Taalverzorging klas 3

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3

Dinsdag 23 april

We starten met een korte terugblik en daarna nieuwe uitleg.

Even herhalen: Welke woordsoort hoort bij ''meisje''?

1. znw
2. lw
3. bnw
4. vz

Even herhalen: Welke woordsoort hoort bij ''de''?

1. znw
2. lw
3. bnw
4. vz

Even herhalen: Welke woordsoort hoort bij ''van''?

1. znw
2. lw
3. bnw
4. vz

Even herhalen: Welke woordsoort hoort bij ''grote''?

1. znw
2. lw
3. bnw
4. vz

Wat is het verschil tussen een sterk en een zwak werkwoord?

Sterk werkwoord

Zwak werkwoord

Rennen

Lezen

Leven

Bakken

Branden

Glijden

Blazen

Durven

Nieuwe uitleg: 3 werkwoordsvormen

Een werkwoord kan voor komen in de volgende vormen: 

- een persoonsvorm 

- een voltooid deelwoord

- een heel werkwoord (infinitief)

Handig om te onthouden: staat er één werkwoord in de zin? Dit is altijd de persoonsvorm!

Persoonsvorm

Een persoonsvorm is het werkwoord in de zin dat zich aanpast aan het onderwerp (persoon/dier/ding die het doet). 

Je vindt de pv op drie manieren: 

1. Maak de zin vragend > de pv zal vooraan staan 

2. Zet de zin in een andere tijd (tijdproef) > de pv verandert mee van tijd 

3. Verander het onderwerp van getal (getalsproef) (ev-mv of mv-ev) > de pv verandert mee van tijd

Wat is de persoonsvorm in de zin: Hij wandelde op een snel tempo.

Wat is de persoonsvorm in de volgende zin: Het meisje voetbalt al haar hele leven.

Wat is de persoonsvorm in de volgende zin: Marly en Meike gingen samen zwemmen.

Wat is de persoonsvorm in de zin: Mijn moeder wil graag een taart eten.

Wat is de persoonsvorm in de zin: Waarom heb jij alle koekjes opgegeten?

Voltooid deelwoord en hele werkwoord

Voltooid deelwoord: gebruik je om te vertellen wat er al gebeurd is. 

Hele werkwoord: een werkwoord in zijn geheel, zonder dat het vervoegd is in bijv. een persoonsvorm of voltooid deelwoord. 

Voorbeeld: 

Ik ben (pv) aan het huilen (hele ww) (tegenwoordige tijd)

Ik heb (pv) gehuild (vdw) (voltooide tijd, het is al gebeurd)

Geef van het werkwoord tussen haakjes aan in welke vorm deze staat. Hij [bewijst] dat.

1. persoonsvorm
2. hele werkwoord
3. voltooid deelwoord

Geef van het werkwoord tussen haakjes aan in welke vorm deze staat. Wij zijn samen naar school [gelopen].

1. persoonsvorm
2. hele werkwoord
3. voltooid deelwoord

Geef van het werkwoord tussen haakjes aan in welke vorm deze staat. Sanne [heeft] hard aan school gewerkt.

1. persoonsvorm
2. hele werkwoord
3. voltooid deelwoord

Geef van het werkwoord tussen haakjes aan in welke vorm deze staat. Wij gaan samen [basketballen].

1. persoonsvorm
2. hele werkwoord
3. voltooid deelwoord

Exit-ticket

In hoeverre heb je de lesdoelen behaald? 

Op welke drie manieren vind je de persoonsvorm in een zin?

Een sterk werkwoord verandert van klank.

1. waar
2. niet waar

Het werkwoord 'werken' is een voorbeeld van een sterk werkwoord.

1. waar
2. niet waar

Voorbeelden van zwakke werkwoorden zijn:

Als er 1 werkwoord in een zin staat, is dit altijd de persoonsvorm.

1. waar
2. niet waar