Nieuw-Nederlands - Cursus 5 - Paragraaf 7 + 9

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Grammatica woordsoorten

Aanwijzend voornaamwoord (aanw. vnw)

Vragend voornaamwoord (vr. vnw)

Lesdoelen

1. Ik ken de zeven aanwijzende voornaamwoorden.

2. Ik kan een aanwijzend voornaamwoord herkennen in een zin.

3. Ik ken de vier vragende voornaamwoorden.

4. Ik kan een vragend voornaamwoord herkennen in een zin.

Aanwijzend voornaamwoord (aanw.vnw)

Een aanwijzend voornaamwoord wijst een mens, dier of een ding aan.

Er zijn zeven aanwijzend voornaamwoorden: 

deze, die, dat, dit, dergelijk(e), zulk(e), zo'n

Een aanwijzend voornaamwoord staat voor een zelfstandig naamwoord.  

Er kan een bijvoeglijk naamwoord tussen het aanw. vnw en het zn staan. 

Aanwijzend voornaamwoord (aanw.vnw)

Bijvoorbeeld:

      Deze rode fiets vind ik mooier dan zo'n zwarte (fiets). 

aanw.vnw    bn       zn                                              aanw.vnw     bn       (zn)

Aanwijzend voornaamwoord (aanw.vnw)

Let op!

- Dat en die zijn alleen aanwijzend voornaamwoorden als je ze kunt vervangen door dit en deze.

- Woorden die een plaats of richting aangeven zijn geen aanwijzend voornaamwoorden (daar, daarheen, daarover, daarlangs)

Wat zijn de aanw. vnw. in de volgende zin?

Gisteren hoorde ik van die jongen dat deze boeken daar liggen.

Wat zijn de aanw. vnw. in de volgende zin?

Zulke mensen die altijd commentaar hebben op dergelijke zaken, moet je maar links laten liggen.

Wat zijn de aanw. vnw. in de volgende zin?

Ga jij met zo'n gewaagde outfit naar dat feest?

Vragend voornaamwoord (vr.vnw)

Er zijn 4 vragende voornaamwoorden:

wie, wat, welk(e), wat voor (een)

Vragende voornaamwoorden staan meestal aan het begin van de zin, maar dat hoeft niet. 

'Wie van jullie wil even een boodschap voor me doen?'

'Hij vroeg wie van ons even een boodschap voor hem wilde doen.'

Vragend voornaamwoord (vr.vnw)

Let op!

- Woorden die vragen naar een plaats, tijd of reden zijn geen vragende voornaamwoorden (waarom, waarheen, wanneer, waar).

- Wie en wat zijn geen vragend voornaamwoorden als ze terugverwijzen naar een eerder genoemd woord.

Het meisje, met wie (geen vr.vnw, want verw.) ik ga winkelen, is mijn dochter.

Dat is iets wat (geen vr.vnw, want verw.) ik nooit zou doen!

Wat is het vr. vnw. in de zin?

Wat vertelde die jongen aan jou?

Wat is het vr.vnw. in de zin?

Vertelde die jongen nou waar het feest was?

1. waar
2. die
3. er is er geen
4. nou

Met zulke praatjes hoef je bij hem echt niet aan te komen.

1. zulke = aanw. vnw
2. niet = aanw. vnw.
3. met = vr. vnw

Ze snapt niet wat ze anderen aandoet met dergelijke roddels.

1. Ze = vr. vnw. met = aanw. vnw.
2. wat = aanw. vnw. dergelijke = aanw. vnw
3. wat = vr. vnw.
4. wat = vr. vnw. dergelijke = aanw. vnw.

Mijn broer heeft geen idee wie zijn kapotte cd-speler kan maken.

1. Mijn = aanw. vnw wie = vr. vnw.
2. wie = aanw. vnw.
3. geen = aanw. vnw.
4. wie = vr. vnw.

Huiswerk

Bladzijde 210 + 211 

Opdracht 1 t/m 4

&

Bladzijde  214 + 215

Opdracht 1 t/m 5

https:

https: