Voorzetsel en bijwoord

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

welkom

Pak je laptop, leesboek en begin met lezen

Voorzetsels en bijwoorden

In deze les leer je voorzetsels en bijwoorden herkennen en gebruiken.

Dat is niet altijd even gemakkelijk, dus we kijken ook naar de moeilijke gevallen.

bespreken huiswerk

Voorzetsel (vz)

Een voorzetsel (vz) geeft vaak plaats, tijd of reden/oorzaak aan.

• plaats: aan het water, te Schiedam, bij de bushalte, op de zolder;
• tijd: na de vakantie, tijdens de wandeling, gedurende de lente, onder de les;
• reden/oorzaak: vanwege de file, door het succes, dankzij jouw hulp.

Soms is een voorzetsel deel van een vaste combinatie: op iemands hulp rekenen; in verband met.

Voorzetsels

• Voorzetsels staan meestal voor een lidwoord of een voornaamwoord met een zelfstandig naamwoord. (achter die kast, naast mij, onder de boeken). Ze kunnen ook achter een zelfstandig naamwoord staan, meestal geeft het dan een richting aan. (Ik viel de sloot in, hij liep de weg op. ) 

• Let op! Delen van scheidbare werkwoorden zijn geen vz. 
• Bv. opbellen. Hij belt mij op. op = geen vz

Bijwoord (bw)

Zegt iets over een ander woord dan het zelfstandig naamwoord. Bijvoorbeeld een:

• werkwoord: Joop kan hard fietsen.
  
• bijvoeglijk naamwoord: Dit is een heel mooi huis.
  
• ander bijwoord: Joop kan heel erg hard fietsen.
  

Bijwoord

• geeft een plaats aan:  hier, daar, rechts, nergens

• geeft een tijd aan: nu, soms, vanavond

• overige woorden: ook, graag, niet, misschien

• vraagwoorden: waar, wanneer, waarom... 

Verschil vr. vnw. en bw.

Vraagwoorden kunnen óf een vr. vwn. zijn óf een bw.

• Vraagwoorden om een bijw. bep. in de zin te vinden zijn bijwoorden: hoe, waar, wanneer, waardoor, ...
• Vraagwoorden naar een ding of iemand zijn vr. vnw.:
  wie, wat, welk(e), wat voor (een)
  

Verschil vz en bw

Een vz staat meestal vóór een zn, lw, of een vnw:
in de (lw) schuur, naast (pers. vnw) mij, over welke (vr. vnw) brug
Als een vz áchter een zn staat, geeft het vaak een richting aan
Een bw kan ook een plaats aangeven, maar zelfstandig, niet in relatie tot iets anders: ginds, daar, overal, er, nergens

Benoem de WOORDSOORT

kies uit: olw, blw, zn, bn, hww, zww, vr.vnw, aanw.vnw, vz of bw

Hij tekent een BIJZONDER mooie auto.

1. bw
2. bn

WAAR staat het groene bankje?

1. vz
2. aan.vnw
3. bw
4. vr.vnw

Ik HEB gisteren heerlijk geslapen!

VANAVOND ga ik naar de film.

1. aanwijzend voornaamwoord
2. voorzetsel
3. bijvoeglijk naamwoord
4. bijwoord

We kijken samen naar voetbal op de televisie

Sleep het vinkje naar het voorzetsel

De krant ligt NAAST de bank.

bijw

vr.vnw

hoe

wat

wanneer

welk

wie

DAAR hoef ik nooit lang over na te denken

Daar hoef ik NOOIT lang over na te denken

opdracht

Maak De Brug Grammatica Woordsoorten opdr. 5 en 6