H7.3 Protectionisme en vrijhandel Kort

• Economie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Protectionisme en vrijhandel

Terugblik les 7.2

In Europa is er sprake van:

• Vrij verkeer van goederen en diensten 
• Vrij verkeer van personen
• Vrij verkeer van kapitaal

Bedrijven kunnen zonder belemmeringen handelen met andere landen uit de EU. 

EUROPESE UNIE

7.2 Europa zonder grenzen? 

EMU (Europese Monetaire Unie)

• Landen die deelnemen aan de EMU vormen de eurozone
• ECB (Europese Centrale Bank) is de centrale bank van landen met de Euro

7.2 Europa zonder grenzen? 

Taken ECB

• Zorgen voor prijsstabiliteit (behouden koopkracht Euro)
• Bepalen rente voor de banken
• In omloop brengen bankbiljetten

Leerdoelen §7.3

Na afloop van deze les ken/kan ik ...

1. ... uitleggen waarom er handelsbelemmeringen zijn
   
2. ... benoemen welke handelsbelemmeringen er zijn
   
3. ... uitleggen hoe de Europese Unie de landbouw steunt
   
4. ... wat vrijhandel is
5. ... waarom vrijhandel de welvaart kan bevorderen

Protectiemaatregelen

• Protectiemaatregelen (of protectionisme of handelsbelemmeringen):

     Maatregelen die de EU neemt om de productie en werkgelegenheid

     van bedrijven in de EU te beschermen tegen concurrentie van buitenaf.

• Doel: ‘eigen’ bedrijven beschermen waardoor ze beter kunnen concurreren met bedrijven buiten de EU.

• Het tegenovergestelde van protectionisme is vrijhandel (EU bemoeit zich er helemaal niet mee).
  

Veel voorkomende protectiemaatregelen: 

• invoerrechten
  

• Contingentering

• Invoerverbod

• Exportsubsidie
  
  

Douanerechten of importheffingen. 

Belasting op ingevoerde producten

Importquota. 

Er mag een maximum aantal producten worden ingevoerd.

De overheid geeft subsidie aan exporterende bedrijven.

Bepaalde goederen mogen helemaal niet worden ingevoerd.

Welke maatregelen zijn import beperkend en welke export bevorderend?

WTO (World Trade Organisation)

• Wereld Handelsorganisatie
• Helpt landen bij het maken van onderlinge afspraken over het afschaffen van protectiemaatregelen
• Voorwaarde daarbij is dat de concurrentie tussen die landen eerlijk moet verlopen.
  
• Dat betekent overal fatsoenlijke arbeidsomstandigheden, geen kinderarbeid en bijvoorbeeld dezelfde milieuregels. 

Geen protectiemaatregelen betekent vrijhandel →

bedrijven uit verschillende landen concurreren met elkaar→

prijzen dalen →

consumenten kunnen meer kopen om in hun behoeften te voorzien →

welvaart stijgt.

Hoe kan vrijhandel zorgen voor meer welvaart voor de consumenten?

Waarom krijgen ontwikkelingslanden een betere welvaart door vrijhandel?

Hebben geen last meer van oneerlijke concurrentie omdat er geen protectiemaatregelen zijn. Hierdoor zijn hun producten goedkoper en gaan ze meer verkopen, de welvaart van het land stijgt.

• Onder druk van de WTO, heeft de EU de exportsubsidies op landbouw producten laten vervallen
• Europese boeren kregen vroeger subsidie, met als doel dat zij voldoende voedsel zouden produceren voor de bevolking van de Europese Unie. Maar…..
  
• Die subsidie was zo aantrekkelijk, dat boeren veel te veel gingen produceren.
  
• Een deel van die productie werd voor een (te) lage prijs in arme landen verkocht.
  
• Dat ging ten koste van lokale boeren in die landen.

Minder protectionisme, een voorbeeld: