee bedoeld en waarom deed hij dat?

Ministrieële verantwoordelijkheid

De nieuwe grondwet van 1848

Geschreven door Thorbecke

Parlementair stelsel

• Wetten zijn alleen geldig na goedkeuring van het parlement
• Parlement krijgt recht van amendement
• Regering mag alleen geld uitgeven met toestemming van het parlement
• Koning bleef staatshoofd, maar verloor zijn macht; onschendbaar
• De ministers dragen ministeriele verantwoordelijkheid

Onder koning Willem I werd Nederland een constitutionele monarchie. Leg uit wat dit betekent

Thorbecke maakte de koning onschendbaar en de minsters verantwoordelijk. Aan wie moesten de ministers nu verantwoording afleggen?

Door de grondwet van Thorbecke kreeg Nederland een parlementair stelsel. Het parlement kreeg de hoogste (wetgevende) macht. Toch kan je niet zeggen dat Nederland een volledige democratie werd. Leg dit uit

Premier Mark Rutte vindt Thorbecke de allergrootste staatsman uit de Nederlandse geschiedenis.

Waarom vindt Mark Rutte Thorbecke de
allergrootste staatsman uit de Nederlandse geschiedenis?

Opdrachten/huiswerk

Leer par. 2.2. 

Maak opdrachten 16, 18, 19, 20, 21, 22, 26