Medea 237-243

• Grieks
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Medea 238-243

.

In het voorafgaande heeft Medea tegen de Korinthische vrouwen verteld hoe zij het huwelijk ziet: voor vrouwen is er weinig te kiezen, en ze moeten er nog geld voor betalen ook om vervolgens de zeggenschap over hun lijf en leven over te geven aan een onbekende. Scheiden kan niet

Even je boeken pakken... r. 237-240

Welk woord leidt een bijzin in? Zet haakjes om die bijzin en laat 'm even voor wat het is.

1. ἐς
2. μὴ
3. ὅπως

Eerst de hoofdzin: na δει volgt bijna altijd een A.c.I.
Vul als subjectsaccusativus αὐτην aan. Maak in je
streeptekst de infinitivus blauw en vertaal de AcI.
(je mag daar het ND μαντιν bij betrekken)

Met de (aangevulde) subjectsaccusativus congrueren twee participia. Maak ze allebei oranje.

Ἐς καινὰ δ᾽ ἤθη καὶ νόμους ἀφιγμένην .
Het participium vertaal je als volgt:

1. nadat ze is aangekomen
2. nadat ze aankwam
3. terwijl ze aankomt
4. nadat ze was aangekomen

Ἐς καινὰ δ᾽ ἤθη καὶ νόμους ἀφιγμένην
Vertaal deze participiumconstructie

μὴ μαθοῦσαν οἴκοθεν,

Bepaal weer eerst de tijd om de tijdsverhouding te bepalen.  

Welk voegwoord past het beste om het participium te vertalen?

1. hoewel
2. omdat
3. als
4. terwijl

μή + ptc.: meestal conditioneel (‘als’)

We gaan naar de bijzin. Hier staan al haakjes omheen. Markeer de pv groen. Er zijn twee verschillende handschriften, in sommige is het eerste woord van de bijzin ὅπως, in andere οἷῳ. Kies een van beide, straks kijken we welke het beste past.

Welke tijd is de pv?

1. praesens
2. aoristus
3. imperfectum
4. futurum

De pv heeft als object een dativus bij zich. Vertaal deze bijzin.

Welk voegwoord pas hier het beste?

Hoe (οἵῳ )

opdat (ὅπως)

Nadat zij terechtgekomen is in nieuwe zeden en gewoonten

moet zij (wel) een zieneres zijn, als/omdat ze <die> niet van huis uit heeft geleerd, <om te weten> hoe zij het beste met haar echtgenoot om zal gaan.

(met wat voor een man in het bijzonder zij te maken zal hebben als echtgenoot.)

Volgende zin, zelfde methode: eerst de hoofd- en bijzinnen onderscheiden.

κἂν μὲν τάδ᾽ ἡμῖν ἐκπονουμέναισιν εὖ

πόσις ξυνοικῇ μὴ βίᾳ φέρων ζυγόν,

ζηλωτὸς αἰών· εἰ δὲ μή, θανεῖν χρεών.

 Speur dus de twee voegwoorden op en zet haakjes van het voegwoord tot de eerstvolgende komma. Die stukken negeren we nog even, we houden een kleine hoofdzin over waarop we ons concentreren

De pv in de hoofdzin moet je aanvullen (zie aantek.) Vertaal de hoofdzin.

Dan nu de eerste bijzin. Markeer de pv groen, bepaal tijd en modus. In de krasis κἂν zit het woord ἄν. Je zult iets met die modus aanmoeten.

1. generalis/iterativus
2. futuralis
3. potentialis
4. adhortativus

object bij ξυνοικῇ

bijwoord bij ξυνοικῇ

object bij ἐκπονουμέναισιν 

onderwerp

τάδ᾽ 

 ἡμῖν 

ἐκπονουμέναισιν  

 

εὖ

πόσις 

ἐκπονουμέναισιν is het woord dat overblijft. Wat is het?

1. participium praesens
2. participium perfectum
3. aor. 3e pl .
4. aor. 3e sg.

En indien de echtgenoot met ons samenwoont, terwijl wij dit met grote inspanning goed voor elkaar krijgen

Maak in je streeptekst het participium oranje

En indien de echtgenoot met ons samenwoont, terwijl wij dit met grote inspanning goed voor elkaar krijgen, 

τάδ᾽: de omgang met de echtgenoot

Dan het participium dat bij ‘de echtgenoot’ hoort. Bepaal de tijd en dus de tijdsverhouding. Ook dit participium heeft een lijdend voorwerp (in de accusativus) en een bijwoord. Vertaal het participium + lv + bwb

μὴ βίᾳ φέρων ζυγόν

ζυγόν: ‘juk’ – vaak als metafoor voor het huwelijk, man en vrouw worden in het huwelijk als een span ossen onder één juk gebracht. De metafoor wordt ook alleen op de vrouw toegepast: een ongehuwd meisje wordt vaak vergeleken met een ‘wild’ dier, dat door de bruidegom tam gemaakt wordt en onder het juk gebracht.

Vertaal de tweede zin bestaat uit bijzin en hoofdzin: εἰ δὲ μή, θανεῖν χρεών

En indien de echtgenoot niet tegenzin met ons samenwoont, terwijl wij dit met grote inspanning goed voor elkaar krijgen, zonder dat hij het (huwelijks)juk met tegenzin draagt, dan is het leven benijdenswaardig; maar indien niet/zo niet, dan moet je/men sterven.

Welke afbeelding past bij deze passage?