Les 7: Deugdethiek (1)

• Levensbeschouwing
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Les 7: Deugdethiek (1)

Programma

1. Ethiek en de deugd
   
2. Aristoteles
   
3. Zelfstandig werken
   

Lesdoel: je kunt uitleggen wat de deugdethiek is en deze toepassen 

Openingsvraag

Hoe weet je wat het juiste is om te doen? Moet je dit leren of is een gevoel voor goed en slecht aangeboren?

16-jarige jongen ontwijkt celstraf dankzij 'rijkeluisziekte' affluenza

16-jarige jongen ontwijkt celstraf dankzij 'rijkeluisziekte' affluenza

De 16-jarige Ethan Couch reed vorig jaar vier mensen dood, maar werd vandaag voor de tweede keer vrijgesproken van gevangenisstraf omdat hij aan de niet erkende ziekte affluenza lijdt: de jongen zou door zijn rijke ouders zo verwend zijn dat hij niet doorheeft wat de consequenties zijn van zijn daden.

Volkskrant 6-2-2014

Bespreek en beantwoord in 2-tallen onderstaande vragen:

1. Je hebt kennis van goed en kwaad nodig om je goed te gedragen.
   
2. Jongeren onder de 18 zijn nooit helemaal verantwoordelijk voor hun gedrag. 
   
3. Wat is de ziekte Affluenza?
   
4. Welke motivatie geeft de rechter voor vrijspraak?
   
5. Wat is volgens Corine de Ruiter het potentiele gevaar van deze uitspraak?
   
6. Vinden jullie 'Affluenza' een geldige reden om niet gestraft te worden?
   
7. Wat is het risico als je nooit leert om de gevolgen van je daden onder ogen te zien?
   

Affluenza describes the psychological and social effects of affluence. (Rijkdom)

Deugdethiek

Deugdethiek gaat uit van het idee dat bij de morele beoordeling van een handeling vooral de houding en het karakter van de handelende persoon van belang is. 

Hoe moet ik leven? 

Deugd = een goede karaktereigenschap

Ondeugd = slechte karaktereigenschap

Deugdethiek is een ethische theorie die niet focust op regels (zoals plichtethiek) of consequenties (zoals utilitarisme), maar op de karaktereigenschappen (deugden) die een persoon moet ontwikkelen om een goed leven te leiden.

De filosofie is vooral bekend door Aristoteles, die vond dat het goede leven (eudaimonia) bereikt wordt door het ontwikkelen van deugden zoals moed, rechtvaardigheid, wijsheid en matigheid.

Deugdethiek vraagt niet "Wat moet ik doen?" maar "Wat voor persoon wil ik zijn?"

Aristoteles (384 – 322 v. Chr)

Animale rationale – de mens als verstandig dier. Een dier met een rede.

De rede moet wel de regie houden over het animale.

Een dierlijke emotie: Angst

Hoe kan een mens zijn doel/wezen verwezenlijken? -> deugd

Opdracht: Deugdzame leerling

Stap 1: Denk na over de vraag wat een "deugdzame leerling" zou zijn. Welke karaktereigenschappen moet een goede leerling volgens jou hebben? Noteer minimaal 3.

Stap 2: De deugd ligt in het midden. Noteer dus ook bij elke deugd de 2 ondeugden. 

Stap 3: Hoe zien docenten dit? Maak nu nog een lijstje waarop je noteert hoe docenten dit zien. 

Stap 4: Bedenk nu 2 ondeugdzame leerlingen. Welke ondeugden  hebben deze leerlingen? Kijk naar stap 2. 

Stap 5: Hoe train je de deugden uit stap 1 bij de leerlingen uit stap 4? Wat moet school doen? Wat moeten ouders doen? Wat moet de leerling doen? Leg duidelijk uit. 

Ga nu naar het hoofdstuk over deugdethiek. Maak opdracht 1 t/m 4