BS6 Sociaal gedrag

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

BS6 Sociaal gedrag

8.4 Sociaal gedrag

Doel en begrippen

Je leert hoe communicatie tussen dieren verloopt

Signalen, balts, conflictgedrag, ambivalent gedrag, omgericht gedrag, overspronggedrag, territorium.

… dieren kunnen niet met elkaar praten, toch communiceren ze met elkaar…

Sociaal gedrag

= al het gedrag tussen soortgenoten

Signaal = een prikkel voor een soortgenoot

Sociaal gedrag

Territoriumgedrag: het verdedigen en afbakenen van het eigen gebied

Voortplantingsgedrag: het vinden van een soortgenoot, de paring en het verzorgen van jongen.

Groepsgedrag: taakverdeling binnen groepen dieren en het vaststellen van de rangorde

Ritueel gedrag: gedrag met een symbolische betekenis (bv baltsgedrag)

Baltsgedrag

Ritueel gedrag wat leidt tot paring

1. Nodig voor herkening tussen soortgenoten
2. Nodig voor solitaire dieren-> wegnemen aanvalsgedrag, vergroten paringsbereidheid
3. Herkennen goede partner

0

Territoriumgedrag

Doel hebben territorium:

- Voedsel veilig stellen

- Ruimte veiligstellen 

Zodat jongen grootgebracht kunnen worden.

0

Conflictgedrag

Ambivalent gedrag

Overspronggedrag

Omgericht gedrag

Conflict gedrag

Komt voor als twee gedragssystemen worden geactiveerd.

Dit gebeurt wanneer tegenstrijdige prikkels tegelijk tegenstrijdige gedragssystemen activeren.

Drie vormen:

-Ambivalent gedrag

-Omgericht gedrag

-Overspronggedrag

Ambivalent gedrag

Het dier vertoont afwisselend gedragselementen uit beide gedragssystemen.

Bijv. op de grens van een territorium: 

Twee tegengestelde gedragssystemen tegelijkertijd zichtbaar, vluchten en vechten

0

Omgericht gedrag

Het gedrag wordt gericht op een ander doel/ object

Wie slaat er wel eens met de deur als hij boos is? 

Het gedragssyteem agressie wordt op iets heel anders gericht

Overspronggedrag

Ongepast gedrag voor de situatie.

Bijv. bij spelagressie. Om een intern conflict op te lossen (spelen of vechten?) gaan dieren soms maar heel iets anders doen, zoals zichzelf likken om de stress te verminderen.

Overspronggedrag bij katten

1. Je moeder is boos omdat je slechte examenresultaten behaalde. Ze maakt geen ruzie met je maar gaat de was doen.
2. Je gaat je rijexamen afleggen, waarvoor je heel zenuwachtig bent. Je stapt in de auto en zou eigenlijk het liefst weer uitstappen. Toch blijf je zitten. Maar het duurt een tijdje voor je je gordel vast maakt en klaar bent voor vertrek
   
3. Met je pas verkregen rijbewijs rijd je de auto van je pa in de prak. Wanneer je hem het nieuws vertelt slaat hij met zijn vuist op tafel.

A. Ambivalent gedrag

B. Overspronggedrag

C. Omgericht gedrag 

1. Je moeder is boos omdat je slechte examenresultaten behaalde. Ze maakt geen ruzie met je maar gaat de was doen.
2. Je gaat je rijexamen afleggen, waarvoor je heel zenuwachtig bent. Je stapt in de auto en zou eigenlijk het liefst weer uitstappen. Toch blijf je zitten. Maar het duurt een tijdje voor je je gordel vast maakt en klaar bent voor vertrek
   
3. Met je pas verkregen rijbewijs rijd je de auto van je pa in de prak. Wanneer je hem het nieuws vertelt slaat hij met zijn vuist op tafel.

2=A. Ambivalent gedrag

1=B. Overspronggedrag

3=C. Omgericht gedrag 

Huiswerk

• Lezen BS6
• Maken opdrachten 68 t/m 77