Herhaling criminaliteit

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

MAW Overzicht Criminaliteit

MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN

CRIMINALITEIT

(On)geschreven regels

Ongeschreven regels

Regels voor gedrag die nergens op papier staan

Opstaan in de bus voor een oude vrouw

Geschreven regels

Regels die in reglementen of wetten staan

(regels op school of bij je sportclub)

Geschreven regels  zijn ook rechtsregels

Deze staan in onze wetten

Waar staan die wetten?

• Wetboek van Strafrecht

Voorbeelden: mishandeling, moord, verkrachting, inbraak, openbaar dronkenschap en wildplassen

Andere wetten

Wegenverkeerswet

(joyriden, zonder helm rijden, doorrijden na een ongeval)

Opiumwet

(de wet over drugsgebruik)

Wet op de economische delicten

(frauderen of geld witwassen)

Regels (en dus criminaliteit) heeft te maken 

met waarden en normen

Iets dat je belangrijk vindt in het leven. Bijvoorbeeld eerlijkheid of respect.

Afspraken over hoe wij ons gedragen.

Waarde

Eerlijkheid 

Respect

Veiligheid

Norm

Ik steel niet

Ik gooi geen afval op de grond

Ik heb geen mes op zak

Criminaliteit 

Het geheel van gedragingen dat door de wet strafbaar wordt gesteld

Wet overtreden = strafbaar feit (= delict)

Criminaliteit is tijdsgebonden

• Overspel was in 1970 nog strafbaar, nu niet meer.
  

• Alcoholgrens van 16 naar 18
  

• Nieuwe vormen van criminaliteit: internet fraude, hacken en naaktfoto's rondsturen.
  

Criminaliteit is plaatsgebonden

• In ongeveer 70 landen is een relatie met iemand van hetzelfde geslacht strafbaar

• In de Verenigde Staten is het een grondrecht om een wapen te mogen dragen

Is wapenbezit overal in de wereld verboden?

Criminaliteit is plaatsgebonden

• In ongeveer 70 landen is een relatie met iemand van hetzelfde geslacht strafbaar

• In de Verenigde Staten is het een grondrecht om een wapen te mogen dragen

Andere voorbeelden...

•  Je telefoon gebruiken op de fiets

• Je moet een mondkapje dragen

• Het homohuwelijk is niet (meer) strafbaar

Evaluatie 

Waarde

Norm

Doel van de les 

Twee verschillen noemen tussen een overtreding en een misdrijf

Strafblad

Een voorbeeld van zware criminaliteit geven

Een voorbeeld van georganiseerde criminaliteit geven

De drie onderzoeken/statistieken benoemen en uitleggen wat de voor- en nadelen zijn. 

Overtreding

Lichte schendingen van de wet

Wildplassen, zwartrijden

Misdrijf

Zware schending van de wet

Moord, verkrachting, inbraak

Wetboek van Strafrecht

Overtreding

• Meestal een boete
• Maximaal 1 jaar in het Huis van Bewaring
• Hechtenis

• Meestal geen strafblad

Misdrijf

• Gevangenisstraf 

• Hoe ernstiger, hoe hogere straf

• Strafblad

Hoe ernstiger, hoe hoger

• Diefstal, maximaal 4 jaar
  

• Moord, maximaal 30 jaar of levenslang
  

Strafblad

• Geregistreerd bij justitie

• Overtreding = alleen bij een hoge boete of hechtenis

Zware criminaliteit

Moord, inbraak, gewapende overval, verkrachting 

Georganiseerde misdaad

Drugshandel, mensenhandel, prostitutie

Veelvoorkomende criminaliteit

• Een op de vijf Nederlanders heeft er jaarlijks mee te maken
  

•  Winkeldiefstal, zakkenrollers, fietsendiefstal, voetbalvandalisme, vernieling

• Lichte straf als je wordt gepakt
  

Veelvoorkomende criminaliteit

Hinderlijk

Kost veel geld

Met name jongeren tussen de 16 en 23 jaar oud

Er bestaan verschillende manieren om de aard en omvang van criminaliteit te meten.

Welk soort statistiek of onderzoek zal het beste beeld geven van de omvang van internetfraude?

1. dader-enquêtes
2. politiestatistieken
3. rechtbankstatistieken
4. slachtofferenquêtes