1.2 Meer gelijkheid of meer vrijheid?

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Vraag van betekenis: kunnen vrijheid en gelijkheid samengaan? Leg uit met eventueel een voorbeeld.

Politieke stroming

• Groepen mensen die dezelfde opvatting hebben over de inrichting van de maatschappij.
• Binnen politieke stromingen vind je allerlei organisaties, verenigingen en politieke partijen
• Politieke stromingen hebben hun eigen traditie

Hoe denkt Adam Smith over overheidsbemoeienis op economisch gebied?

Liberalisme

• Nadruk op vrijheid van het individu
• Weinig overheidsbemoeienis op economisch gebied
• Ieder mens is verantwoordelijk voor zichzelf
• Liberalisme kan verschillen: klassiek en sociaal-liberaal. 
• Klassiek is meer conservatief: behoudend
• Sociaal-liberaal is meer progressief: vooruitstrevend

Lees de leertekst en noem 5 progressieve belangen

Populisme

• politieke stijl die inspeelt op gevoelens van onvrede bij het volk (stimuleren vijandbeeld)
• Gebruik retoriek (spreken met veel cliches en overdrijven)
• Afkeer van de 'elite' 
• PVV is op sociaalcultureel gebied rechts en op sociaaleconomisch gebied links (behoudend t.o.v. de verzorgingsstaat).
• Ingewikkelde problemen worden voorgesteld als zijnde simpel op te lossen

Met welke aspecten die passen binnen het populisme, voert Lubach satire?

Het Socialisme

• Socialisme was een reactie op de uitbuiting van arbeiders in de 19e eeuw (industrialisatie) door de kapitalisten
• Het grote ideaal was een klassenloze maatschappij waarin mensen gelijk zouden zijn
• Socialisme is een verzamelnaam (communisme = radicaal socialisme, sociaal-democratie = gematigd)
• Gelijkheid via revolutie (communisme)
• Gelijkheid via politiek (sociaal-democraten)
  

In NL hebben we.....

1. Extreem linkse partijen
2. Geen communisme
3. Geen sociaaldemocraten
4. Geen links-gematigde partijen

Christendemocratie

• christelijk geloof speelt een belangrijke rol
• Naastenliefde en zorgzame samenleving
• Problemen eerst zelf oplossen (gezin en maatschappelijk middenveld) = subsidiariteitsbeginsel
• Rentmeesterschap: goed met Gods schepping omgaan (milieu)
• Overheidsbemoeienis op het moment dat mensen zelf er niet meer uitkomen

Noteer 2 kenmerken van de christendemocratische stroming

Verdere begrippen

 

• Rechts: Tegen al te grote staatsbemoeienis met name in sociaaleconomische aangelegenheden. Soms synoniem met 'conservatief'
• Links: Ziet meestal een belangrijke rol voor de overheid om een samenleving te realiseren die meer gelijkheid en gelijkwaardigheid kent. Soms synoniem voor progressief

• Progressief: Letterlijk 'vooruitstrevend'. Progressieven willen oude tradities doorbreken, met name in sociaal-culturele zin. Ze zijn voor emancipatie van vrouwen en minderheden.

Politieke stromingen en partijen kun je categoriseren in rechts-links en progressief-conservatief. Waar staan deze
categorieën voor?

Lees de bron. Welke kenmerken van het fascisme zijn volgens de bron niet van toepassing op de PVV? Ben je het daar mee eens?

Welk argument geeft De Groot voor zijn opvatting dat de anti-rookmaatregelen in strijd zijn met het liberalisme? Bedenk zelf een tegenargument!

DILEMMA

Voor verdere oefening en verdieping maak of bekijk je de leertekst/begrippen en vragen uit je schoolboek-methode!